Economy

آمریکا چهار ماه پیش برای پنجمین بار به عراق یک معافیت موقت داد تا واردات گاز از ایران را ادامه دهد. این معافیت نیمه ماه جاری میلادی، حدود یک هفته دیگر، به اتمام می‌رسد.

سخنرانی نرم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و خویشتنداری وی از تلافی حمله موشکی سپاه پاسداران به دو پایگاه آمریکایی در عراق، باعث افت چشمگیر و ناگهانی قیمت نفت و رشد شاخص بورسهای غربی شد.
قیمت نفت برنت با بیش از ۴.۵ درصد افت به حدود ۶۵ دلار سقوط کرد.
شاخص بورس‌های آمریکا از داو جونز تا اس‌.اند‌.پی و نزدک حدود ۶ دهم تا ۸ دهم رشد کرد و شاخص بورس‌های اروپایی نیز مقداری بهبود یافت.

این گزارش ۵۱ صفحه‌ای که روز چهارشنبه چهارم دی در سایت رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد، می‌گوید: "توازن بودجه صرفاً تا حدود زیادی روی کاغذ انجام شده و بودجه در فرایند اجرا با کسری قابل توجهی مواجه خواهد شد"
این گزارش می‌افزاید تلاش دولت برای توازن بودجه، عمدتاً به استفاده از استقراض از طریق انتشار اوراق قرضه یا صندوق توسعه ملی محدود شده و با وجود این، باز هم این هدف محقق نشده است و معادل نصف بودجه و بیشتر، کسری است که به طوری صوری (بهرغم استقراض) تراز شده است.

با اعلان این ماه، اکنون بیش از یک سال است که کانادا نرخ بهره پایه خود را ثابت نگاه داشته و می‌گوید سایه برخوردهای اقتصادی جهانی و نامشخص بودن بازارها را مد نظر قرار داده است. این نرخ اکنون 1.75، بوده که از اکتبر سال گذشته تثبیت شده است. البته بانک مرکزی می‌گوید که اقتصاد تقریبا به ثبات رسیده و رشد کمی را در چند سال آینده رو به بالا خواهیم داشت. البته بانک افزوده که نگرانی از نشانه‌های رکود اقتصادی نیز به چشم می‌خورد.

پس از آنکه ترامپ پیمان 23 ساله نفتا را در سال 2017 زیر سوال برد (1)؛ مذاکرات آمریکا، کانادا و مکزیک در جولای 2017 آغاز (2) و سرانجام در آخرین لحظات ضرب‌الاجل ترامپ در 30 سپتامبر 2018 با نام پیمان آمریکا - مکزیک - کانادا به نتیجه رسید (3). کانادا که در ابتدا پافشاری به مذاکرات سه جانبه می‌کرد با پرواز اضطراری فریلند به مکزیک در ژانویه 2018 سعی در توافقی زیر میزی با آن کشور برآمد تا از فشار آمریکا به خود بکاهد (4) و همین امر باعث شد تا آمریکا با امضاء یک قرارداد دوطرفه با مکزیک دیگر از خواسته‌هایش کوتاه نیاید و فشارش را به کانادا بیش از پیش کند (5).

هفته گذشته هفته بد و سختی برای صنعت نفت کانادا بود. با نشت و سپس قطع شدن خط لوله "کی‌ستون"، شرکت "ان‌کانا" که یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های انرژی کانادایی‌ست تصمیم گرفت خود را یک شرکت آمریکایی بنامد و مرکزش را از جابجا کند؛ این تغییر فوق‌العاده، تصمیمی تلخ برای بلعیدن نفت به تله افتاده در غرب کانادا به نفع آمریکاست. در مقابل این تصمیم "پن‌گروث انرجی" شرکت نفت و گاز کانادا مستقر در "کلگری" استان "آلبرتا" فروش نفت خود را متوقف کرد. زمانی این شرکت میلیارد‌ها دلار ارزش داشت و قیمت سهام آن در سال 2011 بیش از 13 دلار بود.

در واکنشی صریح به اقدام تازه جمهوری اسلامی در چارچوب برجام، رئیس جمهور فرانسه روز چهارشنبه، ۱۵ آبان‌ماه، با انتقاد از دو شریک اصلی در برجام یعنی ایران و‌ آمریکا آنها را متهم کرد که راه خروج از این توافق بین‌المللی را "انتخاب کرده‌اند".
دولت فرانسه پیشتر در واکنش به گام تازه ایران در راه زیر پا گذاشتن مفاد برجام در روز سه‌شنبه، با انتقاد از این اقدام واکنش اصلی خود را به گزارش بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موکول کرده بود.

همزمان با تکذیب تابعیت "دوگانه" برخی از مدیران دولت حسن روحانی، رئیس دفتر رئیس جمهور ایران روز چهارشنبه، دوم مردادماه، از انتشار فهرست مدیران "دوتابعیتی" ابراز خوشحالی کرد و آن را نشانه "بی‌پایه" بودن ادعاها در این باره دانست.

دولت آلبرتا اعلان کرد که یک سری تحقیقات عمومی را در مورد گروه‌های زیست‌محیطی،‌ به ظن دریافت پول از سرمایه‌داران خارج از کانادا در جلوگیری از گسترش خط لوله نفتی را شروع خواهد کرد. دولت آلبرتا مظنون است که فعالیت این گروه‌ها باعث ایجاد مشکلات صادرات نفت و ارزانی فروش آن به آمریکا شده و نتیجتا کانادا قدرت رقابت با آمریکا و خاورمیانه را از دست داده، از طرف دیگر کانادا اجبارا از کشورهای خاورمیانه در شرق نفت خریداری می‌کند.

وزیران خارجه فرانسه و آلمان اعلام کرده‌اند که دو کشور برای کاهش تنش‌ها با ایران و جلوگیری از وقوع جنگ، تلاش‌های مشترک خود را افزایش می‌دهند. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، بعد از نشست کابینه این کشور به خبرنگاران گفت: "زمان در حال سپری شدن است و خطر جنگ هنوز برطرف نشده است". وی روز چهارشنبه اعلام کرد ما (فرانسه و آلمان) می‌خواهیم تلاش‌های خود را یکپارچه کنیم و همین حالا نیز روند تنش‌زدایی آغاز شده است. "هنوز زمان هست و امیدواریم طرفین خویشتنداری بیشتری نشان دهند. زمان وجود دارد اما بسیار اندک است".