سال 2011 به کانادا مهاجرت کرد. او در ایران متخصص جراحی اورولوژی بود و حدود سی سال به این کار اشتغال داشته است. وی برای تشخیص بهتر بیماری بیمارانش، سونوگرافی را نیز در آن زمان آموخت. و به دلیل علاقه‌ای که به این بخش از علم داشت، با دوستان دیگری که در این زمینه متبحر بودند کار کرد و به تجربه و علم خود در این زمینه افزود.
 

فارغ التحصیل جراحی از دانشگاه وین اتریش است. او سابقه پانزده سال زندگی و کار در بیمارستان‌های مختلف اتریش و همچنین 2 سال در بیمارستانی در یک بخش جراحی در آلمان را دارد. سپس با توجه به علاقه‌اش به کار پوست، وارد این مقوله شد و مدارک لیزر و پوست را دریافت کرد. به ایران برگشت و مدت 10 سال به کار پوست پرداخت و مطب خودش را دایر کرد. در سال 2011 به کانادا آمده، کار پوست را ادامه داد و هم اکنون نیز در این زمینه فعالیت می‌کند. با توجه به علاقه‌اش به امر تشخیص در پزشکی، به سونوگرافی علاقمند شد و دوره‌های سونوگرافی را در اینجا گذراند. او به همراه دکتر بهروز آذری در سال 2015، موسسه آموزشی در زمینه سونوگرافی را تاسیس کرده و در حال حاضر به کار آموزش سونوگرافی مشغول هستند.

از آنجا که بسیاری از ما نمی‌دانیم که ورود به چنین شغلی‌، نیازمند چه شرایطی است و از سوی دیگر، این شغل هم درآمد مناسبی دارد و هم در طول زمان، از جمله مشاغلی نیست که از بین برود، برآن شدیم که با دست‌اندرکاران این موسسه گفتگویی داشته باشیم تا اگر شما مایل به ادامه تحصیل در این زمینه هستید، بتوانید از این طریق به خواسته‌تان برسید.

ضمن تشکر از دکتر بهروز آذری و دکتر فرهاد دادرس، برای فرصتی که به ما برای این گفتگو دادند، توجه شما را به اطلاعات مفیدی در زمینه این شغل و تحصیل در این زمینه جلب می‌کنم.

پزشکان در ابتدای ورود به کانادا چه مشکلاتی دارند، شما خودتان چه تجربه‌ای داشتید و اساسا چه شد که خودتان به همان جراحی که شغل سی‌ساله‌تان بود نپرداختید؟
دکتر آذری: بطور کلی کانادا اصولا استقبال خوبی از پزشکان‌ و حرفه‌های وابسته به آن نمی‌کند، و یک پزشک باید دوره‌های زیادی را اینجا طی کند که مستلزم پشتوانه مالی خوب و همینطور زمان زیادی است. متاسفانه خیلی از پزشکانی که از کشورهای مختلف دنیا به اینجا می‌آیند ناچار می‌شوند که در چند سال اول ورودشان به مشاغلی بپردازند که در شان آنها نیست. بنابراین بسیاری از پزشکان، ترجیح می‌دهند در رشته‌های وابسته به پزشکی مانند تحقیقات در زمینه داروسازی، اکوکاردیو‌گرافی و سونوگرافی مشغول  به کار شوند. این رشته‌ها از پزشکی دور نیست و در کشور کانادا قابل حصول می‌باشد. در مورد من پرسیدید که چرا جراحی را ادامه ندادم، باید بگویم از آنجا که طبق قوانین کانادا بعد از سن 60 سالگی، پزشکان اجازه جراحی ندارند و سن من از 60 گذشته بود، چنین امکانی را نداشتم و همچنین در ایران بقدر کافی به آن شغل پرداخته و مایل بودم در اینجا افق جدیدی را در زندگی‌ام باز کنم. از آنجا که به امر آموزش در زمینه پزشکی و حرفه‌های وابسته به آن علاقمند بودم، تصمیم گرفتم که هم خودم آموزش ببینم و هم به کسانی که به اینجا می‌آیند کمک کنم. از محسنات این کار این است که اولا زمان زیادی تا رسیدن به هدفش ندارد و بعد اینکه راهش برای مطالعات بیشتر و ورود به تجارت ماشین‌های سونوگرافی باز است.

چه کسانی می‌توانند در کلاس‌های سونوگرافی ثبت نام کنند، آیا حتما باید زمینه پزشکی داشته باشند؟
دکتر دادرس: طبق قوانینی که ARDMS داره‌، چیزی که از مدتها قبل حدود 40 سال قبل برای سونوگرافی بوده، سازمانARDMS که مخفف American Registry for Diagnostic Medical Sonography است. ARMDS سازمانی است که از قدیم در کانادا شناخته شده است و گواهی کار به اشخاص می دهد و از نظر سیستم درمانی کانادا پذیرفته شده می باشد. این ارگان به عنوان یک منبع که مدرک سونوگرافی را بعد از عبور کردن از امتحانات می‌دهد، شناخته شده است. افراد باید دو امتحان بدهند، پیش نیاز این امتحانات این است که طبق قوانین این سازمان، باید لیسانس داشته باشند. اگر پزشک باشند مسلما خیلی بهتر است و برای خودشان راحتتر است. پزشکانی که به اینجا می‌آیند خیلی راحت، در طی 6 تا 9 ماه می‌توانند دوره را بگذرانند، چرا که طبعا پزشکان، آناتومی و فیزیولوژی را می‌دانند ولی این جزو قوانین ARDMS نیست و افراد می توانند پیراپزشک، ماما، نرس، یا علوم آزمایشگاهی را گذرانده باشند و یا حتی اصلا لیسانسشان ربطی به پزشکی هم نداشته باشد، باز هم می‌توانند این دوره را بگذرانند. اگر قبلا فیزیک را در دانشگاه خوانده باشند که عالی است، اگر هم نه، باید پیش ما واحد آناتومی و فیزیولوژی را بگذرانند. ولی تمام لیسانسه‌ها از هر جای دنیا در هر زمینه می‌توانند برای آموزش سونوگرافی ثبت نام کنند. باید دو امتحان را بدهند، یکی فیزیک پایه سونوگرافی که کار و اساس دستگاه سونوگرافی را می‌آموزند و دیگری یک امتحان تخصصی است که باید بدهند، مثلا می‌تواند سونوگرافی شکم یا سونوگرافی زنان یا سونوگرافی عروق و ... باشد. این تخصص‌ها مثل سونوگرافی زنان و یا عروق باعث می‌شود که شخص خیلی زود بتواند شروع به کار کند.

پس از اتمام دوره، آیا شما برای یافتن شغل مناسب در این زمینه دانشجویان را کمک می‌کنید؟

دکتر آذری: می‌دانید که بطور کلی پیدا کردن کار در همه زمینه‌ها و رشته‌ها کاری است پر از رقابت. اما ما تا حدی که بتوانیم در حد تهیه رزومه و معرفی به کلینیک‌های مختلف به آنها کمک می‌کنیم و پیش آمده کلینیک‌ها برای استخدام سونوگرافر، با ما تماس می‌گیرند که بهترین دانشجویمان را که فارغ‌التحصیل شده‌اند به آنها معرفی کنیم که به این شکل، بخشی از کسانی که دوره را سپری می‌کنند در این کلینیک‌ها مشغول بکار می‌شوند.

آیا با این مدرک در همه شهرهای کانادا می‌توانند کار کنند؟

دکتر آذری: در سراسر دنیا اعتبار دارد و بخصوص در امریکا و کانادا با این مدرک می‌توانند مشغول بکار شوند.

این دوره در چه مدت تمام می‌شود؟

دکتر دادرس : اگر بخواهند به عنوان یک سونوگرافر عمومی فارغ التحصیل شوند، باید حداقل دو امتحان را بدهند. همانطور که قبلا خدمتتان گفتم باید دو امتحان فیزیک سونوگرافی و یک امتحان تخصصی را بدهند. آنها پیش ما دوره می‌بینند و ما به آنها آموزش می‌دهیم. بعد جایی امتحان می‌دهند که به شکل 4 جوابی است و گواهی‌شان را می‌گیرند.
در مورد مدت زمان باید بگویم، برخی ضمن گذراندن این دوره، جایی کار می‌کنند و وقت کمی دارند، بعضی هم می‌آیند و یکسره به همین درس می‌پردازند و عموما بین 6 تا 9 ماه مدرکشان را گرفته‌اند. حتی داشتیم پزشکی که از ایران آمده و علاقه به سونوگرافی داشته و در عرض 3-4  ماه دو امتحانش را داده و مدرک گرفته. بطور کلی دوره‌های ما فشرده است، مثلا ما فیزیک را در طی 18 جلسه خلاصه می‌کنیم که این امتیاز مثبت ماست. دیگر نکته مثبت کلاس‌های ما این است که ساعت های کلاس را برحسب ساعتی که شاگردان می‌توانند بیایند تنظیم می‌کنیم و به این شکل در طی دو ماه خیلی راحت فیزیک را تمام می‌کنند و این را هم بگویم که یکماه که از فیزیک گذشت، ما یک تخصصی را هم همراهش شروع می‌کنیم، طوری که ما آنها را برای امتحان آماده می‌کنیم و همه اینها سرعت گرفتن مدرک را بالا می‌برد.

چه امتیازی در کلاس‌های شما هست که افراد با توجه به آن به شما مراجعه کنند؟
دکتر آذری‌: اولا دلسوزی استادان ماست که از مجرب‌ترین سونوگرافر‌های کانادا و کسانی هستند که در بیمارستان فعالیت می‌کنند. سال‌ها در کلینیک کار کرده‌اند و با همه ریزه‌کاری‌های این فن آَشنا هستند. نکته بعدی این است که درب موسسه ما همیشه به روی آنها باز است. هر زمان و هر ساعت که برایشان سوال و یا مشکلی پیش بیاید، می‌توانند با ما تماس بگیرند. هیچ محدودیت زمانی نداریم و 24 ساعته در اختیار دانشجویانمان هستیم. هر وقت و ساعتی که بخواهند مطلبی را دوره کنند و یا چیزی را بپرسند که متوجه نشدند، در دسترس آنها هستیم. حتی پیش آمده که دانشجویی ساعت 7 شب زنگ زده و گفته من فردا امتحان دارم و این قسمت را متوجه نمی‌شوم و ما برایش آن قسمت را مجددا توضیح دادیم و هیچ اشکالی هم ندارد چون کار ما همین است.

آینده سونوگرافی از نظر درس خواندن و کاری چگونه است؟
دکتر دادرس: سونوگرافی شغلی است که در کانادا و امریکا، برایش نیاز زیادی است. بخصوص برای سونوگرافرهای خانم. البته تا حدود زیادی خانم و آقا ندارد و اینجا هر دو جنس را نیاز دارند. به جز اینها، فنی است که در حال توسعه است و تحقیقات زیادی پیرامون آن انجام می‌شود. این علم تصویر‌برداری هم برای بیماران ارزانتر و هم قابل دسترس است و مهمتر از همه ضرری ندارد. تا امروز که من با شما صحبت می‌کنم، هیچ ضرری از سونوگرافی برای بدن اعلام نشده، برعکس رادیولوژی که ضرر اشعه آن ثابت شده. به تازگی هم از سونوگرافی برای درمان استفاده می‌کنند و پیشرفت زیادی برایش هنوز هست و کسی که وارد این شغل می‌شود آینده خوبی دارد. این را هم باید درنظر گرفت که تجمع افراد در شهرهای بزرگ زیاد است و مسلما رقابت بیشتر است ولی اگر برای شروع ، فرد به حاشیه شهر برود که نیاز بیشتر است ، صددر صد خیلی راحت‌تر می‌تواند وارد این شغل شود.

به عنوان یک پزشک، پیشنهاد می‌کنید تا مردم نتایج سونوگرافی‌شان را خودشان هم داشته باشند یا خیر؟ اینجا همه نتایج ما نزد پزشک خانواده‌مان می‌ماند و مردم تقریبا هیچ چیزی در زمینه پزشکی نزد خودشان ندارند، اما بخصوص درمورد نتایج سونوگرافی شما چه فکر می‌کنید؟
دکتر آذری: بیماران می‌توانند کپی سونوگرافی‌شان را از پزشکشان بخواهند و نگهداری از آن این حسن را دارد که اگر یک وقت مدرکشان گم و یا اشتباها پاک شود، خودشان آنها را دارند. طبعا گرفتن و حفظ مدارک پزشکی، کار پسندیده‌ای است.

برخی از مردم مشکل بزرگی دارند و آن عدم دقت سونوگرافری هست که کارشان به وی سپرده شده، این می‌تواند به قیمت جان بیمار تمام شود، آیا هیچ بازرسی روی این موارد وجود دارد؟
دکتر دادرس: تا آنجا که من اطلاع دارم روی این مطلب صد‌در‌صد نظارت می‌شود. و سونوگرافر علاوه بر رعایت اصول کلینیکی که استخدام می‌شود، یک قواعد کلی از وزارت بهداشت را نیز باید رعایت کند و کنترل هم روی آنها هست که  مثلا دستگاه‌ها به روز باشد و نباید به بیمار ضرری بزند و اشخاص هم باید صددرصد مدرک داشته باشند و باید مرتب دانششان تکمیل شود، بازآموزی دارند و باید در سمینارهایی جهت تکمیل و به روز بودن علمشان شرکت کنند و اگر خطایی کنند صد درصد عواقبش با خود آن فرد خواهد بود.

زمانی که شخصی فارغ‌التحصیل شد، با چه حقوقی شروع به کار می‌کند؟
دکتر آذری: حقوقی که برای شروع این کار است حدود 25 دلار است و بتدریج که تجربه‌اش بیشتر می‌شود و اگر حاضر باشد که به حاشیه شهر برود، این حقوق تا 55 و یا 60 دلار در ساعت هم می‌رسد.

آیا سایتی وجود دارد که افراد با توجه به امتیازاتی که به آن مرکز داده شده، بتوانند آن را قبل از مراجعه چک کنند؟
دکتر آذری: اگر وجود داشته باشد، من اطلاعی ندارم. معمولا وب‌سایت کلینیک‌ها جایی دارد که مردم می‌توانند به آنها کامنت و امتیاز بدهند که تا حدودی می‌تواند مردم راهنمایی کند، ولی آنقدر کنترل روی کلینیک‌ها زیاد هست که خودشان سعی می‌کنند، سرویسی که می‌دهند در حد قابل قبولی باشد.

بیشتر کسانی که به کلاس شما می‌آیند، ایرانی هستند یا از همه ملیت‌ها به شما مراجعه می‌کنند؟
دکتر دادرس: اولا کلاس‌ها به زبان انگلیسی است چرا که از همه جا دانشجو داریم و امتحان هم به زبان انگلیسی است ولی این را هم بگویم که درخواست نمره زبان برای این کلاس‌ها نشده و افراد با حداقل دانش زبان انگلیسی می‌توانند این دوره را بگذرانند و ما سعی می‌کنیم با انگلیسی سخت و لهجه بد در کلاس‌ها صحبت نکنیم تا همه راحت‌تر متوجه شوند و نهایتا سونوگرافر نیاز به زبان انگلیسی پیچیده‌ای ندارد، چرا که حداکثر صحبتی که با بیمار می‌شود در حد سلام و احوالپرسی اولیه و چند کلام در حد درخواست جابجا شدن بیمار است، ولی با همه اینها باید در حدی زبان بداند که بتواند دوره را بگذراند و بتواند برای معرفی خودش در کلینیک و استخدام ارتباط برقرار کند، ولی هیچ مدرک زبانی برای گذراندن این دوره، نیاز نیست.

دکتر آذری: در انتها بد نیست اشاره کنیم که تغییرات جدیدی در راه است که به واسطه آن سونوگرافرهای انتاریو از سال 2019 قرار است همگی زیر چتر موسسه‌ای به نام CMRTO در کانادا مسئول شده سونوگراف‌ها را تحت پوشش خودش بگیرد.

ضمن تشکر از دکتر بهروز آذری و دکتر فرهاد دادرس، علاقمندان در این زمینه می‌توانند از طریق شماره‌های زیر با آنها تماس بگیرند:
دکتر بهروز آذری: 6479180197
دکتر فرهاد دادرس:  6479272717

مرکز آموزش سونوگرافی: 9055976767