توضیح آنکه با کاهش نرخ سود بانکی در هفتههای اخیر اجزای غیرسیال نقدینگی به اجزای سیال تبدیل میشوند و به دیگر بازارهای مالی که به آسانی در دسترس هستند و در کوتاه مدت قابل سودآوری دارند- یعنی بازار ارز و طلا- سرازیر میشوند
هادی قوامی، نایب رییس کمیسیون بودجه مجلس، در گفت وگو با خبرگزاری خانه ملت، با اشاره به همین ناآرامی و افزایش قیمت ارز و طلا در روزهای اخیر، گفت: نوسانات و تغییرات در قیمت ارز چند دلیل دارد که نخستین دلیل آن کاهش قیمت نفت است، چون در بودجه هر بشکه ۵۰ دلار پیشبینی شده بود اما اکنون حدود ۴۳دلار به فروش میرسد و حدود ۷تا ۸ دلار کسری نسبت به رقم پیش بینی شده دارد
همین مقام افزود: "پیشبینی میشود تا پایان سال حدود ۳۷هزار میلیارد تومان کسری منابع بودجه وجود آید، این کسری بودجه عمدتاً به دلیل کاهش قیمت نفت است و زمانی که نفت کمتری به فروش میرسد ورودی ارز کاهش یافته و قیمت ارز افزایش مییابد". توضیح اینکه، بدین ترتیب باکاهش درآمدهای ارزی دولت، و افزایش کسری بودجه، توانایی دولت برای کنترل ارزش ارزهای بین المللی در بازار و تثبیت قیمت آنها، محدودتر میشود
دلایل افزایش کسر بودجه کدام است؟
البته این مبلغ مورد اشاره نایب رییس کمیسیون بودجه مجلس تنها شامل کسر بودجه آشکار دولت است و کسر بودجه پنهان را در بر نمیگیرد.
ترکیبی از علل گوناگون این کسری را توضیح میدهد:نخست اینکه این بودجه علیرغم آنکه نسبت به بودجههای قبل واقع بینانهتر بود ولی همزمان با خوشبینی تدوین شده بود. به نظر میرسد که دولت نسبت به انجام رسیدن مذاکرات هستهای و آزاد شدن داراییهای خارجی ایران خوشبین بود. البته عدهای از کارشناسان اقتصادی در هنگام تدوین بودجه نسبت به این خوشبینی هشدار داده بودند. افزون بر این هرچند نمی توان انکار کرد که کاهش قیمت نفت خام صادراتی و بالطبع کاهش درآمدهای دولت یکی از عوامل افزایش کسر بودجه است، اما همزمان باید علت اساسی را در ساختار رانتی بودجه دولت جستجو کرد.
نهادهای دولتی و شبه دولتی که دارای سهم در بودجه هستند ناکارآمد هستند و دانسته یا نادانسته بخشی از بودجه را تلف میکنند از دیگر سرچشمههای کسر بودجه دولت دوازدهم میراث دولت گذشته یعنی یارانه نقدی، مسکن مهر و بدهیهایی دولت به بانک مرکزی است.
دولت چگونه کسر بودجه را پنهان می کند؟
هادی قوامی نایب رییس کمیسیون بودجه مجلس در این زمینه گفت: تسعیر ارز و فروش آن در بازار برای دولت درآمد ایجاد میکند او اظهار داشت: -در بودجه سال ۹۵ نرخ تسعیر ارز۲ هزار و ۹۵۰ تومان معین شد، اما دولت عملا ۳ هزار و ۳۰۰ تومان فروخت یعنی حدود ۶ الی۷ هزار میلیارد تومان از محل تسعیر ارز و تفاوت قیمت ارز منابع مالی به دست آورد.
او افزود: "دولت برخی از کسریهای بودجهای خود را از طریق تسعیر ارز میپوشاند و در سال ۹۶ نیز قیمت ارز در بودجه ۳ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین شده اما تاکنون به ۳هزار و ۸۸۰ تومان رسیده که ممکن است حتی به ۴ هزار تومان نیز برسد". اما فروش ارز گران در بازار تنها راه پوشش کسر بودجه نیست، بلکه استقراض از بانک مرکزی و همچنین بانکهای تجاری نیز از دیگر راهکارهای دولت برای پوشش کسر بودجه می باشد
افزایش نقدینگی یکی از جلوههای این بدهی ا
همین مقام افزود: "پیشبینی میشود تا پایان سال حدود ۳۷هزار میلیارد تومان کسری منابع بودجه وجود آید، این کسری بودجه عمدتاً به دلیل کاهش قیمت نفت است و زمانی که نفت کمتری به فروش میرسد ورودی ارز کاهش یافته و قیمت ارز افزایش مییابد". توضیح اینکه، بدین ترتیب باکاهش درآمدهای ارزی دولت، و افزایش کسری بودجه، توانایی دولت برای کنترل ارزش ارزهای بین المللی در بازار و تثبیت قیمت آنها، محدودتر میشود
دلایل افزایش کسر بودجه کدام است؟
البته این مبلغ مورد اشاره نایب رییس کمیسیون بودجه مجلس تنها شامل کسر بودجه آشکار دولت است و کسر بودجه پنهان را در بر نمیگیرد.
ترکیبی از علل گوناگون این کسری را توضیح میدهد:نخست اینکه این بودجه علیرغم آنکه نسبت به بودجههای قبل واقع بینانهتر بود ولی همزمان با خوشبینی تدوین شده بود. به نظر میرسد که دولت نسبت به انجام رسیدن مذاکرات هستهای و آزاد شدن داراییهای خارجی ایران خوشبین بود. البته عدهای از کارشناسان اقتصادی در هنگام تدوین بودجه نسبت به این خوشبینی هشدار داده بودند. افزون بر این هرچند نمی توان انکار کرد که کاهش قیمت نفت خام صادراتی و بالطبع کاهش درآمدهای دولت یکی از عوامل افزایش کسر بودجه است، اما همزمان باید علت اساسی را در ساختار رانتی بودجه دولت جستجو کرد.
نهادهای دولتی و شبه دولتی که دارای سهم در بودجه هستند ناکارآمد هستند و دانسته یا نادانسته بخشی از بودجه را تلف میکنند از دیگر سرچشمههای کسر بودجه دولت دوازدهم میراث دولت گذشته یعنی یارانه نقدی، مسکن مهر و بدهیهایی دولت به بانک مرکزی است.
دولت چگونه کسر بودجه را پنهان می کند؟
هادی قوامی نایب رییس کمیسیون بودجه مجلس در این زمینه گفت: تسعیر ارز و فروش آن در بازار برای دولت درآمد ایجاد میکند او اظهار داشت: -در بودجه سال ۹۵ نرخ تسعیر ارز۲ هزار و ۹۵۰ تومان معین شد، اما دولت عملا ۳ هزار و ۳۰۰ تومان فروخت یعنی حدود ۶ الی۷ هزار میلیارد تومان از محل تسعیر ارز و تفاوت قیمت ارز منابع مالی به دست آورد.
او افزود: "دولت برخی از کسریهای بودجهای خود را از طریق تسعیر ارز میپوشاند و در سال ۹۶ نیز قیمت ارز در بودجه ۳ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین شده اما تاکنون به ۳هزار و ۸۸۰ تومان رسیده که ممکن است حتی به ۴ هزار تومان نیز برسد". اما فروش ارز گران در بازار تنها راه پوشش کسر بودجه نیست، بلکه استقراض از بانک مرکزی و همچنین بانکهای تجاری نیز از دیگر راهکارهای دولت برای پوشش کسر بودجه می باشد
افزایش نقدینگی یکی از جلوههای این بدهی ا
Date: چهارشنبه, سپتامبر 13, 2017 - 20:00
Shahpour Tanbakoee شاپور تنباکویی روزنامهنگار و متخصص امور ارزی است. وی مدیریت ارز ملل در تورنتو را بعهده دارد. 416-830-6500 |
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو
ویراستار اول: آرش مقدم؛ ویراستار نهایی: پر ابراهیمی - ویراستاری موقت: عباس حسنلو