خوش بینیها
آنهایی که دید مثبتی به توئیت رهبرجمهوری اسلامی دارند آن را مشابه اظهار نظر آیت الله خامنهای در سپتامبر ۲۰۱۳ میدانند که وی در آن از واژه «نرمش قهرمانانه» استفاده کرد و در نهایت مسیر مذاکرات مربوط به برجام در ایران باز شد. رهبر جمهوری اسلامی در آن دیدار که با فرماندهان و مسئولان عالیرتبه سپاه پاسداران به عنوان اصلی ترین مخالفان مذاکره با آمریکا انجام شد گفت:«من مخالف حرکتهای صحیح دیپلماسی نیستم، بنده معتقدم به همان چیزی که سالها پیش به نرمش قهرمانانه نامگذاری شد. کشتیگیری که به دلیل فنی نرمشی انجام میدهد.»
هفت روز بعد از این سخنرانی حسن روحانی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۳ در نشست مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد ایران به دنبال افزایش تنش با آمریکا نیست و همزمان با این سخنرانی محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران با جان کری، وزیر امورخارجه وقت آمریکا دیدار کرد که مجموع این اظهارنظرها و دیدارها در نهایت به توافق برجام ختم شد.
از طرفی شرایط خاص ایران از جمله کاهش بیسابقه قیمت و فروش نفت، ضربات کرونا به اقتصاد ایران و کسری دست کم ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی بودجه دولت سبب شده برخی به نرمش قهرمانه دوم رهبر ایران هم خوشبینتر شوند.
بدبینیها
بدبینی به مذاکرات ایران و آمریکا از جایی شروع میشود که توییت رهبر ایران همزمان با سالروز خروج ترامپ از توافق هستهای در هشتم میسال ۲۰۱۸ است. این خروج برای این تبعات حیثیتی و اقتصادی جبران ناپذیری داشته است به طوری که رهبر ایران و همچنین گروه های سیاسی تندرو بارها دولت حسن روحانی را درباره برجام و مذاکرات مربوط به آن ملامت کرده و گفتهاند که از قبل هم نسبت به بی فایده بودن مذاکره با آمریکا آگاهی داشتند.
رهبر جمهوری اسلامی در مرداد ماه ۱۳۹۷ یعنی چند ماه پس از خروج آمریکا از برجام با اعلام پشیمانی از نرمش قهرمانانه گفت: «مذاکرات برجام اشتباه بود. در موضوع مذاکرات بنده اشتباه کردم و به اصرار آقایان اجازه تجربه را دادم که البته از خطوط قرمز معینشده هم عبور کردند»
آیت الله خامنه ای سال گذشته به میانجیگری نخست وزیر ژاپن هم دست رد زد و از طرفی در سالروز اشغال سفارت آمریکا در ایران گفت که مذاکره با آمریکا غیر محتمل است و ایران در برابر فشارها تسلیم نخواهد شد.
از طرفی تحریمهای آمریکا پس از خروج این کشور همچنان روند صعودی داشته و رهبر ایران پیش از پیش نگران خواهد بود که هر گونه نرمش در مذاکرات به کوتاه آمدن یا تسلیم شدن ایران تعبیر شود.
از طرف دیگر کشته شدن قاسم سلیمانی در حمله موشکی آمریکا یک ضربه حیثیتی به جمهوری اسلامی بود و حتی برخی گروه های تندرو در داخل ایران اعلام کردند که این اتفاق از پیامدهای مذاکرات پیشین با آمریکا بوده است.
حکم خدای دو چهره سیاست چه خواهد بود؟
به هرحال ایران و آمریکا در طول تاریخ روابط خودشان نشان داده اند با وجود کشمکشهای طولانی سیاسی و رودرویی نیابتی و حتی مستقیم نظامی در مواردی از جمله حمله آمریکا به افغانستان یا حتی همین مذاکرات برجام و البته در مقابله با داعش همکاریهای داشتهاند.
البته همیشه کفه کشمکش در روابط ایران آمریکا پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به مراتب سنگینتر از همکاری و تعامل بوده است و همین سبب میشود که نگاه بدبینانه به توییت رهبر جمهوری اسلامی و احتمال مذاکرات منطقیتر باشد. علی رغم این تاریخ سیاست در جهان به نوعی تاریخ تبدیل غیرممکنها به ممکنهاست و شاید این موضوع دوباره در رابطه ایران و آمریکا صادق شود و خدای دو چهره سیاست(ژانوس) این بار هم چهره سبز و صلح آمیزش خودش را نشان دهد.
![]() | Arash Moghaddam آرش مقدم مدرک کارشناسی کامپیوتر و تخصص تولید رسانه دیجیتال دارد و مدیریت تولید بیش ۹ رسانه تصویری، چاپی و اینترنتی را بعهده داشته است. |
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو