هنوز زخم حادثه جنایتکارانه خیابان یانگ در 23 اوریل و کشته‌شدن 10 نفر توسط یک جوان ارمنی کانادایی با یک ون خوب نشده بود که این زخم بازشد. مدتی است که انتخابات شهرداری‌ها آغاز شده پشت پرده‌های سیاست بین رئیس اتحادیه پلیس تورنتو با شهردار و شورای شهر رقابت شدیدی آغاز شده است. خشونت بر اثر تیراندازی باندهای تبهکار رشد چشمگیری پیدا کرده و قتل با گلوله همه شهروندان این شهر خوب و دوست‌داشتنی را نگران کرده است. همه، انگشت اتهام و کم‌کاری را به سوی دیگری نشانه گرفته‌اند. روی کار آمدن دولت دست‌راستی محافظه‌کار داگ فورد با چیدمان کابینه 21 نفری که 20 نفر آنها سفید و تنها یک کره‌ای‌تبار دارد که با رای اقلیت‌های قومی منجمله ایرانی‌ها به اکثریت رسیده، پیام خوبی نبود زیرا شهر تورنتو دارای اکثریتی مهاجر است و درصد قابل ملاحظه‌ای از شهروندان را اقلیت‌های قومی و رنگین‌پوست تشکیل می‌دهد که به لطف قانون با هم در صلح و صفا، و شرایط نه چندان بد رفاهی زندگی می‌کنند.
قبل از رفتن به صحنه جنایت ضد انسانی، بحثی که داشتیم این بود که چه کسی ضارب است، سفید کانادایی یا خاورمیانه‌تبار کانادایی. با عدم افشای نام ضارب که نزدیک به 18 ساعت طول کشیده بود حدسمان قوت می‌گرفت که وی باید از مسلمانان باشد، شهردار و رئیس پلیس تکرار می‌کردند که زود نتیجه‌گیری نکنید. موضع‌گیری‌های ضد مهاجرین و غیرقانونی‌خواندن پناهندگانی که از آمریکا وارد کانادا می‌شوند توسط داگ فورد در قبل از دیدار هفته گذشته با جاستین ترودو در تورنتو، مسیر خطرناک و پرتنشی بود که ترامپ آنرا در آمریکا به اجرا گذاشته بود، بعلاوه تشدید جو ضدپناهندگی از طرف رسانه‌هایی مانند تورنتو‌سان و نویسندگان ضدایرانی مانند کندیس مالکوم که به تحریکات قومی و نژادپرستی دامن میزنند؛جو ناسالمی را بوجود آورده بود. براساس کنوانسیون ژنو، هیچ پناهنده‌ای غیرقانونی نیست و می‌توانند از هر مرزی وارد هر کشوری بشود و این وظیفه کشورهاست که با آنها انسانی برخورد کند تا در یک کشور امن، سکنی گزینند.
با اعلام نام فیصل حسین 29 ساله، مشخص شد عامل جنایت خیابان دنفورث چه کسی است. خبرگزاری‌ها از مشکل روحی و روانی این جوان صحبت کردند. گزارش شد که در سال 2010 از طرف دبیرستانش به پلیس در مورد رویاهای وی گزارش شده بود ولی تورنتو‌سان و ستون‌نویسانی مانند طارق فتاح و اندره فرولی سعی دارند که مسئله روحی روانی فیصل را بی‌رنگ کنند و آنرا ترور سازمان‌یافته بخوانند. وی در پس کوچه به صاحب رستورانی که برای سیگار کشیدن بیرون آمده بود و وحشت‌زده با وی روبرو می‌شود می‌گوید: نترس با تو کاری ندارم و به راهش برای قربانی کردن دیگر ادامه می‌دهد.
من از همان لحظه شنیدن خبر، این حادثه را جنایتکارانه و تروریستی خواندم. برای من فرقی نمی‌کند هرجای دنیا، خشونت علیه شهروندان غیر نظامی محکوم است، چه یک سفیدپوست مسیحی علیه مسلمانان در مسجد شهر کبک که 6 نفر را با مسلسل کشت و چند نفر را زخمی کرد چه آن ارمنی‌تبار کانادایی جوان الک میناسیان، که زنان را در خیابان یانگ با مشکلات روانیش کشت، یا فیصل حسین که مردم عادی را که عصر تعطیل از زندگی در دنیای پر استرس با کمترین هزینه لذت می‌بُرند را به خون خودشان غلتاند. اگر بحث اختلال روانی هست باید برای همه عاملان این سه جنایت باشد، اگر تروریسم است باید برای هر سه این عملیات کور علیه مردم بی‌دفاع باشد، آنها که سعی می‌کنند مذهب و باور مشخصی را در این جنایات گزینشی پُررنگ کنند، آنهم در کشوری مانند کانادا که اساس رشد و قشنگی وجودش، وجود میلیونها مهاجر از کشورهای مختلف با باورها و مذاهب مختلف است، آب به آسیاب خشونت‌طلبان و نژادپرستان ریختن است. چند صد متر آنطرف صحنه کشتار، مسجد مدینه قرار دارد که حداقل 40 سال‌ست که ستون کامیونیتی مسلمانان در خیابان دنفورث شده و نقش مهمی در حمایت از کامیونیتی و شکل‌گیری آن داشته و تاکنون نیز پلیس مشکلی با این مسجد و نمازگزاران آن نداشته است.
در حالیکه فیصل حسین را باید عامل و مسئول اصلی این جنایت خواند ولی سهم دولت انتاریو و کانادا، در جدی‌تر گرفتن مسله روحی و روانی که آمارش هر روز در بین جوانان تورنتو و بزرگشهر آن همراه با کانادا بیشتر می‌شود، چیست؟ فیصل حسین ساکن یکی از فقیرترین محله‌های تورنتو و کانادا بود (تورن‌کلیف – اگلینتون و دان میلز). تورن‌کلیف، منطقه‌ای‌ست که کاتلین وین نخست وزیر سابق و رهبر حزب لیبرال انتاریو، نماینده مجلس آن بوده، البته خانه وین در یک کیلومتری آنجا و در بهترین محله این منطقه قراردارد که اقشار با درآمد بالا در آن زندگی می‌کنند.
پلیس تورنتو و اسلحه و اطلاع رسانی
وظیفه جامعه ایرانی
احتمال حرکت‌های نژادپرستانه علیه مسلمانان در تورنتو و شهرهای اطراف در پاسخ به این جنایت و تشدید جو ضد مهاجری – پناهندگی وجود دارد. وظیفه همه نیروها و رسانه‌ها این است که ضمن محکوم کردن خشونت، هشیاری خودشان را بالا ببرند و ارتباطشان با پلیس را گسترش بدهند. متاسفانه جامعه ایرانی، مراکزی که در آن، جوانان مشارکت جدی داشته باشند، را ندارد. از مراکز فعال یکی مرکز سالمندان است و چند تا دیگر هم متعلق به مسلمانان ایرانی‌ست که برای جوانان برنامه‌های جدی و جذاب، ندارند.
از نقطه نظر مراکز مسلمانان ایرانی یکی از تاسف‌ها این است که سه مرکز اسلامی ایرانی، مسجد مهدیه در خیابان بی‌ویو (که بعضا خود شاهد تظاهرات خشونت‌طلبان در برابرشان بوده)، مسجد امام علی در شرق تورنتو، و مرکز ولی عصر در مارکهام، هیچکدام در مورد این جنایت نه خبررسانی کردند و نه موضعگیری کردند. من روز دوشنبه با چند تن از دست‌اندرکاران دو مرکز نامبرده اول تماس گرفتم، آنها بعد از گذشت 20 ساعت از حادثه، هنوز از حادثه هیچ خبری نداشتند! این در حالیست که یکی از اعضای هیئت مدیره یکی از این مراکز بطور فعال در بی‌بی‌سی در حوزه ایران به مشارکت می‌پردازد ولی در مورد حوزه کانادا که در آن زندگی می‌کند هیچ اظهار نظر عمومی نمی‌کنند! چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.
به نظر من تحلیلی که بدرد ایرانی‌های کانادا بخورد واجب‌تر از تحلیل در مورد ایرانی‌ست که سال‌هاست در آن زندگی نمی‌کنید. بدون مشارکت در حوزه اجتماعی و سیاسی و اقتصادی کانادا نمی‌شود تجارب مثبتی از قانونمندی و مدارای عقاید با دیگران را به ایران از طریق گفت و گو منتقل کرد. مشارکت در زندگی روزمره اجتماعی کانادا، مسله سیاسی نیست که به بهانه عدم ورود به سیاست از ورود به آن خودداری کرد. این در حالیست که در شرایط فشارهای سیاسی بر مسلمانان اقشار مختلف سکولار و یا چپ و آزادی‌خواه ایرانی در کانادا از حقوق مسلمانان دفاع کرده‌اند، ولی متاسفانه این مراکز ترجیح می‌دهند فقط نظاره‌گر مسایل اجتماعی سیاسی کانادا باشند. در حالیکه مسلمانان بر خلاف دیگر مذاهب، هم زیر ذره‌بین امنیتی هستند و هم مرکز توجه راست‌گرایان و اسلام‌هراسانی که برای ایجاد هراس و تفرقه در موزاییک تفاهم و زندگی مسالمت‌آمیز در کانادا، نظاره‌گر بودن صحیح نمی‌نمایاند.
نباید اجازه داد هیچ نوع خشونت‌طلبی، در جامعه اکثریت صلح‌دوست کانادایی تفرقه بیندازد. رسانه‌ها نقش عمده‌ای در این زمینه داشته‌اند. هرچند در این میان برخی متاسفانه آتش‌بیار خشونت در بین جامعه هستند، آتشی که سرانجام دامن همه، منجمله خودشان را نیز خواهد گرفت. از تجربه خشونت در ایران و حلقه خشونت بین حکومت و اپوزیسیون مسلح در دوران بعد از انقلاب باید درس بگیریم و از خشونت پرهیز کنیم.
 |
