در شهر بزرگ تورنتو که هر سال به جمعیت مهاجر ایرانی افزوده می‌شود، هنگام فرا رسیدن بهار و عید نوروز آداب و رسوم ایرانی که ریشه در قدمت کهن دارد جلوه‌های خاصی پیدا می‌کند. یکی از این مراسم برگزاری بازارهای نوروزی در جاهای مختلف شهر به مانند بازارها در ایران است. از روزگاران کهن تا‌کنون همواره ایرانیان در ایام عید نوروز و جشن مهرگان، بازارهایی از محصولات مختلف کشاورزی، تولیدی،انواع شیرینی‌های محلی، خشکبار، توتک‌هایی که برای خنچه‌ی عید پخته می‌شد و سایر تنقلات دیگر را که خود تولید کرده بودند به این بازارها می‌آوردند و برای فروش به علاقمندان و بازدیدکنندگان عرضه می‌کردند. این رسم خوب و پسندیده هم‌اکنون نیز در سرتاسر شهرهای ایران برگزار می‌گردد و با ترفندهای گوناگون و از جمله با بیان این جمله"از تولید به مصرف" تولید‌کنندگان، دست فروشان و سایر کاسب‌ها در محل‌های خاصی به برپایی بازارهای نوروزی می‌پردازند.
در سنوات اخیر در خارج از کشور نیز ایرانیان در ایام نوروز و چند روز مانده به تحویل سال، مایحتاج مورد نیاز برگزاری جشن‌های نوروزی در محل‌های خاصی از شهر تحت عنوان"بازار نوروزی" عرضه می‌گردد تا خریداران بتوانند از این تسهیلات که همه در یک جا جمع شده است، استفاده به عمل آورند. یکی از مهمترین اهداف برگزاری بازارهای نوروزی ارائه محصولات مرغوب و با کیفیت بالا و قیمت مناسب و ارزان‌تر از بازارهای معمولی شهر است.
ایرانیان ساکن تورنتو نیز پس از آن که در این شهر تجمع جمعیتی قابل توجه‌ای پیدا کردند، اکنون متجاوز از ده سال است که در ایام نوروز،در بازارهای نوروزی به عرضه‌ی وسایل و لوازم مورد نیاز برای برگزاری عید اقدام می‌کنند. ایده‌ی اولیه‌ی برگزاری چنین بازارهایی در سال‌های گذشته توسط سازمان زنان ایرانی تورنتو به اجرا در آمد و در آن موقع افرادی که در این بازارها کالا و خدماتی عرضه می‌کردند اغلب آن محصولات را به صورت خانگی تولید می‌نمودند و قطعا از لحاظ کیفیت و قیمت از مغازه‌ها و سوپر مارکت‌های شهر ارزان‌تر بود. در حال حاضر که در سطح شهر تورنتو بازار نوروزی‌های متعدد برگزار می‌شود، دو بازار از قدمت و اهمیت بیشتری برخوردار است که به نام‌های "بازار نوروزی بهار و دیار" و "بازار نوروزی کانون آریا" یکی در منطقه ریچموند‌هیل و دیگری در محل خیابان لزلی و های‌وی‌سون برگزار می‌گردند.
به منظور انعکاس شرایط این بازارها و بررسی کیفیت و قیمت اجناس عرضه شده در آنها، از این دو بازار نوروزی عمده‌ی شهر تورنتو بازدید به عمل آورده و با افراد مختلف از غرفه داران، بازدید کنندگان و مدیران بازارها به گفتگو پرداختیم تا خوانندگان‌را با شرایط این بازارها در آستانه ی نوروز 1397آشنا کنیم:
• بازار نوروزی گروه فرهنگی بهار و دیار، هیجدهمین بازار نوروزی خود را از پنجشنبه 15 مارچ تا یکشنبه18 مارچ در ریچموند‌گرین پارک واقع در 1300خیابان الگین‌میلز شرقی برگزار کرد. در این بازار نوروزی علاوه بر عرضه‌ی کالاهای ضروری عید نوروز، افراد دیگر که خدمات مختلف به کامیونیتی ایرانی عرضه می‌کنند از فرش‌فروشی، مبل‌فروشی، اتومبیل و حتی دندانپزشکی در آن مشارکت داشتند. استقبال مردم از این بازارها قابل توجه بود، تعداد کثیری از ایرانیان ساکن ریچموند‌هیل و مناطق نزدیک به این بازار آمده بودند. یکی از محاسن بزرگ این‌گونه بازارها، دید و بازدید ایرانیان از یکدیگر در آستانه سال نو ایرانی است که این حرکت به تنهایی خود دارای ارزش بالایی است. در این بازار به منظور جذب بازدیدکنندگان بیشتر برنامه‌های هنری فراوانی نیز برگزار گردید. علاوه بر حضور حاجی فیروز، مسابقه رقص و آواز، خوانندگان و هنرمندان معروف ایرانی از جمله فتانه، قیصر و خردادیان به همراه خوانندگان تورنتویی هومن و سامان به شادی مردم در شب عید افزودند و جوایز قابل توجهی نیز طی برگزاری مسابقات مختلف به افراد شرکت‌کننده اهدا گردید.
اینک به گفتگوی مختلف از افراد حاضر در این بازار توجه نمائید:
جلوه‌های زیبا فرش‌های دستباف ایرانی و فرش‌های مینیاتوری ابریشمی من را به خود جلب کرد. در یک فضای بزرگ از بازار نوروزی شرکت گنجینه فرش نمونه‌های زیبایی از فرش‌های دستباف ایرانی را عرضه کرده بود. با مدیر این غرفه وارد گفتگو شدم.
- آقای فاطمی عزیز. از قدیم با شما آشنا هستم.امیدوارم حالتان خوب باشد لطفا از وضعیت فرش دستباف ایرانی برایمان بگوئید.
با سلام و تبریک عید نوروز؛ آنقدر وضعیت بازار فرش خراب است که اکنون در تورنتو قیمت فرش از ایران ارزان‌تر است.
- لطفا در رابطه با این موضوع توضیح بیشتری بدهید.
چون مسئول دلسوزی در ایران وجود ندارد، روز به روز وضعیت فرش دستباف ایرانی بدتر می‌شود.تولیدات خیلی کم شده، جوان‌ها هم بیشتر به دنبال فرش‌های جدید و مدرن ماشینی می‌روند. در اینجا هم به علت مشکلات اقتصادی مردم خرید فرش دستباف ایرانی را در اولویت ندارند. قالی‌های هندی و پاکستانی بازار فرش ایران را گرفته.با نقش‌های قشنگ ولی بدون کیفیت.
- از بازار نوروزی امسال چه خبر؟
خوب است.مردم خرید می‌کنند ولی بیشتر شیرینی و آجیل. ولی فرش به علت گرانی چندان طالبی ندارد.
- با این وضعیت، انگیزه شما برای مشارکت در بازار نوروزی چیست؟
در بازار نوروزی به دیدار دوستان ایرانی می‌آیم. سعی می‌کنم ارتباطم را با مشتریان قدیمی حفظ کنم.من از بازار نوروزی درآمد قابل توجهی ندارم. مهم نیست که فروش ما هزینه‌هایمان را پوشش ندهد. پنجاه سال است که شغل من عرضه‌ی فرش‌های دستباف به جامعه کانادا، آمریکا، اروپا و ایران است. بنابراین حضور در بازار برایم توجیه دارد نه فروش بالا. چون من عاشق فرشم و آن را دوست دارم.
- پس با این حساب برای همه یک تبریک نوروزی بگوئید.
سال نو را به تمام ایرانیان عزیز در همه‌ی دنیا تبریک می‌گویم و امیدوارم امسال سال خوبی برایشان باشد.
- با توجه به خرابی وضعیت بازار، آیا فرش به‌طور قسطی هم می‌فروشید؟
من هر کاری که از دست بربیاید می‌کنم. قسطی هم فرش در اختیار مشتریان قرار می‌دهم. ارزان هم حساب می‌کنم.
- برای بهتر شدن بازارهای نوروزی چه پیشنهادی دارید؟
بازارهای نوروزی خوب است ولی بیشتر مردم لااقل در اینجا برای دید و بازدید می‌آیند. بیشتر چیزهای مورد نیاز عید را می‌خرند. به نظر من این بازار نوروزی نسبت به گذشته فرقی نکرده، باید تغییرات بیشتری در آن بوجود آید. البته امسال که چند نفر خواننده آمده‌اند بهتر شده است.
- شاد باشید، سال خوبی داشته باشید.
برای شما هم همینطور.
در بازار نوروزی به خانواده‌ای برخورد کردم که در تورنتو کارگاه تولید انواع کلوچه با اسانس‌ها و مواد مختلف دارند. از آنجایی که این زوج آدم‌های کار‌آفرین و فعالی بودند با آنها به گفتگو پرداختم:
- با سلام، لطفا خودتان را معرفی کنید.
- من محمدحسین صناعت هستم. به همراه خانم گلچهره میر‌مقتدایی. از دو سال پیش شروع کردیم در تورنتو به تولید کلوچه البته به شکل صنعتی. کارخانه تولید کلوچه با استفاده از ماشین آلات صنعتی داریم. هشت نفر کارگر داریم. جنس‌مان را در سرتاسر انتاریو پخش می‌کنیم. اسم برندمان هم PANELA است. حدود سی تا سی و پنچ درصد جنس ما در کامیونیتی ایرانیان و بقیه به سایر افراد عرضه می‌گردد. به مونتریال، ونکوور و آلبرتا هم جنس می‌فرستیم.
- آیا شما کلیه مراحل تولید و مجوزهای بهداشتی را اخذ کرده‌اید؟
بله، ما مشاور داریم که یکی از آنها استاد دانشگاه مونتریال است. من خودم پزشک هستم. ولی در طی این سه سال که به اینجا آمده‌ام. این کار را شروع کرده‌ام.
- استقبال مردم از محصولات شما چگونه است؟
خیلی خوب بود. این اولین نمایشگاه است که ما بطور مستقیم شرکت کرده‌ایم و فروش خوبی هم داریم.
-PANELA، یعنی چه و چرا این اسم را انتخاب کرده‌اید؟
این کلمه به زبان اسپانیولی یعنی شکر خام. ما در چهار طعم محصول داریم گردویی، نارگیلی،انجیری و خرمایی. داریم روی طعم بلوبری هم کار می‌کنیم. البته ما نان شیرمال هم تولید می‌کنیم.
- نظر شما در رابطه با این بازار نوروزی چیست؟
خیلی خوب است. به نظر من جامعه ایرانی جامعه خوبی است. مردم روشن و آگاهی هستند. البته اختلافاتی هم با هم دارند که این کار خیلی بد است. ولی این گونه اختلاف‌ها در همه کامیونیتی‌های اینجا وجود دارد.
- آیا شما برای مشارکت در این بازار از لحاظ بهداشتی مجوز اخذ کرده‌اید؟
ما دوره های مختلف بهداشتی را برای اینکار گذرانده ایم. چون ما دارای کارخانه هستیم که دارای مجوز رسمی است، برای این بازار مشکلی نداشتیم. ما مجوز کلی برای عرضه‌ی کالایمان در سطح انتاریو و کانادا داریم.
- خانم شما چه نقشی در این تولید دارید؟
- من بیشتر فرمول مواد و اسانس‌ها را تهیه می‌کنم.در عین حال، مدیر کارگاه هستم.
- امیدوارم شما خانواده فعال ایرانی در تورنتو نوروز خوبی داشته باشید.
- برای شما هم همین آرزو را داریم.
به دنبال یک نفر بازدیدکننده می‌گردم تا از او در رابطه با اشکالاتی که در بازار می‌بیند، سوال کنم. نظرم را خانمی جلب می‌کند که به ظاهر آدمی جدی هستند، حال حرف‌های او را گوش می‌کنیم:
-سلام عرض می‌کنم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
-من بهار طلایی هستم. برای خرید نوروز به این بازار آمده‌ام و یک مقدار هم حال و هوای عید و ایران را حس کنیم.
- چند ساله که تورنتو هستید؟
- حدود چهار سال.
- وضع بازار نوروزی را چگونه دیدید؟ آیا جنس‌هایی که اینجا می‌فروشند از لحاظ کیفیت و قیمت بهتر از مغازه‌های بیرون است؟
- به نظر من همه جور کالا بود. یک سری چیز خوب و چیزهای بد.ولی چیزی که در این گونه بازارها مهم است این است که مثلا در این بازار یک جایی برای بچه‌ها وجود ندارد که خانواده‌ها با استفاده از آن راحت باشند.در صورتی که در جاهای دیگر به بچه‌ها توجه خاص دارند. این درست نیست که برای نقاشی در روی صورت بچه‌ها پول بگیرند. هیچ صندلی برای نشستن سالمندان وجود ندارد. اینها کارهای ساده‌ای است که می‌توانستند به راحتی انجام دهند ولی رویهمرفته همین‌که این بازار نوروزی وجود دارد، خوب است اما در اینجا بیشتر هم برگزارکنندگان و هم غرفه‌داران مهم بیزینس خودشان بوده است نه جذب مردم و کار فرهنگی برای نوروز.
- آیا از لحاظ قیمت محصولات بازار ارزان‌تر از بیرون است؟
بستگی به اجناس دارد . مثلا خرما دقیقا به قیمت بیرون بود. بعضی چیزها حتی گران‌تر از مغازه‌های بیرون بود. ولی فکر می‌کنم وقتی مردم به نمایشگاه می‌آیند، باید قیمت‌های خاصی داشته و پایین‌تر از مغازه‌ها باشد ولی من این موضوع را در اینجا ندیدم.
- به نظر شما آیا درست است که بعضی از مواد غذایی مثل سمنو، ترشی، مواد خوراکی روباز و بدون محافظ باشد. با توجه به امکان آلودگی آنها در هوای آزاد و فضای باز نمایشگاه که همه‌گونه آلودگی ممکن است؟
من روی مسائل تخصصی بهداشتی نمی‌توانم نظر بدهم. ولی در اغلب جاها این کار را می‌کنند ولی در ایران این کار ممنوع است.
- برای بهتر شدن این بازار چه نظری دارید؟
بازار در یک فضای بهتری تشکیل شود. شکیل‌تر و در حد شأن و نظر مردم باشد. مردم وقتی داخل می‌شوند راهنمایی(مثلا نقشه یا کامپیوتری) باشد که اسم غرفه و شماره آن نوشته شده باشد تا مردم بدانند کجا باید بروند. به نظر من در اینجا مدیریت سالن وجود نداشت. ولی با این همه نمی‌شود از زحمتی که برگزارکنندگان کشیده‌اند، تشکر نکرد. همین گرد هم آمدن ایرانی خودش بسیار ارزشمند است.
- امیدوارم سال خوبی داشته باشید.
- مرسی.ممنون.
در گشت‌و‌گذار میان مردم و در بازار نوروزی به خانواده‌ای برخورد کردم که سه نسل از مهاجران را تشکیل می‌دادند. پدر و مادر (نسل اول)، دختر و داماد( نسل دوم) و نوه( نسل سوم) به کنار آنها رفتم و سر صحبت را باز کردم:
-با سلام خدمت شما، خبرنگار هفته نامه ایران‌استار هستم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
-من ناظم‌زاده هستم. ما به بازار نوروزی آمده‌ایم برای حمایت از جامعه ی ایرانیان و حفظ سنت نوروز.
- چند ساله که در تورنتو هستید؟
- پانزده سال.
- به نظر شما جنس‌هایی که در اینجا موجود است با بیرون تفاوتی دارد. از لحاظ قیمت و کیفیت؟
یک مقدار قیمت‌ها پائین‌تر است. کیفیت همان است.
-شما نیاز‌های ایام عیدتان را از بازار نوروزی می‌خرید؟
بله، تقریباً.
- من می‌بینم که شما خانوادگی به بازار آمده‌اید، اجازه بدهید با دختر خانمتان صحبت کنم.شما خودتان را معرفی کنید.
سلام، من پگاه هستم. پگاه رمضان‌پور.
- شما که جوان هستید، می‌دانید چرا باید جشن نوروز را همواره برپا داریم؟
این عید سنتی است که از اجدادمان به ما رسیده. وظیفه ما است که آن را حفظ کنیم و بزرگ بداریم.
- شما خانه‌تکانی هم کرده‌اید؟
بله، هم خانه‌تکانی دل و هم خانه‌تکانی منزل.
- شما اسمتان چیست؟
من علیرضا رمضان‌پور هستم.
- پگاه خانم، شما چه رسالتی برای نوروز قائل هستید؟
تجدید خاطره خانه تکانی درونی و بیرونی، صله رحم، دیدن اقوام و دوستان.
- از چه چیز این بازار نوروزی خوشتان آمد؟
از گردهمایی ایرانی‌ها. جور بودن اجناس و لوازم عید.
- برای همه شما آرزوی سالی نیکو دارم.
برای شما هم همینطور، خدانگهدار.
در کنار سفره هفت‌سین، حاجی فیروز معروف شهر تورنتو آقای نشاط ایستاده است. او را چندین سال است که می‌شناسم. انسان خوبی است که به منظور زنده کردن خاطره نوروز نقش حاجی فیروز را در چند روز عید انجام می‌دهد. بهتر است به صحبت‌های او توجه کنیم.
-آقای نشاط عزیز. با سلام. شما بعنوان حاجی فیروز تورنتو شناخته شده‌اید. لطفاً از خودتان بگوئید و این که چگونه به این کار علاقه مند شدید؟
این کار در حقیقت کار مورد علاقه من است. شغل اصلی‌ام نیست. من در یک کمپانی در اینجا کار می‌کردم تا اینکه باز‌نشسته شدم. الان در ایران و کانادا زندگی می‌کنم. در ایام نوروز می‌آیم اینجا تا وظیفه نوروزی‌ام را انجام دهم. سی و دو سال در تورنتو زندگی کرده‌ام.
- نشاط جان، چند سال دارید؟
قرار نبود که سوال‌های سخت بکنید، می‌دانم فقط هفتاد و چند سال دارم.
- چه انگیزه‌ای باعث شد که شما پیام‌رسان شادی عید برای مردم باشی؟
سی و چند سال پیش که به تورنتو آمدم. در مدرسه‌ای درس زبان انگلیسی می‌خواندم. ملیت‌های مختلف وجود داشتند، که ایام خوش کشورشان را جشن می‌گرفتند. من هم به این فکر افتادم که ایام نوروز را جشن بگیرم. اولین بار در آنجا لباس حاجی فیروز را به تن کردم. سی و چند سال پیش. کم‌کم این کار جا افتاد و بعنوان یک وظیفه به عهده‌ی من نهاده شد. سعی کردم در ایام عید خنده به لب‌های مردم بیاورم.
- شما از فلسفه‌ی وجودی حاجی فیروز چه می‌دانید؟
تا آنجایی که من مطالعه کرده‌ام، قبل از اسلام و در دوران زرتشت. در آتشکده‌های ما با لباس قرمز افرادی می‌ایستادند، مأمور آتشکده بودند که نگذارند آتش مقدس خاموش شود. چون دود آتش بیرون می‌زد صورت این افراد سیاه می‌شد. زمان نوروز این گروه با شادی خود آمدن بهار را نوید می‌دادند و این کار با صورت سیاه و لباس قرمز بعنوان یک سنت در نوروز جا افتاد. در نوشته‌های دیگر آمده است که از روستا و نقاط اطراف شهر عده‌ای با لباس قرمز و با سرخاب و سفید آب در صورت، قبل از عید به شهر‌ها می‌آمدند و قبل از عید رسیدن نوروز را به مردم اطلاع می‌دادند و اینها را مردم تاج نوروز می‌گفتند و بعد از آمدن عرب‌ها به آنها حاجی فیروز گفتند. در هر حال کار اینها با شعر بود. شعری که بیشتر به دل من می‌نشیند این است:
گفتی که نوبهاران از یاد رفتنی نیست آن خاطرات شیرین بر باد رفتنی نیست
گفتی که زندگانی در شور عشق پیداست تا یک جوانه باقی است نوروز مردنی نیست
-درود بر شما.
واقعاً هم تا کسانی هستند که نوروز را جشن می‌گیرند، ما نمی‌گذاریم که نوروز به فراموشی سپرده شود.
- حاجی فیروز یک شعری هم می‌خواند، آن شعر چیست؟
ارباب خودم سامبلی بلیکم- ارباب خودم سرتو بالا کن- ارباب خودم اخماتو وا کن- ارباب خودم به من نیگا کن...
- درود بی‌پایان بر شما.
همه‌ی شما را دوست دارم.سلامتی و شادکامی برایتان آرزو می‌کنم.
صحبت و گفتگوی ما را با غرفه‌داران و بازدیدکنندگان خواندید، حال به سراغ مدیران بازار نوروزی بهار و دیار علیرضا بشر و حسین افصحی می‌رویم و دیدگاه‌های آنها را برایتان بیان می‌کنیم.
-آقای بشر، با سلام و احترام، لطفا درباره‌ی بازار نوروزی بهار و دیار صحبت کنید.
اول از همه من از شما تشکر می‌کنم که به بازار تورنتوی ما آمدید. همیشه زحمت می‌کشید و از این‌گونه مراسم فرهنگی در تورنتو گزارش تهیه می‌کنید. من چندین سال حدود ده سال است که با شما آشنا هستم و مدتی هم در دنیای ورزش و تماشا با هم همکاری می‌کردیم. من از سال 2003مسئول بازار نوروزی هستم. بعد از دو سه سال که ما بازار نوروزی خودمان را داشتیم با آقای حسین افصحی هماهنگ کردیم و دو بازار نوروزی بهار و دیار را در هم ادغام کردیم تا سرویس بهتری به کامیونیتی‌مان بدهیم. این کار از سال 2007 صورت گرفت و اسم آن را بازار نوروزی گروه فرهنگی بهار و دیار گذاشتیم. حدود 18 سال است که سابقه این کار را داریم و دو سال است که این بازار را در منطقه ریچموند‌هیل که ایرانیان زیادی در این محل هستند، برگزار می‌کنیم.مدت کار ما چهار روز است. در اینجا مسابقه رقص با حضور محمد خردادیان داریم، خانم فتانه و آقای قیصر نیز در این بازار برنامه اجرا می‌کنند. همچنین هنرمندان شهر تورنتو سامان و کورش.
در هر حال بدون حمایت غرفه‌داران و مردم خوب تورنتو هیچ برنامه نوروزی موفق نخواهد بود. این مردم می‌توانند مایحتاج خود را از یک محل تهیه کنند و نوروزی شاد و سبز داشته باشند.
- از لحاظ مسائل مالی، هزینه‌ها و درآمدهای شما در چه وضعیتی قرار دارد؟
سوال خوبی کردید. این گروه یک شرکت خصوصی است که از طریق فروختن غرفه و کمک حمایت‌کنندگان هزینه‌های خود را جبران می‌کند و از هیچ محل و جای دیگری کمک نمی‌گیرد.کلیه درآمدها و هزینه‌ها ثبت می‌شود و مورد حسابرسی قرار می‌گیرد و پس از پرداخت هزینه ها از محل درآمدها، اگر سودی بماند، بین مدیران و دست اندرکاران تقسیم می‌شود.
- در این بازار انواع مختلف محصولات مخصوصاً مواد غذایی و خوراکی عرضه می‌شود. شما چه کنترلی دارید که این محصولات بهداشتی و استاندارد باشند؟
سوال خیلی درستی است. ما قبل از اینکه محصولات وارد بازار شوند با مرکز بهداشت و شهرداری تماس می‌گیریم و غرفه‌داران فرم‌هایی را پر می‌کنند.آنها به مراکز مذکور تحویل می‌گردند. باید همه مورد بررسی و تأئید قرار گیرند. بعد می‌توانند آن محصولات تأئید شده را وارد بازار کنند.
- اینجا سالن بزرگی است. اگر اتفاقی از لحاظ ایمنی و کنترل بیفتد، شما چه پیش‌بینی هایی را کرده‌اید؟
ما دو نفر مأمور ایمنی تمام وقت داریم که در بازار حضور دارند و حدود 5 میلیون دلار هم بیمه اضافی علاوه بر بیمه شهرداری خریداری کرده‌ایم. شهرداری همه نوع بیمه از جمله آتش نشانی دارد و ما هم بیمه اضافه گرفته‌ایم.
- برای نوآوری در کارها چه پیش‌بینی‌هایی کرده‌اید؟
ما علاوه بر برنامه‌های هنری، کارهای شعر‌خوانی و مسابقه مقاله‌نویسی برقرار کرده‌ایم. آنهایی که شرکت می‌کنند درباره نوروز و سفره هفت سین و آداب و رسوم نوروز مقاله و مطلب می‌نویسند و در مسابقه شرکت می‌کنند. ما از هنرمندان لس‌آنجلس و تورنتو دعوت کرده‌ایم. تعداد قابل توجهی کادو برای مسابقه ها تهیه کرده‌ایم. شرکت رهتورز جوایزی اختصاص داده‌اند. "دریم آرت گالری" تعدادی مبل برای جایزه دادن اختصاص داده‌اند. ما هر سال برنامه‌هایمان را بیشتر و متنوع‌تر می‌کنیم.
-آیا کنترلی هم روی کیفیت و قیمت اجناس بازار دارید؟
بله، ما این کار را انجام می‌دهیم و سعی می‌کنیم قیمت‌ها متعارف و تقریباً یکسان باشد.
- آقای حسین افصحی یکی دیگر از مدیران و مسئولان بازار به ما پیوستند و گفتند: ما باید از عرضه کنندگان کالا تشکر کنیم که آنها ما را در هر محلی که بازار را برگزار می‌کنیم، حمایت می‌کنند. آنها به ما اعتماد دارند و ما هم قدردان آنها هستیم.
- چه پیامی بعنوان یک هنرمند فرهنگی متعهد و در عین حال مسئول بازار نوروزی دارید؟
من آرزو می‌کنم و امید دارم که سال خوبی در پیش داشته باشیم. هر روز سال پر از جشن و شادی باشد و نگاهی هم به کشورمان ایران داشته باشیم که مردم کشورمان در آنجا دلشان شاد باشد.
- چه برنامه هایی برای آینده و بهتر شدن بازار دارید؟
برای جلوگیری از یکنواختی دائماً باید تنوع و تغییر در برنامه ایجاد شود. ما سال به سال این کار را می‌کنیم. امسال در بخش غرفه‌ها تغییراتی ایجاد کردیم. بازار نوروزی تورنتو اولین بار با غرفه‌های خانگی توسط انجمن زنان تورنتو تشکیل شد. بعد از آن تبدیل به یک فرآیند بیزینسی و کاری شد. ما امسال بخاطر آن که از آن موقع یادی کنیم، یک قسمت از بازار را به غرفه‌های خانگی اختصاص دادیم که محصولات آنها در منزل‌ها و خانه‌ها تولید می‌شود.
- در هر حال برای شما آرزوی موفقیت داریم چون از روی مسئولیت و تعهد کارتان را انجام می‌دهید.
- خیلی متشکرم.
* بازار نوروزی کانون آریا، نوزدهمین سال پیاپی خود را از 14 مارچ تا 19 مارچ2018 در سالن زیبای LE PARC BANQVET واقع در تقاطع های‌وی‌سون و لزلی برگزار کرد. در این بازار نوروزی که تنوع کالای مربوط به عید نوروز و خدمات دیگر بطور گسترده‌ای حضور داشتند حضور ایرانیان ساکن تورنتو بطور چشمگیری مشاهده می‌گردید و تعداد کثیری از ایرانیان با دلی شاد و روحیه‌ای مثبت که بر اثر ایام نوروز در وجود هر ایرانی به وجود می‌آید، اغلب بصورت خانوادگی از این بازار دیدن کردند و کمتر کسی را مشاهده می‌کردیم که دست خالی و بدون کیسه‌های پلاستیکی پر از خرید از سالن بیرون رود.
بازار دید و بازدید و شادی و خوشحالی و دیدن دوستان و آشنایانی که چندین مدت یکدیگر را ندیده بودند، گرم بود و بر شور و شعف مردم می‌افزود. هر روز برنامه با سرود ای ایران آغاز می‌شد و برنامه‌های متنوع از کارهای موسیقی، رقص و مسابقه و معرفی افراد به اجرا در می‌آمد. برنامه‌ریزی کارها نسبتاً مرتب و حساب شده بود. نکته جالب توجه این بود که علاوه بر اجرای زنده موسیقی‌های شاد ، سنتی بازار جوایز مختلف داغ بود و این بازار حاجی فیروز خاص خود را داشت که شور و شادی را به میان مردم می‌آورد. ره‌آورد ما از این بازار گفتگو با افراد مختلف است که آن را تقدیم خوانندگان عزیز می‌کنیم.
هنگامی که من وارد سالن اصلی بازار شدم از بلند‌گوی دی‌جی آهنگ معروف و قدیمی پوران پخش می‌شد که بطور غیرمستقیم روح و دل آدم را به روزگاران قدیم و حال و هوای عید نوروز در ده‌های سی و چهل می‌برد:
گل اومد بهار اومد می‌رم به صحرا عاشق صحرائیم بی‌نصیب و تنها
دلبر مه پیکر گردن بلورم- آه عید اومد بهار اومد من از تو دورم
پیش خودم فکر می‌کردم الان در درون این جمعیت ایرانی که به بازار آمده‌اند چه غوغایی بر‌پاست. همه از وطن دورند و عید آمده و بهار آمده آنها از دیدار عزیزانشان بی‌نصیبند. در این اندیشه‌ها بودم که با یک غرفه‌دار شیک و برازنده مواجه و با او به گفتگو مشغول گردیدم.
- خدمتتان سلام عرض می‌کنم. از هفته نامه ایران استار تورنتو. لطفاً خودتان را معرفی کنید.
با سلام. من خشایار کیا هستم .28 سال است که در تورنتو مقیم‌ام.
- به چه شغلی اشتغال دارید.
در 18 سال گذشته مشغول کار در زمینه‌ی وسایل خودرو هستم از قبیل اتومبیل‌های تویوتا، لکسوس، نیسان، هاندایی، فورد و لیکولن...
- شما که در خدمات فروش انواع اتومبیل هستید با چه انگیزه‌ای به بازار نوروزی آمده‌اید؟
من هر سال به این بازار می‌آیم تا به ایرانیان برندهای مختلف اتومبیل را بشناسانم و اگر سوالاتی در این زمینه دارند جوابگو باشم. راهنمایی‌های لازم را برای کمک به آنها برای خرید اتومبیل ارائه دهم.
- سلیقه‌های ایرانی‌ها در انتخاب اتومبیل چگونه است؟
نوع خرید اتومبیل برای هر کسی متفاوت است. ولی در کامیونیتی ما، بیشتر افراد بیش از یک اتومبیل دارند. در خانواده یک ماشینی مثل هوندا یا تویوتا در منزل دارند ولی یک اتومبیل لاکچری هم می‌خرند. بعضی‌ها هم اتومبیل را برای کار روزانه استفاده می‌کنند.
- استقبال ایرانی‌ها در این بازار نوروزی از غرفه‌ی شما چطور بوده؟
بسیار بسیار عالی بوده.هر سال بیشتر از سال قبل است. به نظر من بهترین مشتری ها کامیونیتی ایرانی هستند. فروش زیادی داشتم.
- نظر شما در رابطه با این بازار نوروزی چیست؟
خیلی خوب است. افراد ایرانی را به هم نزدیک می‌کند، آنها با بیزینس‌ها‌ی ایرانی‌ها بیشتر آشنا می‌شوند. می‌توانند افراد ضمن خرید مایحتاج عید از خدمات دیگر هم بهره‌مند شوند.
- چه پیشنهادی برای بهتر شدن این بازار دارید؟
به نوبه‌ی خودم باید بگویم من که مدت 16 سال است در این بازار هستم. هر سال از سال گذشته خیلی بهتر شده است. امسال هم خوب و مناسب است.
- چه پیامی برای ایام نوروز دارید؟
این عید سعید باستانی را به همه‌ی ایرانیان تبریک می‌گویم و آرزوی موفقیت برای همه دارم.
در وسط سالن نوروزی شیرینی و آجیل فروشی لادن انواع و اقسام شیرینی، خشکبار و تنقلات عید را به خریداران عرضه کرده است. شیرینی لادن یکی از مغازه‌هایی است که متجاوز از سی‌سال در تورنتو فعالیت دارد. به غرفه‌ی آنها می‌روم و با مسئول آن صحبت می‌کنم.
-خانم سلام عرض می‌کنم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
سلام عرض می‌کنم، من توران اسماعیلی هستم. سی و پنج سال در کانادا قنادی و شیرینی فروشی لادن را داریم.
- آیا شما برای فروش محصولاتتان در این بازار مجوز بهداشتی دارید؟
بله، از وزارت بهداشت اینجا آن را گرفته‌ایم.
- استقبال مردم از محصولات شما در بازار چگونه بود؟
خیلی عالی و شلوغ بود.
- نظرتان در رابطه با این بازار چیست؟
اینجا بازار نوروزی خوبی است، متجاوز از 15، 16 ساله که برقرار است. محل آن جای خوبی است. مردم آن را می‌شناسند.
- چه تفاوتی قیمت‌های شما با مغازه‌های بیرون دارد؟
خیلی تفاوت دارد. ما محصولاتمان را ارزان‌تر می‌دهیم. مالیات روی اجناس نمی‌گیریم. تخفیف‌های مناسب، به مناسبت نوروز در نظر گرفته‌ایم.
- در نوروز مردم باید چه بکنند؟
- همه باید شاد باشند و به هم احترام بگذارند.
در میان جمعیت انبوه بازار نوروزی آریا، خانواده‌ای در حال گذر هستند. یکی از آقایان با آهنگ شادی که در سالن پخش می‌شود، ابراز شادی می‌کند. به جلو می‌روم و با او گفتگو می‌کنم.
-سلام عرض می‌کنم. از طرف هفته نامه ایران استار با شما صحبت می‌کنم.لطفا خودتان را معرفی کنید.
من سپهر‌داد گورگین هستم. 35 ساله که در تورنتو زندگی می‌کنم. مهندس الکترونیک می‌باشم.
- برای چه کار به بازار آمده‌اید؟
برای خرید وسایل مورد نیاز نوروز.
- قیمت‌های اجناس چگونه بود؟
بد نیست، سال به سال بالا می‌رود. مقصود اصلی اجرای آداب و رسوم سنتی است، که ماها باید آن را ادامه دهیم و به فرزندانمان آموزش دهیم. امیدوارم امسال سال خوبی برای همه هموطنان نازنینم باشد. توأم با خوشی، آرامش و راحتی.
- چه پیشنهادی برای بهتر شدن بازار نوروزی دارید؟
به نظر من با توجه به زیاد شدن ایرانیان در تورنتو این محل کوچک است، باید جای بزرگ‌تری را در نظربگیرند. من که سی و پنج سال است در تورنتو زندگی می‌کنم. از آن رو‌های اولی که بازارهای نوروزی شروع شد این محل خوب بود ولی اکنون جا کم است . برنامه‌ها شاد و خوب است و همچنین برای کودکان نیز خیلی خوب است.
- چه چیز‌هایی امروز خریده‌اید؟
خیلی چیزها، از آجیل تا شیرینی و هدایا برای بچه‌ها و نوه‌ها.
- چندتا فرزند دارید؟
- سه تا
- به آنها عیدی چه می‌دهید؟
طبق رسمی که از قدیم داریم، در خانواده، مقداری پول لای کتاب حافظ می‌گذارم. در سفره هفت‌سین، بر حسب تصادف هر کدام از افراد خانواده پولی را از صفحه کتاب بردارند، فال حافظ همان صفحه برای ایشان خوانده می‌شود. این کار هم شادی‌آفرین است و هم حافظ‌خوانی در پای سفره هفت‌سین. چیزهای دیگری هم مثل طلا و کتاب که به صورت هدیه می‌دهم. من اهل کتابم و تا کنون چهار کتاب در شعر اینجا منتشر کرده‌ام.
- لطفاً شعر کوتاهی برای ما بخوانید؟
- مژده آورد صبا آن که بهار آمده است خوش دلم کرد که گویی گل به بار آمده است
امیدوارم مردم کشورم هم از گرفتاری‌ها نجات پیدا کنند و شاد باشند.
-خدانگهدار شما باشد.
-خداحافظ.
در بازار خانواده‌ای دسته جمعی به بازار نوروزی آمده‌اند. یکی از زیبایی‌های نوروز این است که خانواده‌ها را دور هم جمع می‌کند و آنها هر جا که می‌روند با هم هستند.
با خانم جوانی از افراد این خانواده صحبت می‌کنم.
- امیدوارم سال خوبی داشته باشید، لطفاً خودتان را معرفی کنید.
- سلام، من آزاده زرشکیان هستم . امروز خانوادگی به بازار نوروزی آریا آمده‌ایم. برای خرید و آمادگی برگزاری عید نوروز. 21 سال است که در تورنتو هستیم.
-آیا بازار نوروزی امسال با سال‌های قبل تفاوتی کرده؟
بله، مقداری منظم‌تر و بهتر شده است. خوشحالیم که یک چنین بازارهایی در تورنتو هست که بچه‌هایمان را می‌توانیم به اینجا بیاوریم تا آئین نوروزی را از نزدیک ببینند.
- آیا اجناس بازار از لحاظ قیمت و کیفیت با بیرون تفاوت دارد؟
من زیاد دقت نکردم. چون ما برای نوروز و حمایت از افراد کامیونیتی مان به اینجا می‌آئیم. من ترجیح می‌دهم خریدم را از این گونه بازارها انجام دهم تا جامعه ایرانی را حمایت کنم.
-آیا برای بچه‌ها در اینجا امکانات لازم فراهم است تا خانواده‌هایی مثل شما که فرزندان کوچک دارند راحت باشند؟
چندان مشکلی نبود. غرفه‌ها نسبت به بچه‌ها مهربان بودند از نمونه اجناس خود به بچه دادند. دختر من خیلی خوشحال بود. شیرینی‌های مختلف را امتحان کرده .
- چه صحبتی در ایام عید دارید؟
آرزو می‌کنم برای همه ایرانی‌ها در تمام دنیا و تورنتو که سالی خوب و سرشار از موفقیت و شادکامی داشته باشند و ما بتوانیم همبستگی بیشتری با هم داشته باشیم و خودمان را بهتر به جامعه کانادایی نشان دهیم.
جالب است بدانید که این بازار حاجی فیروز خاص خود را داشت و انسان خوبی که هم شاعر بود و هم هنرمند برای شادی دل مردم، پیام آور نوروز برای ایرانیان تورنتو بود. به صحبت های او توجه نمائید که در آن نکته های آموزنده فراوانی است.
- لطفا خودتان را معرفی کنید.
من رضا فدایی هستم. دو سال است که در کسوت حاجی فیروز دارم نقش ایفا می‌کنم. به خاطر ارتقا فرهنگ ایرانی و فرهنگ نوروز. من شغلم از نظر هنری چیز دیگری است. رشته‌ی تحصیلی‌ام ادبیات است. شاعر هستم و در انجمن‌های ادبی اینجا حضور دارم ولی به خاطر این که این سنت پسندیده محو نشود و در ذهن مردم و بویژه بچه‌ها باقی بماند، این روزها نقش حاجی فیروز را بازی می‌کنم. من صورتم را مشکی نکردم بخاطر احترامی که به ملت کانادا دارم و دوست نداشتم با صورت مشکی به بازار بیایم. صورتم را به رنگ زیبای پرچم ایران در آوردم.
- فلسفه نقش حاجی فیروز چیست؟چه پیامی در نوروز دارد؟
در رابطه با حاجی فیروز به نحو گوناگونی صحبت شده است. عده‌ای آن را منتسب به موبدهای زرتشتی می‌کنند که نگهبان آتش بودند و بر اثر دود صورتشان سیاه می‌شد. ولی من این دیدگاه را قبول ندارم. چون اگر این اتفاق می‌افتاد، موقعی که آنها پیش خانواده‌هایشان می‌آمدند، صورتشان را می‌شستند. عده‌ای نیز آن را به فیروز ایرانی که عمر را کشت منتسب می‌کنند. ولی این را هم من نمی‌پذیرم. چون کلمه حاجی کلمه‌ای است که بعد از اسلام به زبان فارسی آمده است. به حاجی فیروز کاکا سیاه هم می‌گویند. کاکا که در کلام عامیانه ایرانی به نام برادر است.
حاجی فیروز همان برده‌هایی بودند که زمان حمله اعراب وارد ایران شدند ولی ایرانی‌ها به خاطر اینکه آنها را بعنوان میهمان پذیرفتند به آنها گفتند کاکا، یعنی برادر. یکی از دلایلی که این استناد درست است این است که حاجی فیروز می‌گویند سام بلی بلیکم، که یک موبد زرتشتی این گونه صحبت نمی‌کرده.
-مردم چگونه برخوردی با شما داشته‌اند؟
-واقعاً عالی بوده. اینجا فوق‌العاده شلوغ است و استقبال فراوانی از حاجی فیروز می‌کنند بطوریکه من در سه شب اول هفت هزار شکلات به بچه ها داده‌ام.
- نوروز چه پیامی برای ما دارد؟
نوروز به معنی تجدید یک روز نو در فصل نو است. پیام صلح، آشتی، محبت، عشق و ایثار را به جهانیان می‌دهد. همانطوری‌که سال نو می‌شود ما هم طبیعتاً باید افکارمان را نو کنیم. تعصبات و خرافات را از خودمان دور کنیم. خودمان را به جایی برسانیم که این کلمه‌ی زیبای وحدت عالم انسانی را تحقق ببخشیم. تا دنیا بداند ایرانی فرهنگ هفت هزار ساله دارد.
- ممنونم، عید خوبی داشته باشید.
روزتان خوش .لب‌تان همیشه خندان.
پایان بخش این گفتگو‌ها، صحبت با یکی از مدیران اصلی کانون فرهنگی آریا است که مجموعه‌ای به این زیبایی را در آستانه‌ی سال نو و هر سال به ایرانیان تورنتو هدیه می‌کند.
- با سلام، خبرنگار مجله ایران استار هستم. لطفاً خودتان را معرفی کنید.
من هم به شما، خوانندگان و مدیران ایران استار درود می‌فرستم. افشین سرودی هستم مدیریت کانون آریا. 26 سال است که در تورنتو زندگی می‌کنم. فعالیت‌های اصلی من برگزاری ایونت‌ها‌ی فرهنگی و کنسرت‌های هنری است.
- چه انگیزه‌ای در شما وجود داشت که این بازار نوروزی را ایجاد کردید؟
انگیزه اولیه من زنده نگاه داشتن نوروز بود که یادگار نیاکان ایران زمین ما است. خواستیم در این سرزمین دوممان کشور کانادا بچه های ایرانی نوروز را فراموش نکنند و در عین حال افراد کامیونیتی ایرانی به هم نزدیک شوند و حال و هوای نوروز را در کانادا برقرار کنیم.
- چندمین برنامه بازار است و چند روز ادامه دارد؟
این نوزدهمین سال است از سال 2000، امسال در 6 روز برگزار کردیم.
- استقبال امسال مردم از بازار آریا چگونه بود؟
بسیار عالی بوده. فکر می‌کنم همه غرفهدارها راضی بودند. در این چند روز گذشته افراد بسیاری به بازار آمده‌اند.
- با توجه به سوابق گذشته و امسال آیا آماری از تعداد تقریبی بازدید کننده‌ها دارید؟
برآورد دقیق صورت نگرفته است اما تصورمان بر این است که حدود پنجاه هزار نفر در طی این روزها از بازار دیدن می‌کنند.
- شما چه پیش‌بینی‌هایی برای حوادث و موارد ایمنی احتمالی در بازار در نظر گرفته‌اید؟
از لحاظ ایمنی، بیمه‌ی کامل داریم برای برگزاری. محل برگزاری هم بیمه است. محل شناخته شده است . از نظر سکوریتی پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته و خوشبختانه در این چند سال هم مشکلی نداشتیم.
- غرفهدارها برای عرضه‌کنندگان محصولات خود بویژه مواد غذایی آیا مجوزی به شما ارائه می‌دهند یا شما از آنها درخواست می‌کنید؟
بله، اداره‌ی بهداشت انتاریو نظارت مستقیم در این‌باره دارد و ما از غرفهدارها خواسته‌ایم که فرم‌هایی را پر کنند تا به اداره‌ی بهداشت ارائه دهیم و آنها می‌آیند روز اول بازار و همه کالا ها را بازدید می‌کنند. همه چیز مشخص است.
- آیا کنترلی هم روی کیفیت و قیمت کالاها دارید؟
معمولاً نه، ولی برای رستوران سعی می‌کنیم قیمت‌ها مناسب‌تر باشد.
- با توجه به رشد جمعیت ایرانی، آیا به فکر محل بزرگتر هستید؟
- بله، احتمالاً برای سال های آینده درصدد هستیم که سالن دیگری علاوه بر سالن فعلی به مجموعه‌ی بازار اضافه کنیم. این محل خیلی شناخته شده است.
- آیا علاوه بر برنامه‌های فعلی به فکر برنامه‌های سنگین‌تری برای نشان دادن فرهنگ نوروز هستید؟
به صورت کلی نه، چون فضایی که در اختیار داریم به ما آن اجازه‌ی لازم را نمی‌دهد. اگر بخواهیم برنامه‌های فرهنگی دیگری اجرا کنیم، احتیاج به محلی برای نشستن افراد داریم که این محل برای آن کار ساخته نشده است.برنامه‌های ما کوتاه است که افراد موجود در سالن از آن ایستاده استفاده می‌کنند.
- بعنوان مدیر بازار، خودتان چه انتقادی و نظری درباره‌ی برنامه‌هایتان دارید؟
دوست دارم که عزیزان و همکاران بیشتر کمک کنند. غرفهدارها و مردم، انعطاف بیشتری از خود نشان دهند، ایام نوروز و ایام شادی است چه بهتر این شادی‌ها دوستانه و همگانی باشد. انتظار داریم به احترام سرود ملی ایران همه کارها چند دقیقه‌ای متوقف شود و همه سکوت کنند. این کار احترام به خودمان و احترام به کشورمان است.
- به امید موفقیت بیشتر برای شما. خدانگهدار.
من هم فرارسیدن عید نوروز را به همه شادباش می‌گویم. خداحافظ.
***
امسال هم بازارهای نوروزی تورنتو به نحو قابل قبولی برگزار گردید. ما سعی کردیم صحبت‌های همه افراد را بدون هیچ دیدگاه شخصی به ایرانیان تورنتو انتقال دهیم. این رسالت فرهنگی و اجتماعی ما است. ما باید اعلام کنیم که بازارهای نوروزی تورنتو جا برای کارهای فرهنگی بهتر و مناسب‌تر دارد و می‌توان به کیفیت مدیریت اجرایی، سازمان‌دهی تشکیلاتی و راهنماهای درست در بدو ورود برای بازدیدکنندگان اقدام نمود. یکی از محاسن بسیار خوب این بازارها علاوه بر برنامه شاد و سرگرم‌کننده، دیدار‌های نوروزی است که جامعه ایرانی را به هم نزدیک‌تر می‌کند. چیزی که ما سخت به آن نیاز داریم.
مدیران و برنامه‌ریزان بازارهای نوروزی لازم است هم منافع فردی و جمعی خود را در نظر بگیرند و هم صرفه و صلاح بازدیدکنندگان و غرفه‌داران را. هر چند که ما در کامیونیتی‌مان تجربه موفق کار گروهی نداریم ولی تجربه بازارهای نوروزی بسیار ارزشمند است.
رویهم رفته باید گفت، دست همه درد نکند که در پایان اسفند ماه هر سال حال و هوای نوروز را به تورنتو می‌آورند و بویژه بچه‌ها و نسل‌های جدید مهاجر ایرانی را با برنامه‌های متنوع، شاد می‌کنند و فرهنگ دیر‌پای نوروز، عید همبستگی ملی ما ایرانیان را زنده نگه می‌دارند. آینده موفق کامیونیتی ایرانی به کار دسته جمعی و قبول یکدیگر نیاز دارد. امیدوارم نسل‌های آینده مهاجران ایرانی یک چنین امر مهمی را امکان‌پذیر سازند. برای خوانندگان عزیز نشریه ایران استار سالی پر‌برکت توأم با شادی و سلامتی آرزو‌مندیم.
در سنوات اخیر در خارج از کشور نیز ایرانیان در ایام نوروز و چند روز مانده به تحویل سال، مایحتاج مورد نیاز برگزاری جشن‌های نوروزی در محل‌های خاصی از شهر تحت عنوان"بازار نوروزی" عرضه می‌گردد تا خریداران بتوانند از این تسهیلات که همه در یک جا جمع شده است، استفاده به عمل آورند. یکی از مهمترین اهداف برگزاری بازارهای نوروزی ارائه محصولات مرغوب و با کیفیت بالا و قیمت مناسب و ارزان‌تر از بازارهای معمولی شهر است.
ایرانیان ساکن تورنتو نیز پس از آن که در این شهر تجمع جمعیتی قابل توجه‌ای پیدا کردند، اکنون متجاوز از ده سال است که در ایام نوروز،در بازارهای نوروزی به عرضه‌ی وسایل و لوازم مورد نیاز برای برگزاری عید اقدام می‌کنند. ایده‌ی اولیه‌ی برگزاری چنین بازارهایی در سال‌های گذشته توسط سازمان زنان ایرانی تورنتو به اجرا در آمد و در آن موقع افرادی که در این بازارها کالا و خدماتی عرضه می‌کردند اغلب آن محصولات را به صورت خانگی تولید می‌نمودند و قطعا از لحاظ کیفیت و قیمت از مغازه‌ها و سوپر مارکت‌های شهر ارزان‌تر بود. در حال حاضر که در سطح شهر تورنتو بازار نوروزی‌های متعدد برگزار می‌شود، دو بازار از قدمت و اهمیت بیشتری برخوردار است که به نام‌های "بازار نوروزی بهار و دیار" و "بازار نوروزی کانون آریا" یکی در منطقه ریچموند‌هیل و دیگری در محل خیابان لزلی و های‌وی‌سون برگزار می‌گردند.
به منظور انعکاس شرایط این بازارها و بررسی کیفیت و قیمت اجناس عرضه شده در آنها، از این دو بازار نوروزی عمده‌ی شهر تورنتو بازدید به عمل آورده و با افراد مختلف از غرفه داران، بازدید کنندگان و مدیران بازارها به گفتگو پرداختیم تا خوانندگان‌را با شرایط این بازارها در آستانه ی نوروز 1397آشنا کنیم:
• بازار نوروزی گروه فرهنگی بهار و دیار، هیجدهمین بازار نوروزی خود را از پنجشنبه 15 مارچ تا یکشنبه18 مارچ در ریچموند‌گرین پارک واقع در 1300خیابان الگین‌میلز شرقی برگزار کرد. در این بازار نوروزی علاوه بر عرضه‌ی کالاهای ضروری عید نوروز، افراد دیگر که خدمات مختلف به کامیونیتی ایرانی عرضه می‌کنند از فرش‌فروشی، مبل‌فروشی، اتومبیل و حتی دندانپزشکی در آن مشارکت داشتند. استقبال مردم از این بازارها قابل توجه بود، تعداد کثیری از ایرانیان ساکن ریچموند‌هیل و مناطق نزدیک به این بازار آمده بودند. یکی از محاسن بزرگ این‌گونه بازارها، دید و بازدید ایرانیان از یکدیگر در آستانه سال نو ایرانی است که این حرکت به تنهایی خود دارای ارزش بالایی است. در این بازار به منظور جذب بازدیدکنندگان بیشتر برنامه‌های هنری فراوانی نیز برگزار گردید. علاوه بر حضور حاجی فیروز، مسابقه رقص و آواز، خوانندگان و هنرمندان معروف ایرانی از جمله فتانه، قیصر و خردادیان به همراه خوانندگان تورنتویی هومن و سامان به شادی مردم در شب عید افزودند و جوایز قابل توجهی نیز طی برگزاری مسابقات مختلف به افراد شرکت‌کننده اهدا گردید.
اینک به گفتگوی مختلف از افراد حاضر در این بازار توجه نمائید:
جلوه‌های زیبا فرش‌های دستباف ایرانی و فرش‌های مینیاتوری ابریشمی من را به خود جلب کرد. در یک فضای بزرگ از بازار نوروزی شرکت گنجینه فرش نمونه‌های زیبایی از فرش‌های دستباف ایرانی را عرضه کرده بود. با مدیر این غرفه وارد گفتگو شدم.
- آقای فاطمی عزیز. از قدیم با شما آشنا هستم.امیدوارم حالتان خوب باشد لطفا از وضعیت فرش دستباف ایرانی برایمان بگوئید.
با سلام و تبریک عید نوروز؛ آنقدر وضعیت بازار فرش خراب است که اکنون در تورنتو قیمت فرش از ایران ارزان‌تر است.
- لطفا در رابطه با این موضوع توضیح بیشتری بدهید.
چون مسئول دلسوزی در ایران وجود ندارد، روز به روز وضعیت فرش دستباف ایرانی بدتر می‌شود.تولیدات خیلی کم شده، جوان‌ها هم بیشتر به دنبال فرش‌های جدید و مدرن ماشینی می‌روند. در اینجا هم به علت مشکلات اقتصادی مردم خرید فرش دستباف ایرانی را در اولویت ندارند. قالی‌های هندی و پاکستانی بازار فرش ایران را گرفته.با نقش‌های قشنگ ولی بدون کیفیت.
- از بازار نوروزی امسال چه خبر؟
خوب است.مردم خرید می‌کنند ولی بیشتر شیرینی و آجیل. ولی فرش به علت گرانی چندان طالبی ندارد.
- با این وضعیت، انگیزه شما برای مشارکت در بازار نوروزی چیست؟
در بازار نوروزی به دیدار دوستان ایرانی می‌آیم. سعی می‌کنم ارتباطم را با مشتریان قدیمی حفظ کنم.من از بازار نوروزی درآمد قابل توجهی ندارم. مهم نیست که فروش ما هزینه‌هایمان را پوشش ندهد. پنجاه سال است که شغل من عرضه‌ی فرش‌های دستباف به جامعه کانادا، آمریکا، اروپا و ایران است. بنابراین حضور در بازار برایم توجیه دارد نه فروش بالا. چون من عاشق فرشم و آن را دوست دارم.
- پس با این حساب برای همه یک تبریک نوروزی بگوئید.
سال نو را به تمام ایرانیان عزیز در همه‌ی دنیا تبریک می‌گویم و امیدوارم امسال سال خوبی برایشان باشد.
- با توجه به خرابی وضعیت بازار، آیا فرش به‌طور قسطی هم می‌فروشید؟
من هر کاری که از دست بربیاید می‌کنم. قسطی هم فرش در اختیار مشتریان قرار می‌دهم. ارزان هم حساب می‌کنم.
- برای بهتر شدن بازارهای نوروزی چه پیشنهادی دارید؟
بازارهای نوروزی خوب است ولی بیشتر مردم لااقل در اینجا برای دید و بازدید می‌آیند. بیشتر چیزهای مورد نیاز عید را می‌خرند. به نظر من این بازار نوروزی نسبت به گذشته فرقی نکرده، باید تغییرات بیشتری در آن بوجود آید. البته امسال که چند نفر خواننده آمده‌اند بهتر شده است.
- شاد باشید، سال خوبی داشته باشید.
برای شما هم همینطور.
در بازار نوروزی به خانواده‌ای برخورد کردم که در تورنتو کارگاه تولید انواع کلوچه با اسانس‌ها و مواد مختلف دارند. از آنجایی که این زوج آدم‌های کار‌آفرین و فعالی بودند با آنها به گفتگو پرداختم:
- با سلام، لطفا خودتان را معرفی کنید.
- من محمدحسین صناعت هستم. به همراه خانم گلچهره میر‌مقتدایی. از دو سال پیش شروع کردیم در تورنتو به تولید کلوچه البته به شکل صنعتی. کارخانه تولید کلوچه با استفاده از ماشین آلات صنعتی داریم. هشت نفر کارگر داریم. جنس‌مان را در سرتاسر انتاریو پخش می‌کنیم. اسم برندمان هم PANELA است. حدود سی تا سی و پنچ درصد جنس ما در کامیونیتی ایرانیان و بقیه به سایر افراد عرضه می‌گردد. به مونتریال، ونکوور و آلبرتا هم جنس می‌فرستیم.
- آیا شما کلیه مراحل تولید و مجوزهای بهداشتی را اخذ کرده‌اید؟
بله، ما مشاور داریم که یکی از آنها استاد دانشگاه مونتریال است. من خودم پزشک هستم. ولی در طی این سه سال که به اینجا آمده‌ام. این کار را شروع کرده‌ام.
- استقبال مردم از محصولات شما چگونه است؟
خیلی خوب بود. این اولین نمایشگاه است که ما بطور مستقیم شرکت کرده‌ایم و فروش خوبی هم داریم.
-PANELA، یعنی چه و چرا این اسم را انتخاب کرده‌اید؟
این کلمه به زبان اسپانیولی یعنی شکر خام. ما در چهار طعم محصول داریم گردویی، نارگیلی،انجیری و خرمایی. داریم روی طعم بلوبری هم کار می‌کنیم. البته ما نان شیرمال هم تولید می‌کنیم.
- نظر شما در رابطه با این بازار نوروزی چیست؟
خیلی خوب است. به نظر من جامعه ایرانی جامعه خوبی است. مردم روشن و آگاهی هستند. البته اختلافاتی هم با هم دارند که این کار خیلی بد است. ولی این گونه اختلاف‌ها در همه کامیونیتی‌های اینجا وجود دارد.
- آیا شما برای مشارکت در این بازار از لحاظ بهداشتی مجوز اخذ کرده‌اید؟
ما دوره های مختلف بهداشتی را برای اینکار گذرانده ایم. چون ما دارای کارخانه هستیم که دارای مجوز رسمی است، برای این بازار مشکلی نداشتیم. ما مجوز کلی برای عرضه‌ی کالایمان در سطح انتاریو و کانادا داریم.
- خانم شما چه نقشی در این تولید دارید؟
- من بیشتر فرمول مواد و اسانس‌ها را تهیه می‌کنم.در عین حال، مدیر کارگاه هستم.
- امیدوارم شما خانواده فعال ایرانی در تورنتو نوروز خوبی داشته باشید.
- برای شما هم همین آرزو را داریم.
به دنبال یک نفر بازدیدکننده می‌گردم تا از او در رابطه با اشکالاتی که در بازار می‌بیند، سوال کنم. نظرم را خانمی جلب می‌کند که به ظاهر آدمی جدی هستند، حال حرف‌های او را گوش می‌کنیم:
-سلام عرض می‌کنم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
-من بهار طلایی هستم. برای خرید نوروز به این بازار آمده‌ام و یک مقدار هم حال و هوای عید و ایران را حس کنیم.
- چند ساله که تورنتو هستید؟
- حدود چهار سال.
- وضع بازار نوروزی را چگونه دیدید؟ آیا جنس‌هایی که اینجا می‌فروشند از لحاظ کیفیت و قیمت بهتر از مغازه‌های بیرون است؟
- به نظر من همه جور کالا بود. یک سری چیز خوب و چیزهای بد.ولی چیزی که در این گونه بازارها مهم است این است که مثلا در این بازار یک جایی برای بچه‌ها وجود ندارد که خانواده‌ها با استفاده از آن راحت باشند.در صورتی که در جاهای دیگر به بچه‌ها توجه خاص دارند. این درست نیست که برای نقاشی در روی صورت بچه‌ها پول بگیرند. هیچ صندلی برای نشستن سالمندان وجود ندارد. اینها کارهای ساده‌ای است که می‌توانستند به راحتی انجام دهند ولی رویهمرفته همین‌که این بازار نوروزی وجود دارد، خوب است اما در اینجا بیشتر هم برگزارکنندگان و هم غرفه‌داران مهم بیزینس خودشان بوده است نه جذب مردم و کار فرهنگی برای نوروز.
- آیا از لحاظ قیمت محصولات بازار ارزان‌تر از بیرون است؟
بستگی به اجناس دارد . مثلا خرما دقیقا به قیمت بیرون بود. بعضی چیزها حتی گران‌تر از مغازه‌های بیرون بود. ولی فکر می‌کنم وقتی مردم به نمایشگاه می‌آیند، باید قیمت‌های خاصی داشته و پایین‌تر از مغازه‌ها باشد ولی من این موضوع را در اینجا ندیدم.
- به نظر شما آیا درست است که بعضی از مواد غذایی مثل سمنو، ترشی، مواد خوراکی روباز و بدون محافظ باشد. با توجه به امکان آلودگی آنها در هوای آزاد و فضای باز نمایشگاه که همه‌گونه آلودگی ممکن است؟
من روی مسائل تخصصی بهداشتی نمی‌توانم نظر بدهم. ولی در اغلب جاها این کار را می‌کنند ولی در ایران این کار ممنوع است.
- برای بهتر شدن این بازار چه نظری دارید؟
بازار در یک فضای بهتری تشکیل شود. شکیل‌تر و در حد شأن و نظر مردم باشد. مردم وقتی داخل می‌شوند راهنمایی(مثلا نقشه یا کامپیوتری) باشد که اسم غرفه و شماره آن نوشته شده باشد تا مردم بدانند کجا باید بروند. به نظر من در اینجا مدیریت سالن وجود نداشت. ولی با این همه نمی‌شود از زحمتی که برگزارکنندگان کشیده‌اند، تشکر نکرد. همین گرد هم آمدن ایرانی خودش بسیار ارزشمند است.
- امیدوارم سال خوبی داشته باشید.
- مرسی.ممنون.
در گشت‌و‌گذار میان مردم و در بازار نوروزی به خانواده‌ای برخورد کردم که سه نسل از مهاجران را تشکیل می‌دادند. پدر و مادر (نسل اول)، دختر و داماد( نسل دوم) و نوه( نسل سوم) به کنار آنها رفتم و سر صحبت را باز کردم:
-با سلام خدمت شما، خبرنگار هفته نامه ایران‌استار هستم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
-من ناظم‌زاده هستم. ما به بازار نوروزی آمده‌ایم برای حمایت از جامعه ی ایرانیان و حفظ سنت نوروز.
- چند ساله که در تورنتو هستید؟
- پانزده سال.
- به نظر شما جنس‌هایی که در اینجا موجود است با بیرون تفاوتی دارد. از لحاظ قیمت و کیفیت؟
یک مقدار قیمت‌ها پائین‌تر است. کیفیت همان است.
-شما نیاز‌های ایام عیدتان را از بازار نوروزی می‌خرید؟
بله، تقریباً.
- من می‌بینم که شما خانوادگی به بازار آمده‌اید، اجازه بدهید با دختر خانمتان صحبت کنم.شما خودتان را معرفی کنید.
سلام، من پگاه هستم. پگاه رمضان‌پور.
- شما که جوان هستید، می‌دانید چرا باید جشن نوروز را همواره برپا داریم؟
این عید سنتی است که از اجدادمان به ما رسیده. وظیفه ما است که آن را حفظ کنیم و بزرگ بداریم.
- شما خانه‌تکانی هم کرده‌اید؟
بله، هم خانه‌تکانی دل و هم خانه‌تکانی منزل.
- شما اسمتان چیست؟
من علیرضا رمضان‌پور هستم.
- پگاه خانم، شما چه رسالتی برای نوروز قائل هستید؟
تجدید خاطره خانه تکانی درونی و بیرونی، صله رحم، دیدن اقوام و دوستان.
- از چه چیز این بازار نوروزی خوشتان آمد؟
از گردهمایی ایرانی‌ها. جور بودن اجناس و لوازم عید.
- برای همه شما آرزوی سالی نیکو دارم.
برای شما هم همینطور، خدانگهدار.
در کنار سفره هفت‌سین، حاجی فیروز معروف شهر تورنتو آقای نشاط ایستاده است. او را چندین سال است که می‌شناسم. انسان خوبی است که به منظور زنده کردن خاطره نوروز نقش حاجی فیروز را در چند روز عید انجام می‌دهد. بهتر است به صحبت‌های او توجه کنیم.
-آقای نشاط عزیز. با سلام. شما بعنوان حاجی فیروز تورنتو شناخته شده‌اید. لطفاً از خودتان بگوئید و این که چگونه به این کار علاقه مند شدید؟
این کار در حقیقت کار مورد علاقه من است. شغل اصلی‌ام نیست. من در یک کمپانی در اینجا کار می‌کردم تا اینکه باز‌نشسته شدم. الان در ایران و کانادا زندگی می‌کنم. در ایام نوروز می‌آیم اینجا تا وظیفه نوروزی‌ام را انجام دهم. سی و دو سال در تورنتو زندگی کرده‌ام.
- نشاط جان، چند سال دارید؟
قرار نبود که سوال‌های سخت بکنید، می‌دانم فقط هفتاد و چند سال دارم.
- چه انگیزه‌ای باعث شد که شما پیام‌رسان شادی عید برای مردم باشی؟
سی و چند سال پیش که به تورنتو آمدم. در مدرسه‌ای درس زبان انگلیسی می‌خواندم. ملیت‌های مختلف وجود داشتند، که ایام خوش کشورشان را جشن می‌گرفتند. من هم به این فکر افتادم که ایام نوروز را جشن بگیرم. اولین بار در آنجا لباس حاجی فیروز را به تن کردم. سی و چند سال پیش. کم‌کم این کار جا افتاد و بعنوان یک وظیفه به عهده‌ی من نهاده شد. سعی کردم در ایام عید خنده به لب‌های مردم بیاورم.
- شما از فلسفه‌ی وجودی حاجی فیروز چه می‌دانید؟
تا آنجایی که من مطالعه کرده‌ام، قبل از اسلام و در دوران زرتشت. در آتشکده‌های ما با لباس قرمز افرادی می‌ایستادند، مأمور آتشکده بودند که نگذارند آتش مقدس خاموش شود. چون دود آتش بیرون می‌زد صورت این افراد سیاه می‌شد. زمان نوروز این گروه با شادی خود آمدن بهار را نوید می‌دادند و این کار با صورت سیاه و لباس قرمز بعنوان یک سنت در نوروز جا افتاد. در نوشته‌های دیگر آمده است که از روستا و نقاط اطراف شهر عده‌ای با لباس قرمز و با سرخاب و سفید آب در صورت، قبل از عید به شهر‌ها می‌آمدند و قبل از عید رسیدن نوروز را به مردم اطلاع می‌دادند و اینها را مردم تاج نوروز می‌گفتند و بعد از آمدن عرب‌ها به آنها حاجی فیروز گفتند. در هر حال کار اینها با شعر بود. شعری که بیشتر به دل من می‌نشیند این است:
گفتی که نوبهاران از یاد رفتنی نیست آن خاطرات شیرین بر باد رفتنی نیست
گفتی که زندگانی در شور عشق پیداست تا یک جوانه باقی است نوروز مردنی نیست
-درود بر شما.
واقعاً هم تا کسانی هستند که نوروز را جشن می‌گیرند، ما نمی‌گذاریم که نوروز به فراموشی سپرده شود.
- حاجی فیروز یک شعری هم می‌خواند، آن شعر چیست؟
ارباب خودم سامبلی بلیکم- ارباب خودم سرتو بالا کن- ارباب خودم اخماتو وا کن- ارباب خودم به من نیگا کن...
- درود بی‌پایان بر شما.
همه‌ی شما را دوست دارم.سلامتی و شادکامی برایتان آرزو می‌کنم.
صحبت و گفتگوی ما را با غرفه‌داران و بازدیدکنندگان خواندید، حال به سراغ مدیران بازار نوروزی بهار و دیار علیرضا بشر و حسین افصحی می‌رویم و دیدگاه‌های آنها را برایتان بیان می‌کنیم.
-آقای بشر، با سلام و احترام، لطفا درباره‌ی بازار نوروزی بهار و دیار صحبت کنید.
اول از همه من از شما تشکر می‌کنم که به بازار تورنتوی ما آمدید. همیشه زحمت می‌کشید و از این‌گونه مراسم فرهنگی در تورنتو گزارش تهیه می‌کنید. من چندین سال حدود ده سال است که با شما آشنا هستم و مدتی هم در دنیای ورزش و تماشا با هم همکاری می‌کردیم. من از سال 2003مسئول بازار نوروزی هستم. بعد از دو سه سال که ما بازار نوروزی خودمان را داشتیم با آقای حسین افصحی هماهنگ کردیم و دو بازار نوروزی بهار و دیار را در هم ادغام کردیم تا سرویس بهتری به کامیونیتی‌مان بدهیم. این کار از سال 2007 صورت گرفت و اسم آن را بازار نوروزی گروه فرهنگی بهار و دیار گذاشتیم. حدود 18 سال است که سابقه این کار را داریم و دو سال است که این بازار را در منطقه ریچموند‌هیل که ایرانیان زیادی در این محل هستند، برگزار می‌کنیم.مدت کار ما چهار روز است. در اینجا مسابقه رقص با حضور محمد خردادیان داریم، خانم فتانه و آقای قیصر نیز در این بازار برنامه اجرا می‌کنند. همچنین هنرمندان شهر تورنتو سامان و کورش.
در هر حال بدون حمایت غرفه‌داران و مردم خوب تورنتو هیچ برنامه نوروزی موفق نخواهد بود. این مردم می‌توانند مایحتاج خود را از یک محل تهیه کنند و نوروزی شاد و سبز داشته باشند.
- از لحاظ مسائل مالی، هزینه‌ها و درآمدهای شما در چه وضعیتی قرار دارد؟
سوال خوبی کردید. این گروه یک شرکت خصوصی است که از طریق فروختن غرفه و کمک حمایت‌کنندگان هزینه‌های خود را جبران می‌کند و از هیچ محل و جای دیگری کمک نمی‌گیرد.کلیه درآمدها و هزینه‌ها ثبت می‌شود و مورد حسابرسی قرار می‌گیرد و پس از پرداخت هزینه ها از محل درآمدها، اگر سودی بماند، بین مدیران و دست اندرکاران تقسیم می‌شود.
- در این بازار انواع مختلف محصولات مخصوصاً مواد غذایی و خوراکی عرضه می‌شود. شما چه کنترلی دارید که این محصولات بهداشتی و استاندارد باشند؟
سوال خیلی درستی است. ما قبل از اینکه محصولات وارد بازار شوند با مرکز بهداشت و شهرداری تماس می‌گیریم و غرفه‌داران فرم‌هایی را پر می‌کنند.آنها به مراکز مذکور تحویل می‌گردند. باید همه مورد بررسی و تأئید قرار گیرند. بعد می‌توانند آن محصولات تأئید شده را وارد بازار کنند.
- اینجا سالن بزرگی است. اگر اتفاقی از لحاظ ایمنی و کنترل بیفتد، شما چه پیش‌بینی هایی را کرده‌اید؟
ما دو نفر مأمور ایمنی تمام وقت داریم که در بازار حضور دارند و حدود 5 میلیون دلار هم بیمه اضافی علاوه بر بیمه شهرداری خریداری کرده‌ایم. شهرداری همه نوع بیمه از جمله آتش نشانی دارد و ما هم بیمه اضافه گرفته‌ایم.
- برای نوآوری در کارها چه پیش‌بینی‌هایی کرده‌اید؟
ما علاوه بر برنامه‌های هنری، کارهای شعر‌خوانی و مسابقه مقاله‌نویسی برقرار کرده‌ایم. آنهایی که شرکت می‌کنند درباره نوروز و سفره هفت سین و آداب و رسوم نوروز مقاله و مطلب می‌نویسند و در مسابقه شرکت می‌کنند. ما از هنرمندان لس‌آنجلس و تورنتو دعوت کرده‌ایم. تعداد قابل توجهی کادو برای مسابقه ها تهیه کرده‌ایم. شرکت رهتورز جوایزی اختصاص داده‌اند. "دریم آرت گالری" تعدادی مبل برای جایزه دادن اختصاص داده‌اند. ما هر سال برنامه‌هایمان را بیشتر و متنوع‌تر می‌کنیم.
-آیا کنترلی هم روی کیفیت و قیمت اجناس بازار دارید؟
بله، ما این کار را انجام می‌دهیم و سعی می‌کنیم قیمت‌ها متعارف و تقریباً یکسان باشد.
- آقای حسین افصحی یکی دیگر از مدیران و مسئولان بازار به ما پیوستند و گفتند: ما باید از عرضه کنندگان کالا تشکر کنیم که آنها ما را در هر محلی که بازار را برگزار می‌کنیم، حمایت می‌کنند. آنها به ما اعتماد دارند و ما هم قدردان آنها هستیم.
- چه پیامی بعنوان یک هنرمند فرهنگی متعهد و در عین حال مسئول بازار نوروزی دارید؟
من آرزو می‌کنم و امید دارم که سال خوبی در پیش داشته باشیم. هر روز سال پر از جشن و شادی باشد و نگاهی هم به کشورمان ایران داشته باشیم که مردم کشورمان در آنجا دلشان شاد باشد.
- چه برنامه هایی برای آینده و بهتر شدن بازار دارید؟
برای جلوگیری از یکنواختی دائماً باید تنوع و تغییر در برنامه ایجاد شود. ما سال به سال این کار را می‌کنیم. امسال در بخش غرفه‌ها تغییراتی ایجاد کردیم. بازار نوروزی تورنتو اولین بار با غرفه‌های خانگی توسط انجمن زنان تورنتو تشکیل شد. بعد از آن تبدیل به یک فرآیند بیزینسی و کاری شد. ما امسال بخاطر آن که از آن موقع یادی کنیم، یک قسمت از بازار را به غرفه‌های خانگی اختصاص دادیم که محصولات آنها در منزل‌ها و خانه‌ها تولید می‌شود.
- در هر حال برای شما آرزوی موفقیت داریم چون از روی مسئولیت و تعهد کارتان را انجام می‌دهید.
- خیلی متشکرم.
* بازار نوروزی کانون آریا، نوزدهمین سال پیاپی خود را از 14 مارچ تا 19 مارچ2018 در سالن زیبای LE PARC BANQVET واقع در تقاطع های‌وی‌سون و لزلی برگزار کرد. در این بازار نوروزی که تنوع کالای مربوط به عید نوروز و خدمات دیگر بطور گسترده‌ای حضور داشتند حضور ایرانیان ساکن تورنتو بطور چشمگیری مشاهده می‌گردید و تعداد کثیری از ایرانیان با دلی شاد و روحیه‌ای مثبت که بر اثر ایام نوروز در وجود هر ایرانی به وجود می‌آید، اغلب بصورت خانوادگی از این بازار دیدن کردند و کمتر کسی را مشاهده می‌کردیم که دست خالی و بدون کیسه‌های پلاستیکی پر از خرید از سالن بیرون رود.
بازار دید و بازدید و شادی و خوشحالی و دیدن دوستان و آشنایانی که چندین مدت یکدیگر را ندیده بودند، گرم بود و بر شور و شعف مردم می‌افزود. هر روز برنامه با سرود ای ایران آغاز می‌شد و برنامه‌های متنوع از کارهای موسیقی، رقص و مسابقه و معرفی افراد به اجرا در می‌آمد. برنامه‌ریزی کارها نسبتاً مرتب و حساب شده بود. نکته جالب توجه این بود که علاوه بر اجرای زنده موسیقی‌های شاد ، سنتی بازار جوایز مختلف داغ بود و این بازار حاجی فیروز خاص خود را داشت که شور و شادی را به میان مردم می‌آورد. ره‌آورد ما از این بازار گفتگو با افراد مختلف است که آن را تقدیم خوانندگان عزیز می‌کنیم.
هنگامی که من وارد سالن اصلی بازار شدم از بلند‌گوی دی‌جی آهنگ معروف و قدیمی پوران پخش می‌شد که بطور غیرمستقیم روح و دل آدم را به روزگاران قدیم و حال و هوای عید نوروز در ده‌های سی و چهل می‌برد:
گل اومد بهار اومد می‌رم به صحرا عاشق صحرائیم بی‌نصیب و تنها
دلبر مه پیکر گردن بلورم- آه عید اومد بهار اومد من از تو دورم
پیش خودم فکر می‌کردم الان در درون این جمعیت ایرانی که به بازار آمده‌اند چه غوغایی بر‌پاست. همه از وطن دورند و عید آمده و بهار آمده آنها از دیدار عزیزانشان بی‌نصیبند. در این اندیشه‌ها بودم که با یک غرفه‌دار شیک و برازنده مواجه و با او به گفتگو مشغول گردیدم.
- خدمتتان سلام عرض می‌کنم. از هفته نامه ایران استار تورنتو. لطفاً خودتان را معرفی کنید.
با سلام. من خشایار کیا هستم .28 سال است که در تورنتو مقیم‌ام.
- به چه شغلی اشتغال دارید.
در 18 سال گذشته مشغول کار در زمینه‌ی وسایل خودرو هستم از قبیل اتومبیل‌های تویوتا، لکسوس، نیسان، هاندایی، فورد و لیکولن...
- شما که در خدمات فروش انواع اتومبیل هستید با چه انگیزه‌ای به بازار نوروزی آمده‌اید؟
من هر سال به این بازار می‌آیم تا به ایرانیان برندهای مختلف اتومبیل را بشناسانم و اگر سوالاتی در این زمینه دارند جوابگو باشم. راهنمایی‌های لازم را برای کمک به آنها برای خرید اتومبیل ارائه دهم.
- سلیقه‌های ایرانی‌ها در انتخاب اتومبیل چگونه است؟
نوع خرید اتومبیل برای هر کسی متفاوت است. ولی در کامیونیتی ما، بیشتر افراد بیش از یک اتومبیل دارند. در خانواده یک ماشینی مثل هوندا یا تویوتا در منزل دارند ولی یک اتومبیل لاکچری هم می‌خرند. بعضی‌ها هم اتومبیل را برای کار روزانه استفاده می‌کنند.
- استقبال ایرانی‌ها در این بازار نوروزی از غرفه‌ی شما چطور بوده؟
بسیار بسیار عالی بوده.هر سال بیشتر از سال قبل است. به نظر من بهترین مشتری ها کامیونیتی ایرانی هستند. فروش زیادی داشتم.
- نظر شما در رابطه با این بازار نوروزی چیست؟
خیلی خوب است. افراد ایرانی را به هم نزدیک می‌کند، آنها با بیزینس‌ها‌ی ایرانی‌ها بیشتر آشنا می‌شوند. می‌توانند افراد ضمن خرید مایحتاج عید از خدمات دیگر هم بهره‌مند شوند.
- چه پیشنهادی برای بهتر شدن این بازار دارید؟
به نوبه‌ی خودم باید بگویم من که مدت 16 سال است در این بازار هستم. هر سال از سال گذشته خیلی بهتر شده است. امسال هم خوب و مناسب است.
- چه پیامی برای ایام نوروز دارید؟
این عید سعید باستانی را به همه‌ی ایرانیان تبریک می‌گویم و آرزوی موفقیت برای همه دارم.
در وسط سالن نوروزی شیرینی و آجیل فروشی لادن انواع و اقسام شیرینی، خشکبار و تنقلات عید را به خریداران عرضه کرده است. شیرینی لادن یکی از مغازه‌هایی است که متجاوز از سی‌سال در تورنتو فعالیت دارد. به غرفه‌ی آنها می‌روم و با مسئول آن صحبت می‌کنم.
-خانم سلام عرض می‌کنم. ممکنه خودتان را معرفی کنید؟
سلام عرض می‌کنم، من توران اسماعیلی هستم. سی و پنج سال در کانادا قنادی و شیرینی فروشی لادن را داریم.
- آیا شما برای فروش محصولاتتان در این بازار مجوز بهداشتی دارید؟
بله، از وزارت بهداشت اینجا آن را گرفته‌ایم.
- استقبال مردم از محصولات شما در بازار چگونه بود؟
خیلی عالی و شلوغ بود.
- نظرتان در رابطه با این بازار چیست؟
اینجا بازار نوروزی خوبی است، متجاوز از 15، 16 ساله که برقرار است. محل آن جای خوبی است. مردم آن را می‌شناسند.
- چه تفاوتی قیمت‌های شما با مغازه‌های بیرون دارد؟
خیلی تفاوت دارد. ما محصولاتمان را ارزان‌تر می‌دهیم. مالیات روی اجناس نمی‌گیریم. تخفیف‌های مناسب، به مناسبت نوروز در نظر گرفته‌ایم.
- در نوروز مردم باید چه بکنند؟
- همه باید شاد باشند و به هم احترام بگذارند.
در میان جمعیت انبوه بازار نوروزی آریا، خانواده‌ای در حال گذر هستند. یکی از آقایان با آهنگ شادی که در سالن پخش می‌شود، ابراز شادی می‌کند. به جلو می‌روم و با او گفتگو می‌کنم.
-سلام عرض می‌کنم. از طرف هفته نامه ایران استار با شما صحبت می‌کنم.لطفا خودتان را معرفی کنید.
من سپهر‌داد گورگین هستم. 35 ساله که در تورنتو زندگی می‌کنم. مهندس الکترونیک می‌باشم.
- برای چه کار به بازار آمده‌اید؟
برای خرید وسایل مورد نیاز نوروز.
- قیمت‌های اجناس چگونه بود؟
بد نیست، سال به سال بالا می‌رود. مقصود اصلی اجرای آداب و رسوم سنتی است، که ماها باید آن را ادامه دهیم و به فرزندانمان آموزش دهیم. امیدوارم امسال سال خوبی برای همه هموطنان نازنینم باشد. توأم با خوشی، آرامش و راحتی.
- چه پیشنهادی برای بهتر شدن بازار نوروزی دارید؟
به نظر من با توجه به زیاد شدن ایرانیان در تورنتو این محل کوچک است، باید جای بزرگ‌تری را در نظربگیرند. من که سی و پنج سال است در تورنتو زندگی می‌کنم. از آن رو‌های اولی که بازارهای نوروزی شروع شد این محل خوب بود ولی اکنون جا کم است . برنامه‌ها شاد و خوب است و همچنین برای کودکان نیز خیلی خوب است.
- چه چیز‌هایی امروز خریده‌اید؟
خیلی چیزها، از آجیل تا شیرینی و هدایا برای بچه‌ها و نوه‌ها.
- چندتا فرزند دارید؟
- سه تا
- به آنها عیدی چه می‌دهید؟
طبق رسمی که از قدیم داریم، در خانواده، مقداری پول لای کتاب حافظ می‌گذارم. در سفره هفت‌سین، بر حسب تصادف هر کدام از افراد خانواده پولی را از صفحه کتاب بردارند، فال حافظ همان صفحه برای ایشان خوانده می‌شود. این کار هم شادی‌آفرین است و هم حافظ‌خوانی در پای سفره هفت‌سین. چیزهای دیگری هم مثل طلا و کتاب که به صورت هدیه می‌دهم. من اهل کتابم و تا کنون چهار کتاب در شعر اینجا منتشر کرده‌ام.
- لطفاً شعر کوتاهی برای ما بخوانید؟
- مژده آورد صبا آن که بهار آمده است خوش دلم کرد که گویی گل به بار آمده است
امیدوارم مردم کشورم هم از گرفتاری‌ها نجات پیدا کنند و شاد باشند.
-خدانگهدار شما باشد.
-خداحافظ.
در بازار خانواده‌ای دسته جمعی به بازار نوروزی آمده‌اند. یکی از زیبایی‌های نوروز این است که خانواده‌ها را دور هم جمع می‌کند و آنها هر جا که می‌روند با هم هستند.
با خانم جوانی از افراد این خانواده صحبت می‌کنم.
- امیدوارم سال خوبی داشته باشید، لطفاً خودتان را معرفی کنید.
- سلام، من آزاده زرشکیان هستم . امروز خانوادگی به بازار نوروزی آریا آمده‌ایم. برای خرید و آمادگی برگزاری عید نوروز. 21 سال است که در تورنتو هستیم.
-آیا بازار نوروزی امسال با سال‌های قبل تفاوتی کرده؟
بله، مقداری منظم‌تر و بهتر شده است. خوشحالیم که یک چنین بازارهایی در تورنتو هست که بچه‌هایمان را می‌توانیم به اینجا بیاوریم تا آئین نوروزی را از نزدیک ببینند.
- آیا اجناس بازار از لحاظ قیمت و کیفیت با بیرون تفاوت دارد؟
من زیاد دقت نکردم. چون ما برای نوروز و حمایت از افراد کامیونیتی مان به اینجا می‌آئیم. من ترجیح می‌دهم خریدم را از این گونه بازارها انجام دهم تا جامعه ایرانی را حمایت کنم.
-آیا برای بچه‌ها در اینجا امکانات لازم فراهم است تا خانواده‌هایی مثل شما که فرزندان کوچک دارند راحت باشند؟
چندان مشکلی نبود. غرفه‌ها نسبت به بچه‌ها مهربان بودند از نمونه اجناس خود به بچه دادند. دختر من خیلی خوشحال بود. شیرینی‌های مختلف را امتحان کرده .
- چه صحبتی در ایام عید دارید؟
آرزو می‌کنم برای همه ایرانی‌ها در تمام دنیا و تورنتو که سالی خوب و سرشار از موفقیت و شادکامی داشته باشند و ما بتوانیم همبستگی بیشتری با هم داشته باشیم و خودمان را بهتر به جامعه کانادایی نشان دهیم.
جالب است بدانید که این بازار حاجی فیروز خاص خود را داشت و انسان خوبی که هم شاعر بود و هم هنرمند برای شادی دل مردم، پیام آور نوروز برای ایرانیان تورنتو بود. به صحبت های او توجه نمائید که در آن نکته های آموزنده فراوانی است.
- لطفا خودتان را معرفی کنید.
من رضا فدایی هستم. دو سال است که در کسوت حاجی فیروز دارم نقش ایفا می‌کنم. به خاطر ارتقا فرهنگ ایرانی و فرهنگ نوروز. من شغلم از نظر هنری چیز دیگری است. رشته‌ی تحصیلی‌ام ادبیات است. شاعر هستم و در انجمن‌های ادبی اینجا حضور دارم ولی به خاطر این که این سنت پسندیده محو نشود و در ذهن مردم و بویژه بچه‌ها باقی بماند، این روزها نقش حاجی فیروز را بازی می‌کنم. من صورتم را مشکی نکردم بخاطر احترامی که به ملت کانادا دارم و دوست نداشتم با صورت مشکی به بازار بیایم. صورتم را به رنگ زیبای پرچم ایران در آوردم.
- فلسفه نقش حاجی فیروز چیست؟چه پیامی در نوروز دارد؟
در رابطه با حاجی فیروز به نحو گوناگونی صحبت شده است. عده‌ای آن را منتسب به موبدهای زرتشتی می‌کنند که نگهبان آتش بودند و بر اثر دود صورتشان سیاه می‌شد. ولی من این دیدگاه را قبول ندارم. چون اگر این اتفاق می‌افتاد، موقعی که آنها پیش خانواده‌هایشان می‌آمدند، صورتشان را می‌شستند. عده‌ای نیز آن را به فیروز ایرانی که عمر را کشت منتسب می‌کنند. ولی این را هم من نمی‌پذیرم. چون کلمه حاجی کلمه‌ای است که بعد از اسلام به زبان فارسی آمده است. به حاجی فیروز کاکا سیاه هم می‌گویند. کاکا که در کلام عامیانه ایرانی به نام برادر است.
حاجی فیروز همان برده‌هایی بودند که زمان حمله اعراب وارد ایران شدند ولی ایرانی‌ها به خاطر اینکه آنها را بعنوان میهمان پذیرفتند به آنها گفتند کاکا، یعنی برادر. یکی از دلایلی که این استناد درست است این است که حاجی فیروز می‌گویند سام بلی بلیکم، که یک موبد زرتشتی این گونه صحبت نمی‌کرده.
-مردم چگونه برخوردی با شما داشته‌اند؟
-واقعاً عالی بوده. اینجا فوق‌العاده شلوغ است و استقبال فراوانی از حاجی فیروز می‌کنند بطوریکه من در سه شب اول هفت هزار شکلات به بچه ها داده‌ام.
- نوروز چه پیامی برای ما دارد؟
نوروز به معنی تجدید یک روز نو در فصل نو است. پیام صلح، آشتی، محبت، عشق و ایثار را به جهانیان می‌دهد. همانطوری‌که سال نو می‌شود ما هم طبیعتاً باید افکارمان را نو کنیم. تعصبات و خرافات را از خودمان دور کنیم. خودمان را به جایی برسانیم که این کلمه‌ی زیبای وحدت عالم انسانی را تحقق ببخشیم. تا دنیا بداند ایرانی فرهنگ هفت هزار ساله دارد.
- ممنونم، عید خوبی داشته باشید.
روزتان خوش .لب‌تان همیشه خندان.
پایان بخش این گفتگو‌ها، صحبت با یکی از مدیران اصلی کانون فرهنگی آریا است که مجموعه‌ای به این زیبایی را در آستانه‌ی سال نو و هر سال به ایرانیان تورنتو هدیه می‌کند.
- با سلام، خبرنگار مجله ایران استار هستم. لطفاً خودتان را معرفی کنید.
من هم به شما، خوانندگان و مدیران ایران استار درود می‌فرستم. افشین سرودی هستم مدیریت کانون آریا. 26 سال است که در تورنتو زندگی می‌کنم. فعالیت‌های اصلی من برگزاری ایونت‌ها‌ی فرهنگی و کنسرت‌های هنری است.
- چه انگیزه‌ای در شما وجود داشت که این بازار نوروزی را ایجاد کردید؟
انگیزه اولیه من زنده نگاه داشتن نوروز بود که یادگار نیاکان ایران زمین ما است. خواستیم در این سرزمین دوممان کشور کانادا بچه های ایرانی نوروز را فراموش نکنند و در عین حال افراد کامیونیتی ایرانی به هم نزدیک شوند و حال و هوای نوروز را در کانادا برقرار کنیم.
- چندمین برنامه بازار است و چند روز ادامه دارد؟
این نوزدهمین سال است از سال 2000، امسال در 6 روز برگزار کردیم.
- استقبال امسال مردم از بازار آریا چگونه بود؟
بسیار عالی بوده. فکر می‌کنم همه غرفهدارها راضی بودند. در این چند روز گذشته افراد بسیاری به بازار آمده‌اند.
- با توجه به سوابق گذشته و امسال آیا آماری از تعداد تقریبی بازدید کننده‌ها دارید؟
برآورد دقیق صورت نگرفته است اما تصورمان بر این است که حدود پنجاه هزار نفر در طی این روزها از بازار دیدن می‌کنند.
- شما چه پیش‌بینی‌هایی برای حوادث و موارد ایمنی احتمالی در بازار در نظر گرفته‌اید؟
از لحاظ ایمنی، بیمه‌ی کامل داریم برای برگزاری. محل برگزاری هم بیمه است. محل شناخته شده است . از نظر سکوریتی پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته و خوشبختانه در این چند سال هم مشکلی نداشتیم.
- غرفهدارها برای عرضه‌کنندگان محصولات خود بویژه مواد غذایی آیا مجوزی به شما ارائه می‌دهند یا شما از آنها درخواست می‌کنید؟
بله، اداره‌ی بهداشت انتاریو نظارت مستقیم در این‌باره دارد و ما از غرفهدارها خواسته‌ایم که فرم‌هایی را پر کنند تا به اداره‌ی بهداشت ارائه دهیم و آنها می‌آیند روز اول بازار و همه کالا ها را بازدید می‌کنند. همه چیز مشخص است.
- آیا کنترلی هم روی کیفیت و قیمت کالاها دارید؟
معمولاً نه، ولی برای رستوران سعی می‌کنیم قیمت‌ها مناسب‌تر باشد.
- با توجه به رشد جمعیت ایرانی، آیا به فکر محل بزرگتر هستید؟
- بله، احتمالاً برای سال های آینده درصدد هستیم که سالن دیگری علاوه بر سالن فعلی به مجموعه‌ی بازار اضافه کنیم. این محل خیلی شناخته شده است.
- آیا علاوه بر برنامه‌های فعلی به فکر برنامه‌های سنگین‌تری برای نشان دادن فرهنگ نوروز هستید؟
به صورت کلی نه، چون فضایی که در اختیار داریم به ما آن اجازه‌ی لازم را نمی‌دهد. اگر بخواهیم برنامه‌های فرهنگی دیگری اجرا کنیم، احتیاج به محلی برای نشستن افراد داریم که این محل برای آن کار ساخته نشده است.برنامه‌های ما کوتاه است که افراد موجود در سالن از آن ایستاده استفاده می‌کنند.
- بعنوان مدیر بازار، خودتان چه انتقادی و نظری درباره‌ی برنامه‌هایتان دارید؟
دوست دارم که عزیزان و همکاران بیشتر کمک کنند. غرفهدارها و مردم، انعطاف بیشتری از خود نشان دهند، ایام نوروز و ایام شادی است چه بهتر این شادی‌ها دوستانه و همگانی باشد. انتظار داریم به احترام سرود ملی ایران همه کارها چند دقیقه‌ای متوقف شود و همه سکوت کنند. این کار احترام به خودمان و احترام به کشورمان است.
- به امید موفقیت بیشتر برای شما. خدانگهدار.
من هم فرارسیدن عید نوروز را به همه شادباش می‌گویم. خداحافظ.
***
امسال هم بازارهای نوروزی تورنتو به نحو قابل قبولی برگزار گردید. ما سعی کردیم صحبت‌های همه افراد را بدون هیچ دیدگاه شخصی به ایرانیان تورنتو انتقال دهیم. این رسالت فرهنگی و اجتماعی ما است. ما باید اعلام کنیم که بازارهای نوروزی تورنتو جا برای کارهای فرهنگی بهتر و مناسب‌تر دارد و می‌توان به کیفیت مدیریت اجرایی، سازمان‌دهی تشکیلاتی و راهنماهای درست در بدو ورود برای بازدیدکنندگان اقدام نمود. یکی از محاسن بسیار خوب این بازارها علاوه بر برنامه شاد و سرگرم‌کننده، دیدار‌های نوروزی است که جامعه ایرانی را به هم نزدیک‌تر می‌کند. چیزی که ما سخت به آن نیاز داریم.
مدیران و برنامه‌ریزان بازارهای نوروزی لازم است هم منافع فردی و جمعی خود را در نظر بگیرند و هم صرفه و صلاح بازدیدکنندگان و غرفه‌داران را. هر چند که ما در کامیونیتی‌مان تجربه موفق کار گروهی نداریم ولی تجربه بازارهای نوروزی بسیار ارزشمند است.
رویهم رفته باید گفت، دست همه درد نکند که در پایان اسفند ماه هر سال حال و هوای نوروز را به تورنتو می‌آورند و بویژه بچه‌ها و نسل‌های جدید مهاجر ایرانی را با برنامه‌های متنوع، شاد می‌کنند و فرهنگ دیر‌پای نوروز، عید همبستگی ملی ما ایرانیان را زنده نگه می‌دارند. آینده موفق کامیونیتی ایرانی به کار دسته جمعی و قبول یکدیگر نیاز دارد. امیدوارم نسل‌های آینده مهاجران ایرانی یک چنین امر مهمی را امکان‌پذیر سازند. برای خوانندگان عزیز نشریه ایران استار سالی پر‌برکت توأم با شادی و سلامتی آرزو‌مندیم.
 |
