طبق آمارگیری یک رسانه کانادایی از تک‌تک وزارتخانه‌های بهداشت سراسر کشور، مشخص شد که بیش از یک میلیون دوز بعلت گذشتن تاریخ مصرف یا دلایل دیگر دور ریخته شده‌اند. پیشتر نیز اخباری از دور ریزی دوزهای واکسن‌های گرانی چون مدرنا منتشر شده بود.
در این آمارگیری که یوکان و جزیره پرنس ادوارد نتوانستند در مهلت مقرر پاسخ دهند و فقط تعداد دوزهای منقضی شده را ارائه کردند، انتاریو نیز از ارائه هرگونه اطلاعات خودداری کرده است. انتاریو پُرجمعیت‌ترین و پُرمصرف‌ترین استان کاناداست که بیشترین دوزهای واکسن را نیز دریافت کرده است. بنا به تخمین‌های سرانگشتی، با آمارهای انتاریو و دو استان دیگر احتمالا دوزهای هدر رفته حداقل به بیش از دو میلیون دوز خواهد رسید. دولت کانادا قرارداد و قیمت خرید واکسن‌هایش را سری نگاه داشته و اعلان نمی‌کند اما آنچه از بودجه کل اختصاص داده شده سالیانه کانادا برمی‌آید هر دوز واکسن کرونای مدرنا و فایزر برای کشور حدود ۵۰ دلار هزینه داشته است.
 
کانادا تاکنون حداقل یک میلیون دوز واکسن گرانقیمت کرونا را دور ریخته است
این آمارگیری نشان می‌دهد که حداقل ۱,۰۱۶,۶۶۹ دوز از زمانی که واکسن‌ها برای اولین بار در دسامبر گذشته وارد شدند، به سطل زباله ریخته شده‌اند. این حدود ۲.۶ درصد از کل دوزهای داده شده به استان‌ها توسط دولت فدرال کاناداست. این آمار در استان‌ها و مناطق مختلف، بطور بسیار عجیبی متفاوت هستند، برای مثال ۱۰ درصد از دوزهای واکسن‌های کرونای دریافتی آلبرتا دور ریخته شده‌اند اما در مقابل، نوا اسکوشیا فقط ۰.۳ درصد دوزهایش را دور ریخته است. به همین دلیل، استان‌های مختلف دلایل مختلفی برای هدر دادن دوزهایشان بیان کردند که شامل افتادن سرنگ‌ها و ویال‌ها، خرابی سرنگ‌ها یا ویال‌ها، مدیریت ضعیف در تزریق دوزها و نیز دوزهای تاریخ انقضاء گذشته می‌شود. بسیاری نیز نتوانستند دلایل از دست رفتن دوزها را با آمار تفکیک کنند. در مجموع حدود ۱۲۰,۵۷۸ دوز یا ۰.۴۵ درصد از واکسن‌ها به دلیل رد شدن تاریخ انقضا دور ریخته شده‌اند.
دکتر "راس آپشور" از دانشکده بهداشت عمومی "دالا لانا" تورنتو و رئیس مشترک کارگروه اخلاقی کووید-۱۹ سازمان بهداشت جهانی گفت که باید انتظار مقداری دور ریزی را داشت، اما کانادا باید برای کمترین مقدار ممکنه دور ریزی تلاش کند. وی افزود دانستن اینکه آیا کانادا به این هدف دست می‌یابد یا خیر، به دلیل عدم شفافیت و ندادن اطلاعات بسیار دشوار است و ادامه داد: "ممکن است برخی از این اتلاف‌ها ناشی از عدم توانایی در نگهداری واکسن‌ها در دمای پایین و سرد باشد، اما برخی نیز ممکن است قبل از انقضای تاریخ مصرف‌شان قابل استفاده نبوده‌اند. این یک موضوع پیچیده است که بدون داشتن اطلاعات کامل و کافی، دشوار است که بدانیم آیا عرضه واکسن کانادا به طور موثر مدیریت می‌شود یا خیر".
یوپشور گفت: "اصل اخلاقی می‌گوید که ما باید کارآمد باشیم و دوزی را هدر ندهیم اما آنچه ده‌ها تجربه واکسیناسیون به ما می‌گوید اینست که هدر رفتن واکسن‌ها یک واقعیت است، اگرچه این آمار یک میلیون دوز دور ریخته شده بسیار زیاد به نظر می‌رسد. اکنون باید بفهمیم که چه عواملی منجر به اینهمه هدر رفتن‌ها شده است".
سخنگوی وزارت بهداشت "نوناووت" توضیح داد که جمعیت‌های کوچکتر در برخی جوامع، و دوزهای زیادی که در یک ویال قرار دارند که پس از باز شدن ویال دیگر قابل بازگشت نیستند، مشکل عمده آنها بوده است. اما وزارت بهداشت آلبرتا گفت که هدر رفتن‌ها اجتناب ناپذیر شده زیرا افراد کمتری برای واکسن زدن مراجعه می‌کنند. دکتر "لیلا اسدی"، پزشک بیماری‌های عفونی در ادمونتون آلبرتا، گفت: در حالی که استان‌ها برنامه‌های زدن دوز سوم را به اجرا می‌گذارند انتظار دارند مردم مراجعه کنند اما مردم نمی‌آیند و این می‌تواند منجر به ضایعات بیشتری شود.
"آدام هیوستون"، که در زمینه سیاست‌های پزشکی برای پزشکان بدون مرز کار می‌کند، گفت ضایعات واکسن کانادا زمانی نگران کننده است که ۴۷ درصد از جمعیت واجد شرایط جهان، اکثرا در جنوب صحرای آفریقا، هنوز حتی اولین دوز خود را نزده‌اند. در انبارهای کانادا ۶.۵ میلیون دوز اضافی ذخیره شده و میلیون‌ها دوز دیگر نیز در نوبت دریافت دارد؛ حدود دو میلیون دوز نیز به آمریکا بدهکار است و از سوی دیگر کشور تاکنون ۶.۴ میلیون دوز را از طریق برنامه "کوواکس" به کشورهای نیازمند اهدا کرده است.
هیوستون گفت: "دوزی که در فریزر می‌ماند و تزریق نمی‌شود تا منقضی شود چیزی نیست که ما اصلا بخواهیم ببینیم. دوز منقضی شده واکسن با جمعیت انبوهی که هنوز واکسنی برای زدن ندارند بدترین سناریو ممکنه در طی یک بیماری همه گیر است. این مطمئنا نشان می‌دهد که کانادا می‌تواند در این زمینه اقدامات بیشتری انجام دهد".

بیشتر بخوانید:

• هزاران دوز واکسن گرانقیمت مدرنا در انتاریو منقضی و به بیرون ریخته می‌شود؛ موج چهارم با دلتا آمد
• کانادا هزاران دوز واکسن کرونا را بیرون ریخت، بازهم بیرون می‌ریزد
• سازمان بهداشت جهانی: کرونا جهش می‌کند، آنهایی که از ریشه‌کن کردن می‌گویند، درست نمی‌گویند؛ کشتار کرونا در آمریکا رکورد زد
• سازمان بهداشت جهانی: کشورهای ثروتمند دوز سوم واکسن نزنند تا زمانیکه کشورهای فقیر واکسن بیشتری بزنند