کلسترول خوب و بد چیست و چرا بسیار مهم هستند؟

با سلام هنگامه جولایی هستم، متخصص تغذیه کل‌نگر و Bio energy medicine موسس کلینیک تخصصی ‌Optimal Balance.
امروز با شما عزیزان می‌خواهم کمی در مورد کلسترول صحبت کنم. اول می‌خواهیم بدانیم کلسترول چه نقشی در بدن ما ایفا می‌کند؟ کلسترول ذره چربی مانند یا وکس مانندی است که به مقدار کافی توسط کبد ما ساخته می‌شود. کلسترول نقش‌های بسیار متفاوتی را در بدن ما به عهده دارد. 20 درصد از مغز انسان از کلسترول ساخته شده، کلسترول در پوست ما در جوار نور خورشید برای ما ویتامین D را می‌سازد، علاوه بر آن کلسترول به عنوان یک ماده نگهدارنده و محافظ غشای سلولی ما در داخل تمام سلولهای ما وجود دارد. کلسترول در کنار ذرات تشکیل دهنده غشای سلول حضور دارد و مانع از این می‌شود که در سرمای بالا، سلول‌های ما به حالت جامد یا سفت در بیایند و یا در گرمای بالا، بخواهند به حالت رونده دربیایند. علاوه بر آن به خاطر ماهیت وکس مانندی که دارد مانع از این می‌شود که مواد محلول در آب به مقدار غیرقابل کنترلی وارد سلول‌های ما شوند و برای ما مشکل بوجود بیاورند. کلسترول پیش زمینه بسیاری از هورمون‌های کلیدی در بدن ما است هورمون‌هایی مثل استروژن، پروژسترون، تستسترون، هورمون‌هایی که تنظیم سدیم و پتاسیم را در بدن به عهده دارند و یا هورمون‌های خانواده کورتیزول که در موقع تورم و استرس بسیار بسیار حضورشان در بدن ما حیاتی است. کلسترول قسمتی از شیره صفرا یا Bile ما را تشکیل می‌دهد که‌ کمک می‌کند‌ تا در زمان حرکت Bile به سمت روده، مجرایی که Bile در آن حرکت می‌کند آزرده نشود چون مواد معدنی یا Bile salt آن می‌توانند غشای سلول‌ها را آزرده کنند و به جهت اینکه بخشی از شیره صفرای ما است طبیعتا کلسترول نقش بسیار مهمی در هضم مواد غذایی ما بخصوص چربی‌ها دارد.
‌حال می‌خواهیم بدانیم چطور می‌شود که کلسترول در داخل رگ‌ها رسوب می‌کند؟ چربی‌ها در بدن ما احتیاج به پروتین‌هایی دارند که در واقع مثل یک تاکسی نقش جابه‌جا کردن آنها را به عهده بگیرند. کلسترولی که در کبد ما ساخته می‌شود برای جابه‌جا شدن از کبد به سمت نقاط مختلف بدن ما احتیاج به LDL دارد. LDL یا‌Low density lipoprotein پروتئینی است که می‌تواند به کلسترول بچسبد و آن را به محل مورد نیاز ببرد. حال به عنوان مثال، وقتی فردی از یک رژیم غذایی بسیار غلطی مدت‌ها استفاده کرده است به عنوان مثال استفاده بالا از مواد قندی و یا نشاسته‌ای، یا مقدار بسیار زیاد گوشت و لبنیات در رژیم غذایی، به جهت اینکه گوشت و لبنیات دارای مقدار زیادی فسفر هستند و فسفر تبدیل به اسید فسفریک می‌تواند بشود و محیط بدن را اسیدی بکند، بدن ما برای به ‌تعادل رساندن این محیط اسیدی ناچار است که از کلسیم استفاده ‌کند و بزگترین منبع ذخیره کلسیم در بدن استخوان‌ها و دندان‌های ما هستند. پس در نهایت کلسیم‌هایی که از استخوان به داخل خون ریخته می‌شود تا PH بدن را بتواند به تعادل برساند باعث آزرده شدن و خراشید‌ه شدن سطح داخل رگ‌های ما می‌توانند بشوند. علاوه بر آن کلسیم قدرت رسوب خیلی بالایی دارد و رسوب‌های کلسیمی را در رگ‌ها می‌تواند از خودش باقی بگذارد. در چنین موقعی کبد ما با کمک LDL کلسترول را به محل حادثه باید برساند تا به صورت چسب زخم روی آن را موقتا مرهم ‌کند. اما همانطور که گفتم مواد چربی برای حرکت‌شان احتیاج به پروتین‌های مخصوص دارند کلسترولی که در محل حادثه وارد می‌شود برای برگشتن به سمت کبد باید با یک پروتئین دیگری Bind شود و آن پروتئین HDL یا high density lipoprotein است در واقع به اصطلاح پروتئینی که کلسترول را به سمت کبد می‌برد را "کلسترول خوب" می‌گویند و پروتئینی که کلسترول را از کبد به سمت محل حادثه برده "کلسترول بد" می‌گویند در حالی که هر کدام از اینها نقش بسیار مهمی را در بدن ما ایفا می‌کنند.
حالا تصور ‌کنید در یک خیابانی تصادف شده و نیروهای امنیتی و آمبولانس همه در آن نقطه حضور پیدا کرده‌اند و مشکل تصادف بررسی شده، اما اگر صحنه تصادف به حالت قبلش برنگردد و خیابان آزاد نشود نه تنها ترافیک در آنجا باقی می‌ماند بلکه ماشین‌های بیشتر و بیشتری در صحنه تصادف و ترافیک گیر می‌کنند. دقیقا همین مساله در داخل رگ‌های ما اتفاق می‌افتد. اگر ما به اندازه کافی‌ HDL نداشته باشیم کلسترول‌ها و موادی که در آن نقطه رسوب کرده‌اند در آن قسمت رگ باقی می‌مانند و در نهایت باعث انسداد رگ می‌شوند پس زمانی که پزشک شما به اصطلاح Red Flag را نشان می‌دهد و به شما تذکر می‌دهد که کلسترول شما از تعادل خارج شده است، بهتر است قبل از اینکه اقدام به خوردن داروهای کم کردن میزان کلسترول در بدن خودتان بکنید به فکر تنظیم رژیم غذایی باشید، از خوردن مواد قندی و نشاسته‌ای در حد امکان پرهیز کنیم چون نتایج اخیر بررسی‌ها و‌ آزمایش‌ها نشان داده است که افرادی که رژیم پر از قند و نشاسته دارند توانایی ساختن HDL آنها به مقدار زیادی کاهش پیدا می‌کند. بهتر است از سبزی‌های پر فیبر استفاده بکنیم، مقدار بیشتری آب بخوریم و از مصرف لبنیات و گوشت قرمز تا حد امکان خودداری بکنیم. از مصرف چربی‌های بد مثل روغن‌های نباتی و روغن‌هایی که جامد شده خودداری بکنیم، از خوردن روغن‌های سوخته‌ای که مجددا داخلش مواد غذایی سرخ شده خودداری بکنیم، چرا که آنها باعث بالارفتن تری‌گلیسیرید که یکی از چربی‌های خطرناک در بدن ما است می‌شود.
‌امیدوارم که این مختصر به شما عزیزان کمی آگاهی و اطلاع بیشتری داده باشد و بدانیم که کلسترول را در بدن خودمان چطور به حالت تعادل نگه داریم برای اطلاع بیشتر با ما با وبسایت optimalbalancing.com در تماس باشید. تا برنامه آینده خدانگهدار.