اختلال طیف اتیسم مجموعه ای از نشانه‌های رفتاری و اجتماعی است که در زمینه‌های تکلم، رفتار و روابط اجتماعی فرد خلل ایجاد می‌کند. وجود کلمه طیف در این عبارت به آن معناست که این نشانه‌ها در افراد بصورت متفاوت نمایان می‌شوند. مثلا در حوزه روابط اجتماعی برخی کودکان اتیستیک هیچ‌گونه تماس چشمی با دیگران ندارند، برخی دیگر زبان بدن را متوجه نمی‌شوند و برخی دیگر معنای ایهام، کنایه‌ها یا ضرب المثل‌ها را نمی‌دانند. در حوزه تکلم کودک ممکن است هیچ گونه کلامی نداشته باشد و تنها با آوایی که دارد با دیگران ارتباط برقرار کند، کودک دیگر ممکن است عبارات دو کلمه یا سه کلمه‌ای را بلد باشد و دیگری ممکن است فقط در استفاده از ضمایر دچار مشکل باشد. و در مورد حوزه رفتار،کودکی ممکن است کلیشه‌ی بال بال زدن داشته باشد، یا سرگرمی همیشگی با یک شی خاص داشته باشد مثل چرخ ماشین یا هر شی گردی، یا ممکن است روی پاشنه پا راه برود و یا خنده‌ها و گریه‌های به ظاهر بی‌دلیل داشته باشد. لازم به ذکر است وجود تنها یکی از نشانه‌های بالا دال بر اتیسم نیست. برای تشخیص اتیسم باید حداقل ۲ تا ۳ نشانه در دو حوزه وجود داشته باشد. ( نشانه‌های بالا تنها چند مثال بود و این طیف نشانه‌های بسیار متفاوتی را شامل می‌شود). تاکنون تنها مداخله درمانی که بصورت علمی ثابت شده است در بهبود شرایط این کودکان موثر است استفاده از روش تحلیل رفتار کاربردی است که از اصول رفتاری استفاده می‌شود. روش تحلیل رفتار کاربردی از اصول یادگیری استفاده می‌کند که رفتارهای اجتماعی مهم و معنادار را به فرد آموزش می‌دهد تا بطور کلی کیفیت زندگی فرد را ارتقا بخشد. این روش مختص افراد اتیستیک نیست، بلکه می‌توان از آن برای آموزش رفتارهای کاربردی و مناسب در ورزشکاران، مدیران، دانش آموزان و افراد با معلولیت‌های متفاوت استفاده کرد.  بطور خلاصه هدف این روش آموزش و افزایش رفتار مناسب و کاهش و حذف رفتارنامناسب است. برای استفاده از این روش باید ۷ بعد زیر را در نظر گرفت:

۷ بُعد روش تحلیل رفتار کاربردی ABA

کاربردی:
معیار رفتاری که برای این مداخله درمانی انتخاب می شود اهمیت اجتماعی آن در زندگی افراد است. برای مثال ایجاد ارتباط، آموزش استفاده از توالت، مهارت‌های اجتماعی. پس هر رفتاری حائز اهمیت نیست! رفتارهایی را در نظر بگیرید که در استقلالفرد، در زندگی اجتماعی و در آینده فرد نقش مهمی راایفا کنند. و عدم توانایی یا عدم مهارت در آنها باعث ایجاد مشکل در زندگی فرد می‌شود.

رفتاری:
۳ نکته مهم برای این بعد
۱• رفتاری که انتخاب می‌شود باید رفتاری باشد که نیاز به بهبود و ارتقادارد.
۲• باید قابل اندازه گیری باشد
۳• باید بتوان تغییر آن را مشاهده کرد.
برای رفتاری که در نظر گرفته می‌شود باید تعریف عملیاتی دقیقی داشت که بتوان براساس آن، رفتار را اندازه گیری کرد.
برای مثال رفتار پرخاشگرانه مفهوم بسیار کلی است. اگر بگوییم سرکوبیدن, باز هم مفهوم کلی است. زیرا ممکن است من تکان دادن سر در نزدیکی دیوار را نیز سر کوبیدن در نظر بگیرم و فرد دیگر فقط وقتی صدای مهیبی از کوبیدن سر شنیده می‌شود رفتار را پرخاشگرانه بداند! پس مهم است همه ی افراد دخیل در انجام این روش، تعریف دقیق و کلمه به کلمه‌ای از رفتار را بدانند.

تحلیلی:
روش تحلیل رفتار کاربردی نشان داده است که این مداخله مسؤول اصلی تغییر رفتاری است که مشاهده شده است. رابطه علمی باید تشریح شود. باید نشان داده شود که مداخله باعث شروع یا اتمام یک رفتار شده است. اغلب از روش تحقیق تک موضوعی استفاده می شود. این مبحث مربوط به موضوع آمار و تحلیل داده‌ها است. داده‌ها باید روی نمودار بروند و قابلیت تحلیل داشته باشند تا بتوان اثربخشی مداخله را بررسی کرد.

تکنیکی:
مداخله باید طوری تشریح شود که دیگران بتوانند آن را دقیق و عینا و بطور مداوم تکرار کنند؛ یعنی از لحاظ تکنیکی درست و کامل باشد.

از نظر مفهومی، سیستماتیک باشد:
روش‌هایی که برای تغییر رفتار استفاده می شوند باید کاملا براساس اصول رفتاری باشند. ما باید توضیح دهیم که چطور مداخله رفتاری با احترام و اتکا به اصول رفتاری، عمل می‌کند (برای مثال شرطی سازی کلاسیک و شرطی‌سازی عامل). این روش یک کیسه پر از خوراکی نیست! اگر تکنیک ها فهمیده نشوند، به راحتی می‌توانند اشتباه به کار گرفته شوند.

اثربخشی:
مداخلات رفتاری باید اثربخشی معنادار و بالینینشان دهند. تغییر رفتاری که این مداخلات به وجود می آورند باید به اندازه‌ای باشد که تغییرات مهمی در زندگی افراد به جا بگذارند.

تعمیم:
این مداخله‌ی درمانی باید بتواند تغییراتی را ایجاد کند که طولانی مدت و در شرایط و محیط‌های متفاوت ماندگار باشد. برنامه‌های رفتاری شامل روش‌هایی است که تعمیم را معرفی و ترویج می‌کند.

مثال هایی در راستای نقض این ابعاد
• آموزش «متساوی الساقین» به کودک اتیستیک- این آموزش نقش مهم و اساسی در آینده کودک نداردو قانون کاربردی بودن را نقض می کند.
• کودکی که از پوشک گرفته شده ولی فقط از توالت خانه استفاده می‌کند - در برنامه آموزشی این کودک تعمیم رخ نداده است.
• توضیح عملکرد یک رفتار: کودک عصبانی است چون ناراحت است- این تعریف دقیقی نیست. چطور می‌توان ناراحتی را اندازه گرفت؟ چطور می‌توان آن مشاهده کرد؟
• درمانگر آموزش دیده مطمئن نیست که چطور باید روشی که در برنامه‌اش آمده را انجام دهد - نقض بُعد تکنیکی
• هنگام انجام مداخله در رابطه با رفتار پرخاشگرانه کودک، برای کاهش این رفتار، داده‌ای جمع آوری نشد. و البته رفتار او کاهش یافت!
• نقص بُعد تحلیلی. با عدم جمع آوری داده ، نمی‌توان فهمید آن روش مؤثر بوده است یا خیر.