ایران استار: رشد عجیب و غریب بازار بورس در آمریکا و کانادا آن هم در شرایطی که وضعیت کلی اقتصاد خوب نیست و بیکاری همچنان موج می‌زند تنها یک معنی می‌دهد؛ وضعیت شرکت‌های بزرگ حتی در دوران کرونا هم خوب است اما کسب و کارهای کوچک آسیب جدی دیده‌اند. از طرفی باید به نقش حضور پول ارزان و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در وضعیت بازار بورس هم توجه کرد.
اوضاع اقتصاد خراب است و میلیون‌ها کارگر کانادایی در مقایسه با شرایط قبل از کرونا هنوز خود را بیکار یا کم کار می دانند اما ارزش بازار بورس و سهام آن به لحاظ رشد هنوز در حال ثبت رکورد است. رابرت کاوچیچ ، اقتصاددان ارشد بانک مونترال وضعیت بازار سهام را تعجب‌آور می‌داند.

سه عامل تاثیرگذار بر رشد طوفانی بازار بورس در کانادا و آمریکا

در ماه مارس، تولید ناخالص داخلی سقوط سختی را تجربه کرد و به تبع آن بازار سهام نیز دچار افت شد. سقوط بازار سهام چنان چنان با شیب تندی همراه بود که بسیاری تصور می‌کردند بازگشت آن به شرایط فعلی به سالها طول می‌کشد. این روزها تولید ناخالص داخلی به آرامی در حال بهبود است اما بسیار کمتر از سطح قبل همه گیری کرونا اما بهبود بازار سهام فقط ۱۵۰ روز به طول انجامیده است به این معنا که در ۲۳ مارس سال جاری میلادی ارزش بازار سهام بسیار پایین آمد اما این روزها مهمترین شاخص بازار سهام ایالات متحدهS&P 500  به تنهایی ۴۴ درصد رشد را تجربه می‌کند. چگونه چنین اتفاقی ممکن است؟!
همیشه این نکته مهم را باید با خاطر سپرد که بورس مترادف با اقتصاد نیست. سهام تنها ارزش آینده سهام یک شرکت معین را منعکس می‌کند، نه وضعیت واقعی اقتصاد را در امروز.

اقتصادهای کوچک در کرونا آسیب دیده‌اند
کاوچیچ می‌گوید که در این شرایط افزایش شدید ارزش سهام نشان می دهد که کرونا چگونه به روش و در اندازه‌های مختلف به کسب و کار ضربه زده است. از نظر کاویچ این رشد بازار سهام به آن معناست که در بیشتر موارد، ماهی‌های بزرگ خوب عمل می‌کنند، اما کوچکترها صدمه می‌خورند.

کاوچیچ می‌گوید که مشاغل کوچکتر و به قول معروف از نوع مشاغل نوع خیابان اصلی مانند آرایشگاه‌ها و رستوران‌ها بیشترین آسیب را دیده‌اند است که لزوماً در بازار سهام نیستند اما شرکت‌های دیجیتال مانند نتفیلیکس یا مایکروسافت عملکرد فوق العاده خوبی داشته اند و اینها شرکت‌هایی هستند که سود سهام در بورس را به دست می‌آورند.
به عبارت دیگر آسیب کرونا برای مشاغل کوچک و متوسط اتفاق افتاده است که ۷۰ درصد اشتغال بخش خصوصی در کانادا را تشکیل می‌دهند و بیشتر آنها در معرض تعطیلی هستند.
مارک بنیوف، مدیر عامل شرکت دیجیتالی سلس فورس (Salesforce) نیز از همین زاویه می‌گوید که دنیا دیجیتال شده است و ما باید شرکت‌ها و کسب کارهای خودمان را از نو بسازیم. بنیوف به بورس اشاره‌ای نمی‌کند. اما سهام شرکت تو در شش ماه گذشته ۷۴ درصد رشد کرده است.
 
پول ارزان در بازار عامل رشد بازار سهام است
عامل مهم دیگر در زمینه افزایش سود سهام حجم گسترده پول ارزان در بازار است. پول ارزان مفهومی است که نشان می‌دهد مجموعه‌ای از نرخ‌های نسبتاً پایین بهره و اعتبارات فراوان وجود داشته باشد.
فیلیپ پتورسون ، استراتژیست ارشد سرمایه گذاری و رئیس تحقیقات بازارهای سرمایه در مدیریت سرمایه گذاری Manulife می‌گوید که جهان هرگز شاهد این حمایت‌های مالی و پولی نبوده است. وی در یادداشتی خطاب به مشتریان گفته است:" از اواخر ماه ژوئیه ، بانک‌های مرکزی جهانی در ۱۴۷ روز ۱۶۴ بار نرخ بهره را کاهش داده و ۸.۵ تریلیون دلار آمریکا به عنوان محرک مالی و وام را متعهد شده اند". پترسون معتقد است سرمایه‌گذاران به قدری مطمئن هستند که این وضع ادامه خواهد داشت و به همین دلیل مقادیر سرسام آوری از پول خود را را از بازار خارج می کنند و بر همین اساس صنعت صندوق سرمایه‌گذاری مشترک کانادایی در ماه مارس با بیش از ۱۴ میلیارد دلار کانادایی خالص بازخرید بدترین ماه خود را گذرانده است. این پول برای همان سرمایه‌گذاران است که نرخ پایین بهره بانکی را برنمی‌تابند.
در همین راستا پترسون نوشته است که سرمایه‌گذاران در آمریکا در مجموع ۳۲۶ میلیارد دلار آمریکا از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک برداشت کردند که بیش از سه برابر ۱۰۴ میلیارد دلار برداشته شده در آمریکا در اکتبر ۲۰۰۸ و در جریان بحران بزرگ مالی است.
 
تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر بازار سهام
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هم در این وضعیت بازار سهام بی‌تاثیر نیست. هیچ‌کس نمی‌داند در ۳ نوامبر چه اتفاقی خواهد افتاد و در صورت پیروزی دونالد ترامپ یا جو بایدن بازارها چه واکنشی نشان خواهند داد. بسیاری از بازارها از جمله وال استریت نگران هستند که نتایج انتخابات می‌تواند به تغییرات چشمگیری از مجله افزایش مالیات منجر شود که به بازارآسیب خواهد زد.
اما فرانسیس دونالد، مدیرعامل و اقتصاددان ارشد در منیولایف (Manulife) می‌گوید که ممکن است چنین نباشد. وی در گزارشی که این ماه منتشر كرد نوشت در حالی كه تصور عمومی این است كه بازگشت دموكرات‌ها تاثیر منفی در بازار خواهد داشت اما ما باید احتیاط می‌كنیم كه معتقدیم چنین ترس‌هایی اغراق آمیز است.
دونالد می‎گوید که ۲۰۲۱ با سطوح بالای بیکاری و بحران بهداشتی مداوم، سال استثنایی و چالش برانگیز برای اقتصاد خواهد بود و به احتمال زیاد محیطی نیست كه بتواند نرخ‌های مالیاتی بالاتری را هم در سطح شركت‌ها و هم در سطح شخص ممکن کند و در مقابل محیطی خواهد بود که دریافت محرک مالی مداوم در مقیاس بزرگ را ضروری می کند. وی می‌گوید به طور سنتی بازارهای سهام آنچه در آینده اتفاق خواهد افتاد را منعکس می‌کنند و شاید آنچه امروز شاهد هستیم انعكاس دهنده آنچه در زمستان خواهیم دید باشد كه حداقل در بعضی از بخش‎ها دوباره شاهد بازگشت اقتصاد خواهیم بود. دونالد می‎گوید زمستان با مجموعه‌ای از ناشناخته‌ها و چالش‌ها را به همراه خواهد آمد و اینکه بازار برای سرمایه گذاران توام با سرما یا گرما خواهد بود یک حدس است. قدر مسلم اما حتی در بدترین بحران‌های اقتصادی از زمان رکود بزرگ، امید بهبود وجود داشته است.