واتیکان روز چهارشنبه اعلام کرد که پاپ فرانسیس موافقت کرده که پس از کشف صدها گور دستجمعی بی‌نشان احتمالی در مدارس شبانه‌روزی بومیان در تابستان امسال، از کانادا دیدن کرده و به تلاش‌های جاری برای آشتی با بومیان کمک کند.
چند ماه پیش، فرانسیس موافقت کرده بود که در ماه دسامبر با تعدادی از بازماندگان مدارس بومیان دیدار کند و وی حتی حداقل با دو گروه روحانی کانادایی نیز در اینباره ملاقات کرده اما حاضر به عذرخواهی نشده بود.
 
سرانجام پاپ فرانسیس پذیرفت به کانادا سفر و با رهبران بومی دیدار کند
واتیکان در بیانیه کوتاه روز چهارشنبه خود گفت کنفرانس اسقف‌های کاتولیک کانادا از پاپ دعوت کرده تا "در چارچوب روند طولانی آشتی با بومیان" به کانادا سفر کند. واتیکان می‌گوید فرانسیس "تمایل" خود را برای بازدید از کانادا در تاریخی که بعدا مشخص می‌شود، ابراز کرده است. با توجه به اینکه زمانبندی سفر و ملاقات‌های پاپ به خارج از پیش تنظیم می‌شود، بعید به نظر می‌رسد وی امسال به کانادا سفری داشته باشد. کشیش "ریموند پواسون"، رئیس کنفرانس اسقف‌های کاتولیک کانادا گفت: "ما موضوعات بومیان، به ویژه آنهایی که تحت تأثیر مدارس مسکونی قرار گرفته‌اند و داستان‌های رنج‌ها و چالش‌های گذشته و کنونی آنها را با پاپ در میان گذاشته‌ایم. ما دعا می‌کنیم که سفر پاپ فرانسیس به کانادا نقطه عطف مهمی در سفر به سوی آشتی و شفا باشد".
از قرن نوزدهم تا آخرین روزی که آخرین مدرسه در سال ۱۹۹۷ بسته شد، بیش از ۱۵۰,۰۰۰ کودک بومیان مجبور به تحصیل در مدارس شبانه‌روزی مسیحی با بودجه و قوانین دولتی شدند. تقریباً سه چهارم از ۱۳۰ مدرسه مسکونی توسط کلیسای کاتولیک روم اداره می‌شد و بقیه توسط کلیسای پروتستان، انگلیکان و کلیسای متحد کانادا. کشته‌های کودکان در طی این مدت بین ۴,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شود که اجساد بیشتر آنها هنوز کشف نشده است. دولت کانادا اسنادش از این مدارس را نابود کرده و کلیسا از دادن اسنادش تاکنون سر باز زده است.

واکنش بومیان چه بود؟

"روزآن آرچیبالد"، رئیس مجمع ملی بومیان کانادا، در بیانیه‌ای رسانه‌ای گفت که از دیدار با پاپ فرانسیس استقبال خواهد کرد و انتظار دارد که پاپ پس از مدت زمان طولانی، سرانجام عذرخواهی خود را به بازماندگان مدارس مسکونی ارائه کند. او افزود: "کلیسای کاتولیک باید پاسخگو باشد و مسئولیت خود را در اجرا و اداره این مدارس همسان‌سازی و نسل‌کُشی بپذیرد". وی همچنین از کلیسا خواست تا "غرامت" لازمه از جمله بازگرداندن زمین‌ها را به انجام رساند و در برنامه‌های درمانی و حمایتی طولانی مدت بومیان سرمایه‌گذاری کند.
فیل فونتین، رئیس سابق مجمع بومیان و مجمع سران منیتوبا، که به عنوان نماینده دیدار با فرانسیس در نشست برنامه‌ریزی شده در واتیکان انتخاب شده بود می‌گوید: "ما در حال تلاش برای رسیدن به چیزی کاملا اساسی در ملاقات با پدر مقدس هستیم، و این نباید فقط منحصر به عذرخواهی شود (که البته بسیار مهم است) بلکه باید گفت آنچه بعد از عذرخواهی می‌آید، شاید مهمتر باشد.
 
واکنش دولت کانادا چه بود؟
"جاستین ترودو" نخست وزیر کانادا گفت: "متاسفانه ما شاهد مقاومت کلیسای کاتولیک در برابر پذیرش مسئولیت، چه مالی و چه اخلاقی، برای نقشش در مدارس مسکونی بوده‌ایم". "مارک میلر"، وزیر جدید روابط بومیان دولت فدرال لیبرال کانادا به خبرنگاران در اتاوا گفت که سفر آتی پاپ مدتها بوده که در خواست شده است: "می‌دانم که در مورد سفر پاپ دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد، اما فکر می‌کنم برای بومیان، در طرح بزرگ آشتی ملی ما در کانادا، تایید پاپ از آسیب‌هایی که آنها دیده‌اند انتظاری معقول از پدر مقدس است".
"جگمیت سینگ"، رهبر حزب نیودموکراتیک نیز گفت که انتظار دارد پاپ به خاطر اشتباهاتی که کلیسای کاتولیک علیه مردم بومی مرتکب شده، به ویژه در مدارس شبانه‌روزی بومیان، عذرخواهی کند. سینگ افزود: "اما عذرخواهی به تنهایی کافی نیست؛ کلیسا باید به بازماندگان غرامت دهد و اسنادش از سوابق مدارس بومیان را منتشر کند تا خانواده‌ها بفهمند چه بر سر فرزندانشان آمده است".
 
کلیسا تاکنون چه کرده و چه گفته است؟
کلیسا در سال ۲۰۰۵ متعهد شد که بر اساس قرارداد سال ۲۰۰۵ خود، مبلغ ۲۹ میلیون دلار به صورت نقدی بپردازد، اما اسنادی که اخیرا به بیرون درز کرده نشان می‌دهد که بیشتر این پول صرف وکلا، مدیریت، یک شرکت جمع‌آوری کمک‌های مالی خصوصی و وام‌های تایید نشده، شده است. پاپ بندیکت شانزدهم که در سال ۲۰۱۳ بازنشسته شد، در سال ۲۰۰۹ با برخی از دانش‌آموزان و قربانیان سابق این مدارس دیدار کرد و به آنها از "ناراحتی شخصی" خود در مورد رنج آنها گفت. اما او هرگز عذرخواهی نکرد. عذرخواهی پاپ یکی از ۹۴ توصیه کمیسیون حقیقت و آشتی کانادا بود، اما "کنفرانس اسقف‌های کانادا" در سال ۲۰۱۸ گفت که پاپ نمی‌تواند شخصا در مورد مدارس مسکونی عذرخواهی کند.
اما پاپ فرانسیس پس از مواجه شدن با موضوع کشف بیش از هزار گور دستجمعی بدون نشانی کودکان بومیان در اطراف مدارس شبانه‌روزی که کلیسا آنها را اداره می‌کرد پذیرفت که با دو گروه از "کنفرانس اسقف‌های کاتولیک کانادا" ملاقات کند. پاپ در این ملاقات عذرخواهی نکرد اما گفت: "با اندوه اخباری را که از کانادا در مورد کشف جسد ۲۱۵ کودک می‌رسد دنبال می‌کنم. من با کلیسای کاتولیک در کانادا در ابراز همدلی با مردم کانادا که از اخبار تکان‌دهنده آسیب دیده‌اند، همراهم. این کشف غم‌انگیز، آگاهی از غم‌ها و رنج‌های گذشته را افزایش می‌دهد. انشالله مقامات سیاسی و مذهبی با عزم راسخ برای روشن کردن این ماجرای غم‌انگیز و متعهد شدن به راه شفا همکاری کنند".
پس از این دیدارها و ماه گذشته، کنفرانس اسقف‌های کانادا گفت که آنها ۳۰ میلیون دلار برای کمک به بازماندگان سیستم مدارس مسکونی پرداخت خواهند کرد. طبق برخی آمارهای تخمینی، کلیساهای آمریکای شمالی از بیش از ۵.۵ تریلیون دلاری که سالیانه جمع‌آوری می‌کنند، ۱.۵ تریلیون دلار آنرا به اقتصاد آمریکا باز می‌گردانند.

بیشتر بخوانید:

• با شکایت ۳۶۰ کودک بومیان، کشیش کبکی متهم به ۲۶ تجاوز ۳.۵ سال زندانی می‌شود
• اسقف کاتولیک مانیتوبا: بومیان برای پول گرفتن دروغ می‌گویند؛ شعارنویسان را با گلوله می‌زنم
• کشف چهارمین گور دستجمعی بومیان کانادا با بیش از ۱۶۰ قبر؛ بومیان: همه مدارس بررسی شوند
• کشیشان حتی با ۳۰۰ اتهام جنایت علیه بشریت و کودک آزاری دستگیر نمی‌شوند؛ کلیسای برجسته یازدهم خاکستر شد
• بومیان کانادا: کلیساها را آتش نزنید، کلیسای کاتولیک باید رسما عذرخواهی کند
• در روز ملی کانادا به ده‌ها کلیسا رنگ خون پاشیده و مجسمه ملکه‌های انگلیس پایین کشیده شدند
• کشف گور دستجمعی سوم کودکان بومیان کانادا با ۱۸۲ قبر بدون نشانی؛ دو کلیسا دیگر نیز به آتش کشیده شدند
• وکلای کانادایی درباره گور دستجمعی کودکان بومیان سراغ دادگاه کیفری بین‌المللی رفتند: کانادا اسناد را معدوم کرده
• سازمان ملل متحد خواستار تحقیق کشتار دانش‌آموزان بومی کانادا شد