چرولی رئیس آکادمی "لینچی"، عضو شورای عالی جمهوری ایتالیا، فرماندار آفریقای شرقی ایتالیا ، رئیس هیات نمایندگی ایتالیا در کنفرانس صلح ژنو پس از جنگ جهانی دوم، عضو انیستیتوی فرانسه، عضو آکادمی بریتانیا و آکادمی سالطنتی اسپانیا و بلزیک، عضو اکادمی گوتینگتن،آکادمی تاریخ پرتقال، آکادمی سلطنتی تاریخ مادرید، آکادمی علوم بایرن در موناکو، آکادمی علوم بوینس‌آیرس، عضو مکاتبه‌ای‌ آکادمی‌ علوم تورنتو و انیستیتوی علوم و ادبیات آکادمی لومباردی، عضو افتخاری انجمن سلطنتی آسیائی و انیستیتوی سلطنتی مردم شنا‌ختی، عضوآکادمی اسقفی باستان شناختی، عضو مکاتبه‌ای مدرسه مطالعات شرقی و افریقائی دانشگاه لندن بوده است‌
گفتگوی ما در‌باره شرق‌شناسان غربی در زمینه‌ ایرانشناسی پس از یادکردن‌ از خاورشناسانی از آمریکا، آلمان، انگلیس و فرانسه به خاورشناسان ایتالیائی رسید که نا‌م وکار‌ چند تن از آنان را‌ به کوتاهی آوردم و اینک‌ گفتگو را دنبال می‌کنیم
انریکو چرولی (Enrico Cerolli) خاور‌شناس و دیپلومات ایتالیائی‌ متولد 1898 ومتوفی در 1988. ایشان که در سال‌های 1950-1954مطابق 1329تا 1333ش‌ سفیر ایتالیا در تهران بوده‌ در موقع مطالعه در سابقه تاتر مذهبی درایران‌ با کمک علی هانیبال‌ اهل روسیه سفید ولی تبعه ایران که کارمند اداره هنرهای زیبای تهران بود‌ تعداد 1055 نسخه از تعزیه خوانی‌های ایران را جمع‌آوری کرده وبا خود به ایتالیا برده و به کتابخانه واتیکان سپرده است و گویا 30 فقره بزبان ترکی- ایرانی‌ هم بوده ‌و ظاهرا این مجموعه بزرگترین مجموعه از نوع خود در دنیا است که فهرست آنها تو‌سط خاورشناسان دیگر ایتالیائی "اتو روسی" و "السی بومباجی" فهرست‌نویسی شده ودر سال 1368‌ش توسط آقای جابر عناصری‌ به فارسی چاپ و توسط موسسه فرهنگی گسترش هنر در تهران چاپ گردیده است‌.‌ خاورشناس انریکو چرولی مقالات زیادی در باره ادبیات سوگواری ایرانیان شیعه مذهب برای امام حسین (ع)و تاثیر فراوان این تعزیه‌ها در فرهنگ ایرانی نوشته و بنظر او‌ اصالت این نوع تعزیه‌نامه‌ها به نیاز تبلیغاتی‌ پادشاهان صفوی خصوصا شاه اسماعیل صفوی بنیاد گذار سلسله وابسته بوده و شاید هم توسط خود شاه اسمعیل ‌پایه گذاری شده باشد‌. علاوه بر گردآوری این نسخه‌های تعزیه‌ چرولی معاونت ریاست آکادمی ملی "لینچی" را بعهده داشت و چندین بار مجامع بین‌المللی در باره شاعران کلاسیک ایران ترتیب داد‌ه است باین شرح .درباره جلال‌الدین رومی 1974 نظامی گنجوی 1975 حافظ شیرازی 1976 عطار 1977و سنائی غزنوی 1978.(1).
کوتاه شده‌ای از سرگذشت چرولی :ایشان در 15 فوریه 1898 در شهر ناپل ایتالیا به دنیا آمد، نخست در موضوعات مربوط به حبشه نزدپروفسور فرانچسکو گالینا (Francesco Gallina)‌ دانش اندوخت و بعد از آن علاقه مند مطالعات اسلامی گردید و نزد پروفسورکارلوآلفونسو (Carlo Alfonso ) و جورجولوی دلا‌ویدا (Giorgio Levi Della Vida )این رشته را فراگرفت و در 1917 از دانشگاه ناپل فارغ التحصیل گردید‌. از 1919تا 1925 و از 1929تا 1931در سومالی ودر سال‌های 1926تا 1928و 1938و1939 در حبشه به پژوهش‌ در باره زبان وادبیات وتاریخ ومذهب اهالی مستعمرات ایتالیا در شرق افریقا پرداخت و از سال 1950تا 1954 در سمت سفیر ایتالیا در ایران بود و در این مدت در جستارهای مهمی در زمینه زبان‌شناسی‌ سامی و آرامی جدید در شمال ایران مشغول مطالعه و بررسی بود و مجموعه‌ای متشکل از1100 نسخه خطی تعزیه ایرانی را گردآوری و به خود به ایتالیا برده به کتابخانه واتیکان اهدا نمود. (در بسیاری از ماخذ تعداد این تعزییه 1033 و یا 1055 نسخه قید شده است)در 1965و1971 رئیس کنگره‌های بین‌المللی ایران شناسی در رم بود.
چرولی رئیس آکادمی "لینچی"، عضو شورای عالی جمهوری ایتالیا، فرماندار آفریقای شرقی ایتالیا ، رئیس هیات نمایندگی ایتالیا در کنفرانس صلح ژنو پس از جنگ جهانی دوم، عضو انیستیتوی فرانسه، عضو آکادمی بریتانیا و آکادمی سالطنتی اسپانیا و بلزیک، عضو اکادمی گوتینگتن،آکادمی تاریخ پرتقال، آکادمی سلطنتی تاریخ مادرید، آکادمی علوم بایرن در موناکو، آکادمی علوم بوینس‌آیرس، عضو مکاتبه‌ای‌ آکادمی‌ علوم تورنتو و انیستیتوی علوم و ادبیات آکادمی لومباردی، عضو افتخاری انجمن سلطنتی آسیائی و انیستیتوی سلطنتی مردم شنا‌ختی، عضوآکادمی اسقفی باستان شناختی، عضو مکاتبه‌ای مدرسه مطالعات شرقی و افریقائی دانشگاه لندن بوده است‌.(2)‌.دانشنامه ویکی پدیا تحت عنوان انریکو چرولی اطلاعات جدیدی در باره ایشان دارد که کوتاه شده آنرا در اینجا می‌خوانیم‌: انریکو چرولی تولد 15 فوریه 1898 در ناپل ایتالیا و درگذشت در 19سپتامبر 1988در رم باستان‌شناس و خاور‌شناس و دیپلومات ایتالیایی‌ بویژه در زمینه مسائل حبشه وسومالی مشهور است‌. زبان وادبیات عربی را در فاصله سال‌های 1914تا1916در نزد پروفسورجورجیو لوی دلا‌ویدا(Giorgio Levi Della Vida )فراگرفت وبعد نزد پروفسور کارلو آلفونسونالیو(Carlo Alfonso Nalio)تکمیل کرد‌ از 1919تا 1920دبیر سفارت ایتالیا در سومالی شد،کمی بعد مدیر کمیته مسائل سیاسی مستعمرات ایتالیا را به عهده داشت‌. از 1926تا1928 دبیر اول سفارت ایتالیا در حبشه بود ودر سمت عضویت در هیات نمایندگی کشور متبوعش در انعقاد پیمان صلح ودوستی  میان ایتالیا و حبشه 1928نقش مهمی ایفا کرد 1929تا 1931نماینده دولت ایتالیا در کمسیون مرزی بین انگلیس و ایتالیا که در سومالی تشکیل شده بود گردید از 1935تا 1937عضو نمایندگی ایتالیا در اتحادیه ملل در ژنوبود در 1939استاندار استان حراره حبشه گردید که در این زمان به تصرف ایتالیا در آمده بود در 1940 به ایتالیا مراجعت کرد و کتب خطی را که در حبشه گرد‌آوری کرد بود به کتابخانه واتیکان اهدا نمود ازسال 1950تا 1954 سفیر کشورش در ایران شد و علاوه بر جمع‌آوری از1050نسخه از تعزیه‌نامه‌های ایرانی، درچند روستا در ‌شمال دریاچه ارومیه گویش آرامی جدید را مورد بررسی قرار داد‌. بعد از خاتمه دوران سفارت در ایران و برگشت به ایتالیا نسخ خطی تعزیه نامه‌ها را به کتابخانه واتیکان اهدا نمود و در موضوع منشاء ایرانی"کمدی الهی" دانته شاعر معروف ایتالیا تحقیق وبررسی کرد (کمدی الهی دانته کتابی است درباره سفر یک روحانی مسیحی به آن دنیا و دیدار از جهنم ودوزخ وبهشت که ترجمه فارسی آن توسط دکتر شجاع الدین شفاءدر سه جلد به فارسی ترجمه شده و توسط انتشارات امیر کبیر درتهران چاپ شده است آقای شفا در مقدمه جلد اول از سابقه شرقی این کتاب بخصوص از"ارداویراز نامه" با دلائل کافی صحبت به میان آورد.)وی از سال 1951 عضو آکادمی (لینچی )واز سال 1968 معاون رئیس و از 1973تا 1976 رئیس این آکادمی بود (3).
دانشنامه ایرانیکا (Iranica)در مدخل (Enrico Cerulli) هم مطالبی در باره این خاورشناس سر‌شناس ایتالیائی دارد که ترجمه کوتاه شده‌ای از آن به حضور خوانندگان گرامی تقدیم می‌گردد. درا یرانیکا به قلم شخصی بنام فیلیپو برتوتی(Filippo Bertotti) نوشته شده ‌خاورشناس، دیپلومات ایتالیائی "انریکوچرولی"در 15 فوریه 1898 در ناپل بدنیا آمده در سال 1988 از دنیا رحلت فرمود، همان شرق‌شناسی که در فاصله سال‌های 1950-1954 (1329-1333 ش سفارت ایتالیا به عهد ایشان بود‌ توجه عمیقی به تاتر مذهبی شیعیان ایرانی پیدا کرد ودر صدد گردآوری نسخه‌های "تعزیه" بر آمد ونزدیک 1050نسخه از تعزیه یا شبیه‌خوانی ایرانی شیعه را گرد‌آوری کرد و نخستین خاورشناسی بود که باین بخش از فرهنگ عامه ایران توجه کرد پس از پایان مطا‌لعات خود باین گمان رسید که منشاء شبیه خوانی از تبلیغات دینی سرسلسله شاهان دودمان صفوی یعنی شاه اسماعیل صفوی (930-907) مطابق 1501-1524 م سرچشمه گرفته است و پس از برگشت به روم همه این نسخه‌هارا به کتابخانه واتیکان‌ اهدانمود که بعد فهرست توصیفی و دسته بندی این بزرگترین مجموعه تعزیه‌خوانی موجودرا دو خاورشناس دیگر ایتالیائی اتوره روسی (Ettore Rossi)و الساندرو بوزانی (Elessandro Bausani) فراهم کرده‌اند‌. انریکو چرولی در هنگام جوانی زبان‌های سامی و کوشی‌ موجود در اتیوپی (حبشه‌) را از پروفسور" فرانسیسکو گالینا" (Francesco Gallina) فراگرفت و پس از آن مطالعات اسلامی رادر مدرسه شرق شناسی ناپل از پروفسور دیگری ایتالائی "جئورجیو لوی دلا ویدا"(Giorgio Levi Della Vida) آموخت و کمی بعد به اداره مستعمرات آفریقای شرقی ایتالیا‌ پیوست‌. در این رشته بزودی ترقی کرد و معاونت اداره را باو سپردند‌. در ضمن کار دراداره مستعمرات آفریقای شرقی به مطالعات علمی خود که شامل علوم زبان وادبیات وتاریخ وباستان شناسی حبشه (اتیوپی)و سومالی می‌شد ادامه داد و بعد به جستار روابط بین شرق وغرب در قرون میانه‌ پرداخت وپس از ماموریت‌های سیاسی در کشورهای اسلامی سومالی و حبشه سرانجام در ایران سفیر دولتش شد و نخستین کسی از خاورشناسان بود که به امر تعزیه که در آن زمان چه از جانب مقامات رسمی دولتی ایران وچه از سوی رجال ودانشمندان مذهبی چندان مهم قلمداد نمی‌شد‌ پرداخت‌.(4).
نگاهی به اثار شرق‌شناسی انریکو چرولی -1-پیروزی ایرانیان در اورشلیم و دیگر منابع مسیحیت شرقی در داستان اورلاندو فوبوزو، چاپ 1946 .2- یادداشت‌های مقدماتی در باره نسخ خطی تاتر (تعزیه )ایرانی چاپ 1954-1957. 3- تعزیه ایرانی وخواستگاه‌های آن .چاپ1956. 4- خواستگاه و پیشرفت طبقه متوسط ایران .چاپ1968. 5- شرق وغرب در سده‌های میانه چاپ1957-1964 6-ابن سینا و لورنتو د‌میچی در باره عبارتی از چاپ 1959-1960. 7-تعزیه ایرانی چاپ 1962. 8 - تعزیه ایرانی و پیدایش وتاریخ آن چاپ 1964. 9- کتاب کلیله ودمنه‌ وکتاب برلعام ویوصوفات‌ در بخش نسخ خطی موزه شرق شناسی بریتانیا چاپ 1964. 10-اسلام درتاریخ اولیه سده‌های میانه. چاپ 1965. 11-دانته و فرهنگ اسلامی .چاپ1968. 12-تاریخ سه هزار ساله ایران چاپ1971. 13-متون زبان‌شناسی نو آرامی در شما‌ل ایران چاپ 1972. 14- هنر وصناعت ایران در افریقای شرقی .چاپ 1975. مجموعه‌ای از داستان‌های فارسی ترجمه شده در ونیز 1557 م . چاپ1991. 15- تحقیقات تازه در باره کتاب میزان و شناخت اسلام در غرب چاپ 1973. اسلام دیروز وامروز. چاپ 1972 .15- افسانه‌های سده میانه‌ای رم در شرق و افسانه‌های شرقی در رم سده‌های میانه چاپ 1968. کتب ومقالات بسیاری که در باره فرهنگ وادبیات سومالی و حبشه و اسلام نوشته است(5)
منابع وماخذ:.
1- آنجلو‌ میکله پیه مونتسه‌: تاریخچه ایران‌شناسی در ایتالیا، کتاب مجموعه مقالات انجمن واره بررسی مسائل ایران شناسی، ص 102/103، تهران دفتر مطالعات سیاسی وبین‌المللی 1369و‌ سایت شرق :تاریخچه اولین متون تعزیه 4/7/96 و محمد رستمی: ایران شناسان وادبیات فارسی ص465-466. تهران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 1390. 2- گروه موالفان ومترجمان به سرپرستی پرویز مشکین‌نژاد :فرهنگ خاورشناسان، جلد 3ص558-559.تهران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی1386. 3- ویکی‌پدیا انگلیسی‌: مقاله انریکو چرولی‌.4- دانشنامه( Iranica) مقاله (Enrico  Cerulli) نوشته (فلیپو ‌پرتی /Filipo Peretti) .5- فرهنگ خاورشناسان جلد 3 ص558-569.
Date: پنج‌شنبه, نوامبر 2, 2017 - 20:00

Share this with: ارسال این مطلب به