Literature

این روزها در آستانه آغاز سال نوی میلادی هستیم. تکاپوی عجیبی شهر تورنتو را فرا گرفته است. به هر جا که می‌رویم درخت‌های کاج با تزئینات زیبا، چشم‌ها را خیره می‌کنند. انسان زیبایی و شادی را دوست دارد و این موضوع در فطرت و اصل خلقت او نهفته است. این یک نیاز است، نیاز روحی و معنوی. شاد بودن در زندگی موجب تعالی روح، رضایت از حیات و آرامش درونی می‌شود. جشن کریسمس ریشه در باورهای میترائیسم دارد. بسیاری از سنت‌ها و مراسم مخصوص ایام کریسمس میراث روم باستان و باقی مانده از آئین مهر است. کلمه "نوئل" از ریشه رومی ‌"ناتال" به معنی تولد است و نام جشن رومیان نیز‌ "ناتالیس اینوکتوس" بوده است.

در 21 آبان ماه امسال، نیما یوشیج شاعر بزرگ و روشنگر معاصر و بنیان‌گذار شعر نو، یکصد و بیست سالگی خود را پشت سر می‌گذارد. در این یکصد و بیست سال شعر فارسی دچار تغییر و تحولات آنچنانی شده است که قبلاً چنین وضعیتی برای اهل تحقیق و دانش غیر‌قابل پیش‌بینی و تصور بود، این دگرگونی بنیادی حاصل تفکر، اندیشه و مانیفست شعر نیمایی است.

صنعت نشر کشورمان این روزها گرفتار مشکلات عدیده‌ای است. افزایش روز افزون و بدون کنترل قیمت کاغذ و لوازم و مواد اولیه چاپ، نامشخص بودن دستمزدها و از همه بدتر قاچاق کتاب و انتشار غیرقانونی آن، همه دست به دست همه داده و وضعیت حوزه نشر را دگرگون کرده است. از طرف دیگر بحرانی بودن شرایط اقتصادی جامعه و عدم تخصیص بودجه لازم برای خرید کتاب توسط افراد، موجب گردیده که تعداد چاپ هر تیراژ کتاب به 200 تا 300 نسخه نزول کند و حتی ناشرین اطمینان خاطر از فروش این تعداد نیز نداشته باشند.

استاد دکتر شفیعی کدکنی تعلق خاطر فراوانی به شعر هوشنگ ابتهاج(سایه) دارد. او در این‌باره در مقدمه برگزیده اشعاری که از این شاعر معاصر با عنوان آینه در آینه چاپ کرده است، می‌گوید:"از دیر باز با شعر سایه انس و الفت داشته‌ام و نمی‌دانم چه گونه شکر این نعمت را باید گزارد که حشر و نشر بسیار نزدیک با او نیز یکی از خجستگی‌های زندگی من در این سال‌ها بوده است." این‌گونه تفکرات و غلو در کارها، بویژه توسط بزرگان شعر و ادب فارسی چیزی تازه نیست ولی استاد شفیعی بزرگ اندیشی درباره سایه را به جایی می‌رساند که این شاعر را بعد از حافظ پر استقبال‌ترین شاعر غزل‌سرا می‌نامد.

صفیر گلوله و خمپاره بود که به جای نوای خوش موسیقی عربی در آسمان بیروت طنین‌انداز شده بود. شهر میان اقوام و طوائف مختلف از شیعیان و دروزی‌ها گرفته و تا مسیحیان مارونی تقسیم شده بود. خیابان‌ها و کوچه‌ها سنگربندی شده بودند و این گلوله بود که به جای کلام میان آدم‌ها رد و بدل می‌شد.نفس‌ها در سینه‌ها حبس شده بود. دیگر از صدای خنده‌ها و زمزمه‌های عاشقانه دختران و پسرانی که شب‌های ساحل بیروت را به سپیدی سحر می‌دوختند خبری نبود.

از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش
 
استاد دکتر یارشاطر بنیان‌گذار واقعی ایران‌شناسی و موسس دانشنامه ایرانیکا، روز شنبه دهم شهریور ماه 1397 در سن 98 سالگی در کالیفرنیا درگذشت. او استاد برجسته دانشگاه تهران و دانشگاه کلمبیا و دانش‌آموخته دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و دکترای زبان‌شناسی از مدرسه مطالعات مشرق‌زمین و آفریقا از دانشگاه لندن و از شاگردان ایران شناسان برجسته همچون والتر هنینگ و مری بویس بود.

سخن و اندیشه(25)
چند قطعه شعر
 
تابستان تورنتو
در میان کوچه پس کوچه‌های سبز و زیبای تورنتو
قدم می‌زنیم
باران شب گذشته
همه‌جا را شسته
بعدازظهر یک روز تابستان است
درختان خیس و سرزنده‌اند
چمن‌ها از آب باران سیرابند
سنجابک‌ها از درختان بالا می‌روند
در زمین ورزش روبروی مدرسه
بچه‌ها با سگ کوچکی بازی می‌کنند
توپشان را به دور پرتاب می‌نمایند
سگ می‌دود و آن را به دندان می‌گیرد
روی چمن می‌خوابد و توپ را به بچه‌ها‌
نمی‌دهد

از خدا پنهان نیست از شما هم پنهان نباشد. چند روزی است که بدجوری یک ویروس نابکار حقیقت‌گو به ذهنمان هجوم آورده که قلقلکی به جای حساس بعضی از عناصر نان به نرخ‌روز خور انتخابات اخیر بدهیم تا آنها که همواره پرچمی به دست دارند و روی خط مرزی حرکت می‌کنند تا ببینند باد از کدام طرف می‌آید تا دستشان را دراز کرده و پرچم خود را به طرف باد بگیرند، بدانند که اگر به قول معروف سر مبارک را به زیر لحاف پنهان کرده‌اند پای نازنینشان بیرون زده و خاص و عام می‌دانند که این پا با کفش‌های براق و واکس‌زده قهوه‌ای سوخته از آن میرزا بنویس خودمان است.