اگر ترکیدنی بود دیگه تا حالا ترکیده بود! منظورم حباب قیمت مسکن در بازار تورنتو است که سال‌هاست مورد بحث قرار گرفته و برخی‌ صاحب نظران هر دو پا را در یک کفش کرده‌اند که این قیمت‌ها واقعی‌ نیست و حبابی است که می‌ترکد و برای خریداران ملک افسردگی به بار خواهد آورد. هر چند وقت یک بار هم دولت یک جوالدوزی به آن فرو می‌‌کند بلکه مقداری از این باد خالی‌ شود. اگر حبابی در کار بود با فشاری که تصمیم‌های اخیر دولت آورد می‌‌بایست بترکد و سطح واقعی‌ و حقیقی‌ قیمت‌ها را نمایان کند. اما از شما چه پنهان آثار مقطعی این تصمیمات حتی اینقدر دوام نیاورد که دولت لیبرال انتاریو اقلا یک مانور انتخاباتی روی آن بدهد و بگوید ما چنین و چنان کردیم و بازار مسکن را که سالها کسی‌ حریف آن نمی‌‌شد ما ضربه فنی‌ کردیم و شاخ دیو را شکستیم. نشد. همانطوری‌که بارها و سالهاست برای شما نوشته‌ام، اولین مطلبی که یک استاد اقتصاد در اولین جلسه درس مطرح می‌‌کند عرضه و تقاضاست.‌ رشته تخصصی من البته اقتصاد نیست رشته درسی‌ من مهندسی است در دانشگاه علم وصنعت. می‌‌دانید که مردان بزرگی‌ از این دانشگاه بیرون آمده‌اند من تنها نیستم (شوخی‌ کردم!) اما مجبور بودیم دو واحد هم درس اقتصاد برداریم شاید هم از واحد‌های اختیاری بود که خودم انتخاب کرده بودم. اتفاقاً در ایران تازه انقلاب شده بود و دانشجویان با تمایلات سیاسی مختلف و گرایشات دینی و عقیدتی‌ متفاوت در جلسه اول کلاس منتظر نشسته بودند که استاد وارد شود و یقه او را بگیرند! استاد آرام وارد شد بدون اینکه حرفی‌ بزند آرام پای تخته رفت و نوشت عرضه و تقاضا! برگشت رو به کلاس و گفت اهل هر فرقه‌ای‌ که می‌‌خواهید باشید چپی‌ یا راستی‌، مسلم یا غیر مسلم، ملی‌ یا جهانی‌! آقا این درس اول اقتصاد در تمام فرقه‌ها و عقاید است پس ساکت بنشینید و گوش دهید به جای اینکه به جان هم بیفتید دو کلمه یاد بگیرید! من هم گوش کردم و یاد گرفتم. کاش مسئولان دولت انتاریو هم سر کلاس ما بودند! پدر جان وقتی‌ نیست یعنی‌ نیست. قیمتش هم هر روز بالا می‌‌رود. با بگیر و ببند و تهدید که حل نمی‌‌شود. برای کنترل قیمت کدام کالا به آن مالیات بسته اند که شما می‌‌بندید؟ مثلاً فرض کنید شکر پیدا نمی‌شود و نایاب است. چاره آن به نظر شما چیست؟ یا نان یا مثلاً شیر یا پارچه، هر کالائی که تصور بفرمایید فرض کنید نایاب شده و پیدا نمی‌‌شود. به نظر شما چکار باید کرد؟ باید تولید آن را بالا برد یا تولید کنند گان آن را به نحوی تشویق کرد. مثلاً از آنها چند سال مالیات نگرفت تا خوش شان بیاید بیشتر تولید کنند درسته؟ استاد ما که این جوری به ما یاد داد. خوب خانه هم همانست‌. کمیاب است به همه نمی‌‌رسد. قیمت آن بالا رفته. هر کسی‌ بیشتر پول داشته باشد می‌‌خرد که کاملاً غیر منصفانه است و باید دولت کاری کند که تولید کنند‌گان آن بیشتر تولید کنند. اما این طور نیست. زمین‌ها را کرده‌اند کمربند سبز و به دور شهر چنان سفت بسته‌اندکه که چشمانش سیاهی رفته و جانش نزدیک است در برود! یک زمین پنج ماه پیش برای یکی‌ از مشتری‌های عزیز خریدیم که برود برای خودش بسازد با زن و بچه محترمش در آن زندگی‌ کند. اینقدر شهرداری رفته و آمده و خرج کرده شش ماه گذشته هنوز کلنگ را به زمین نزده! حالا این زمین وسط شهر است و برق و گاز و فاضلاب و همه چیز دارد. اگر وسط بیابان بودکه فکر کنم به عمر حقیر قد نمی‌‌داد شیرینی‌ منزل جدید ایشان را تناول کنم! حالا دوباره برگردیم به موضوع، تا حالا کسی‌ شنیده مثلاً شکر کمیاب باشد و دولت بگوید هر کسی‌ شکر بخورد باید به دولت مالیات بدهد! ‌گران تمام شود مردم شکر نمی‌‌خورند و قیمتش مهار می‌‌شود! و مساله حل می‌‌شود. متوجه شدید چی‌ شد؟ شکر مال اینست که مردم بتوانند بخورند نه اینکه نگذاریم بخورند تا قیمتش پایین بیاید. ممکن‌است بفرمایید چه ربطی‌ به قیمت ملک دارد؟ فعلا که بگیر و ببند‌های دولت اثر کرده و مالیات کار خودش را کرده و ملک ارزان شده است، در جواب باید عرض کنم باش تا صبح دولتت بدمد!! یا استاد ما اقتصاد بلد نبود و باید همان جا سر کلاس درس خدمتش می‌‌رسیدیم یا برای حل مسائل مهم اقتصادی باید به آن مالیات بست و ما نمی‌‌دانستیم. اولا بعد از تمام این سخت‌گیری‌ها یک چیزی معلوم شد، قیمت ملک حباب نبود. اگر بود امسال دیگه با این بلایی که دولت سر آن آورد باید کاهش شدیدی می‌‌کرد. اما هنوز پنج ماه نگذاشته کم کم و رفته رفته دارد همان آش می‌شود و همان کاسه. فقط این میان یک عده‌ای‌ گرفتار شدند و ضرر‌های بزرگی‌ کردند که باعث تأسف است وگرنه اینها فقط شوک‌های زود‌گذری بودند که موقتا سکته‌ا‌ی‌ در روند افزایش قیمت‌ها ایجاد کردند و دوباره باعث تقاضای روز افزون خریداران بی‌شماری که این هزینه‌ها هیچ خللی در اراده آنها برای خرید ایجاد نمی کند شد. بزودی آمار و ارقام معاملات در ماه نوامبر منتشر  خواهد شد ونشان خواهد داد که چطور معاملات بعد از رکودی کوتاه دوباره رونق گرفته است و بازار در حال بازگشت به شرایط همیشگی‌ خودش است.
آیا شما با عقیده کارشناسان مختلف که از چپ و راست پیش‌بینی‌ می‌کنند با افزایش نرخ‌های بهره بسیاری از خریداران ملک در پرداخت وام‌هایشان دچار مشکل خواهند شد موافقید؟ شخصاً اینطور فکر نمی‌کنم که صاحبان ملک بیدی باشند که با این باد‌ها بلرزند! اما این دلیل نمی‌شود که قیمت‌ها نوسان نداشته باشد. نوسان طبیعت سرمایه‌داریست و پارامتر‌های دخیل در این نوسان اینقدر فراوان هستند که هیچ اقتصاد‌دان و کارشناسی قادر به پیش بینی‌ آن به طور دقیق نیست، اما می‌توان با ‌ مطالعه روند گذشته، احتمالاتی‌ برای آینده در نظر گرفت. اینکه قیمت ملک بالاست و با  سایر شاخص‌های اقتصادی که از نظر منطقی‌ باید مربوط باشد عملا بی‌ارتباط جلوه می‌کند، یک واقعیت است. به طور مثال قیمت خانه یا حتی آپارتمان برای جوانی‌ که وارد بازار کار شده است از دسترس خارج شده و چنان چه این شخص بخواهد پولی‌ جمع کند و سر پناهی برای خودش خریداری کند، یا دستش به جایی بند نیست یا اگر هم باشد چیز دندان‌گیری نخواهد یافت! از طرف دیگر دولت هم علاقه خودش را به کنترل قیمت‌ها پنهان نمی‌کند و‌هر گاه دستش برسد یک شیطنتی در این رابطه انجام می‌دهد. با تمام این احوال و با وجود تقاضای موجود و حضور نقدینگی فراوان از نظر من پیش‌بینی‌ کاهش قیمت، ‌ناچیز است و حد‌اکثر برای یکی‌ دو سال آینده ممکن‌است قیمت‌ها تا حدودی ثبات داشته یا دارای نوسانات معمول باشد. این پیش‌بینی‌ من صرفاً احساسی‌ است که از بازار در اثر فعالیت روزانه و مستمر در آن درک می‌کنم و اگر خواننده دائمی این مطالب باشید تصدیق می‌فرمایید که معمولاً این پیش‌بینی‌‌ها درست از آب در آمده است.
نموداری که در این صفحه مشاهده می‌‌فرمائید  و منبع تهیه آن در گوشه پایین مشخص است افزایش قیمت زمین در تورنتو را نشان می‌‌دهد که روز به روز بالا رفته و سازند‌گان‌ ملک و برج‌سازان را با مشکلاتی مواجه نموده است. اگر سوالی در این زمینه دارید خوشحال می‌شوم تماس بگیرید و در مورد آن صحبت کنیم.