شرق‌شناسی- 88
یوری اینوهویچ برگل (Yuri Enohovich Beregel) از خاورشناسان روسی متخصص در تاریخ ایران بود. وی به ترجمه و تکمیل و تصحیح کتاب استوری پرداخت و جلد اول آنرا با شیوه‌ای پسندیده به زبان روسی منتشر کرد و اطلاعات تازه‌ای نیز درباره نسخه‌ها، چاپ‌ها و مقاله‌های مربوطه به آن در اختیار اندیشمندان قرار داد. این خاورشناس زاده 13 نوامبر 1925 در شهر مسکو روسیه شوروی و در‌گذشته 7 اوت 2016 در سن نود سالگی در شهر بلمونت ماساچوست ایالات متحده آمریکا و پروفسور باز‌نشسته دانشگاه ایندیانا در بلومینگتون استان ایندیانا است. برگل دکترای تاریخش را از انجمن شرق‌شناسی مسکو در سال 1961 گرفت و در 1981 به آمریکا مهاجرت کرد و به عنوان پروفسور مطالعاتی اورآسیای مرکزی در دانشگاه ایندیانا بلومینگتون تا زمان باز‌نشستگی‌اش در سال 2001 مشغول به کار شد. او کتاب‌های بیشماری در مورد تاریخ قرون وسطی و مدرن (رنسانس) آسیای مرکزی نوشته است که آخرینش تاریخ اطلس آسیای مرکزی است (1).
در دانشنامه ویکی‌پدیای انگلیسی درباره او نوشته‌اند که او یکی از پیشکسوتان مطالعات تاریخ اسلام در آسیای مرکزی است که تحقیقات گسترده‌ای هم درباره تاریخ زبان‌های فارسی و ترکی، تاریخ‌نگاری و اقتصاد سیاسی و تاریخ اقوام در آسیای مرکزی و دنیای اسلام انجام داده است.
وی فرزند انوخ برگل (1903-1993) از صاحب نظران اقتصاد سیاسی شوروی بود و در سن 16 سالگی با خانواده‌اش به شهر فرغانه مهاجرت کردند. درسال 1943 به ارتش شوروی پیوست و در واحد ضد تانک توپخانه مشغول خدمت شد و در کریمه، بلاروس، لهستان و آلمان در خدمت ارتش جنگید و دوبار هم مجروح گردید و مدال هم گرفت. پس از پایان جنگ در رشته تاریخ دانشگاه مسکو نام‌نویسی کرد و در رشته تاریخ خاورمیانه، آسیای مرکزی و تاریخ اسلام تحصیل نمود ولی در پائیز سال 1949 به اتهام فعالیت ضد شوروی بازداشت و زندانی گردید و به مدت پنج سال در اورال شمالی در کمپ کارهای سخت اجباری گذرانید. پس از آزادی از زندان تحصیلات خود را ادامه داد و در سال 1961 به اخذ درجه دکتری از انیستیتوی شرق‌شناسی مسکو نائل آمد. او در سال 1955 با خانم لیلیا (لوئیزیا) داویدونا روزنبرگ ازدواج کرد. این خانم دانشجوی دوره دکتری در دانشگاه دولتی مسکو بود و به درجه دکتری تخصصی در رشته تاریخ اجتماعی و اداری هندوستان تحت کنترل پرتقال در قرون 16 و17نائل شده بود. در دهه1960-1970 دانش و فضل برگل برای او احترام قابل ملاحظه‌ای فراهم نمود. از جمله در ترتیب انتشار مجموعه آثار واسیلی بارتولد مشارکت نمود و نیز در فراهم نمودن انتشار آثار مهم ادبیات شرقی توسط دانشمندان و شرق‌شناسان روس نقش داشت و در ترجمه به زبان روسی چندین جلدی ادبیات فارسی چارلز استوری و تکمیل آن کوشش گسترده‌ای به عمل آورد و تحقیقات مربوط به امور سیاسی و اقتصادی و تاریخ اقوام در قرن نوزدهم خان‌نشین خیوه و مردمان ترکمن‌نژاد آنجا را بر کتاب ادبیات استوری افزود. در سال 1974 با کوششی که دوستان بین‌المللی او انجام دادند به او و خانواده‌اش اجازه داده شد که از روسیه شوروی به کشور اسرائیل مهاجرت کند. برگل در اسرائیل در دانشگاه عبری اورشلیم پذیرفته شد و کرسی تدریس تاریخ مسلمانان را در اختیارش نهادند. وی در سال 1981به ایالات متحده آمریکا مسافرت کرد و در شهر بلومینگتون ایالت ایندیانا اقامت گزید و در دانشگاه آنجا کرسی تدریس مطالعات اورال وآلتائی را بر عهده گرفت که بعدا این رشته به (بخش مطالعات اورآسیای مرکزی) تغییر نام داد و بعد هم بخش تاریخ آسیای مرکزی و تاریخ نگاری و مطالعات زبان ترکی جُغتائی ونسخه‌های خطی فارسی به آن رشته اضافه گردید.
خاورشناس برگل از 1986 تا 1997مدیریت بخش مطالعات آسیای مرکزی دانشگاه ایندیانا را عهده‌دار بودند و از 1989 تا 1997هم مدیریت تحقیقات و مطالعات زبان‌های اورالی در موسسه ملی تحقیقات منابع آسیای میانه با او بود. در عین حال مشاور سردبیر بنیاد دانشنامه ایرانیکا و سردبیر مرکز زبان‌های شرقی در مسکو و عضویت در گروه محققان موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم اتحاد شوروی و عضو موسسه مطالعات پیشرفته در دانشگاه پرینستون در آمریکا و عضو فرهنگستان تحقیقات پیشرفته در آسیای میانه هم بوده است. (2).
دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی در ضمن شرح حال چارلز امبروز استوری خاورشناس انگلیسی چند سطری هم در خصوص یوری برگل نوشته به این شرح: برگل مجلداتی از آثار استوری را که قبل از 1972 منتشر شده در سه جلد در همان سال 1972 در مسکو به چاپ رسانیده و پاره‌ای از کاستی‌های کتاب را نیز بر‌طرف کرده است. ترجمه فارسی کار برگل با عنوان مقدمه‌ای بر ادبیات فارسی استوری توسط یحیی آرین‌پور و دیگران در تهران منتشر شده است(3). ناگفته نماند که شرح حال استوری و آثارش بطور کوتاه در همین سلسله مقالات قبلا آمده است. در دانشنامه فارسی ویکی‌نور شرح خوبی از ترجمه یوری برگل و همکارش یو.ی. بورشچفسکی مندرج است که در پایان این بخش به آن می‌پردازم. ویکی‌نور می‌نویسد: گسترده‌ترین تلاش برای ترجمه تالیف استوری به همت دوتن از کتاب‌شناسان روسی "یو.ی. برشچفسکی" و "یوری برگل" به گونه دو بخش در سه مجلد صورت پذیرفت. در این ترجمه و تکمیل، تجدید نظر کلی در کتاب مورد نظر نبوده. چنانکه موضوع اصلی کتاب، ساختمان و شیوه انتخاب مطالب تغییر نکرده است. اصلاح در متن استوری تا آنجا صورت گرفته که مطالب و آگاهی تازه و در دسترس ایجاب می‌کرده است. این آگاهی‌ها عمدتاً بر فهرست‌های نسخ خطی، چاپ‌های مختلف هر کتاب، تحقیقات مستقل و نگاشته‌های کتاب شناختی متکی است. مترجمان روسی اصلاحات و اضافات مؤلف را تما‌مآً و گاه با دشواری وارد متن کرده و همه افزودگی‌ها و اصلاحات خود را از هر گونه و به هر اندازه که بوده درجای خود آورده‌اند. چاپ روسی سه جلد بوده که در فارسی در دومجلد گنجانیده شده است (4).
نگاهی به آثار یوری برگل در زمینه ایران‌شناسی:
1- زمین‌داری ترکمن‌ها در خان‌نشین خیوه در سده نوزدهم (Land Ownership among the Turkman in the Khiva khanate. In the 19th century ) چاپ شده در سال 1957.
2- اسکان ترکمن‌ها در خان‌نشین خیوه در قرن نوزدهم چاپ 1959.
3- نقشه مناطق قومی ترکمنستان جنوبی و خراسان در سده‌های هفده و هجده چاپ 1959.
4- قبیله ساکار در خان‌نشین خیوه (براساس بایگانی خان‌های خیوه در وقایع‌نامه بیانی.چاپ 1960.
5- سندی درباره تاریخ ترکمن‌ها از بایگانی خان‌های خیوه (A Document of Turkmen History from the Archives of the Khiva Khans) چاپ 1960.
6- شجره خوارزمشاهی به مثابه سندی درباره تاریخ ترکمن‌ها تالیف بیانی، چاپ 1961.
7- ترکمن‌های خوارزم در سده نوزدهم (The Turkomane of Khorezme in the19th century چاپ مسکو 1961.
8- درباره مناسبات ارضی در خان‌نشین خیوه (منابع و موارد استفاده آنها) چاپ 1969.
9- درباره تالیف آثار کتاب‌شناسی توصیفی مربوط به تاریخ ادبیات فارسی- تاجیکی (با همکاری) چاپ 1970.
10- ادبیات فارسی بر مبنای تالیف استوری (ترجمه، اصلاح و تکمیل)(Persian Litrature) ترجمه به زبان روسی چاپ مسکو 1972.
11- آماده‌سازی و بررسی کتاب‌شناسی ادبیات فارسی (اثر استوری) با همکاری ( The Preparation of A Bio- bibliographical Survey of Persian literature ) چاپ 1972.
12- نقش آسیای مرکزی در تاریخ شرق اسلامی (The Role of Central Asian in the History of the Muslim East) چاپ نیویورک شورای افغانستان انجمن آسیا‌ئی سال 1980.
13- مقاله عبدالرحمان (Abd-al Rahman) چاپ در دانشنامه ایرانیکا جلد اول 1982.
14- مقاله عبدالعزیز سلطان(Abd-al Aziz Soltan ) چاپ در دانشنامه ایرانیکا جلد اول 1985.
15- مقاله عبدالله‌خان‌بن اسکندر (َAbdallahkhan B Eskandar) چاپ در دانشنامه ایرانیکا 1985.
16- مقاله ابوالخیر‌خان (Abul-Khayr Khan) چاپ در دانشنامه ایرانیکا سال 1985.
17- ابو‌سعید‌خان (Abu Said Khan) چاپ در دانشنامه ایرانیکا سال 1985.
18- تاریخ اطلس آسیای مرکزی که بسیار کتاب جامع و مهمی است.
19- ادبیات فارسی بر مبنای تالیف استوری، ترجمه یحیی آرین‌پور،کریم کشاورز و سیروس ایزدی در دو جلد با پیشگفتار بر چاپ فارسی توسط احمد منزوی چاپ1362 تهران.
منابع وماخذ:
1- گروه مؤلفان و مترجمان: فرهنگ خاورشناسان، جلد دوم صص256-257 چاپ 1382 تهران از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و ویکی‌پدیای فارسی، مقاله یوری برگل.
2- ویکی‌پدیای انگلیسی مقاله (Yuri Beregl).
3- دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی مقاله چارلز امبروز استوری از سایت اینترنتی.
4- سایت ویکی‌نور، مقاله ادبیات فارسی بر مبنای استوری.
5- مقاله واسیلی ولادیمیرویچ بارتولد مجله جهان کتاب سال 15 دی و اسفند 1389.
یوری اینوهویچ برگل (Yuri Enohovich Beregel) از خاورشناسان روسی متخصص در تاریخ ایران بود. وی به ترجمه و تکمیل و تصحیح کتاب استوری پرداخت و جلد اول آنرا با شیوه‌ای پسندیده به زبان روسی منتشر کرد و اطلاعات تازه‌ای نیز درباره نسخه‌ها، چاپ‌ها و مقاله‌های مربوطه به آن در اختیار اندیشمندان قرار داد. این خاورشناس زاده 13 نوامبر 1925 در شهر مسکو روسیه شوروی و در‌گذشته 7 اوت 2016 در سن نود سالگی در شهر بلمونت ماساچوست ایالات متحده آمریکا و پروفسور باز‌نشسته دانشگاه ایندیانا در بلومینگتون استان ایندیانا است. برگل دکترای تاریخش را از انجمن شرق‌شناسی مسکو در سال 1961 گرفت و در 1981 به آمریکا مهاجرت کرد و به عنوان پروفسور مطالعاتی اورآسیای مرکزی در دانشگاه ایندیانا بلومینگتون تا زمان باز‌نشستگی‌اش در سال 2001 مشغول به کار شد. او کتاب‌های بیشماری در مورد تاریخ قرون وسطی و مدرن (رنسانس) آسیای مرکزی نوشته است که آخرینش تاریخ اطلس آسیای مرکزی است (1).
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
وی فرزند انوخ برگل (1903-1993) از صاحب نظران اقتصاد سیاسی شوروی بود و در سن 16 سالگی با خانواده‌اش به شهر فرغانه مهاجرت کردند. درسال 1943 به ارتش شوروی پیوست و در واحد ضد تانک توپخانه مشغول خدمت شد و در کریمه، بلاروس، لهستان و آلمان در خدمت ارتش جنگید و دوبار هم مجروح گردید و مدال هم گرفت. پس از پایان جنگ در رشته تاریخ دانشگاه مسکو نام‌نویسی کرد و در رشته تاریخ خاورمیانه، آسیای مرکزی و تاریخ اسلام تحصیل نمود ولی در پائیز سال 1949 به اتهام فعالیت ضد شوروی بازداشت و زندانی گردید و به مدت پنج سال در اورال شمالی در کمپ کارهای سخت اجباری گذرانید. پس از آزادی از زندان تحصیلات خود را ادامه داد و در سال 1961 به اخذ درجه دکتری از انیستیتوی شرق‌شناسی مسکو نائل آمد. او در سال 1955 با خانم لیلیا (لوئیزیا) داویدونا روزنبرگ ازدواج کرد. این خانم دانشجوی دوره دکتری در دانشگاه دولتی مسکو بود و به درجه دکتری تخصصی در رشته تاریخ اجتماعی و اداری هندوستان تحت کنترل پرتقال در قرون 16 و17نائل شده بود. در دهه1960-1970 دانش و فضل برگل برای او احترام قابل ملاحظه‌ای فراهم نمود. از جمله در ترتیب انتشار مجموعه آثار واسیلی بارتولد مشارکت نمود و نیز در فراهم نمودن انتشار آثار مهم ادبیات شرقی توسط دانشمندان و شرق‌شناسان روس نقش داشت و در ترجمه به زبان روسی چندین جلدی ادبیات فارسی چارلز استوری و تکمیل آن کوشش گسترده‌ای به عمل آورد و تحقیقات مربوط به امور سیاسی و اقتصادی و تاریخ اقوام در قرن نوزدهم خان‌نشین خیوه و مردمان ترکمن‌نژاد آنجا را بر کتاب ادبیات استوری افزود. در سال 1974 با کوششی که دوستان بین‌المللی او انجام دادند به او و خانواده‌اش اجازه داده شد که از روسیه شوروی به کشور اسرائیل مهاجرت کند. برگل در اسرائیل در دانشگاه عبری اورشلیم پذیرفته شد و کرسی تدریس تاریخ مسلمانان را در اختیارش نهادند. وی در سال 1981به ایالات متحده آمریکا مسافرت کرد و در شهر بلومینگتون ایالت ایندیانا اقامت گزید و در دانشگاه آنجا کرسی تدریس مطالعات اورال وآلتائی را بر عهده گرفت که بعدا این رشته به (بخش مطالعات اورآسیای مرکزی) تغییر نام داد و بعد هم بخش تاریخ آسیای مرکزی و تاریخ نگاری و مطالعات زبان ترکی جُغتائی ونسخه‌های خطی فارسی به آن رشته اضافه گردید.
خاورشناس برگل از 1986 تا 1997مدیریت بخش مطالعات آسیای مرکزی دانشگاه ایندیانا را عهده‌دار بودند و از 1989 تا 1997هم مدیریت تحقیقات و مطالعات زبان‌های اورالی در موسسه ملی تحقیقات منابع آسیای میانه با او بود. در عین حال مشاور سردبیر بنیاد دانشنامه ایرانیکا و سردبیر مرکز زبان‌های شرقی در مسکو و عضویت در گروه محققان موسسه مطالعات شرقی آکادمی علوم اتحاد شوروی و عضو موسسه مطالعات پیشرفته در دانشگاه پرینستون در آمریکا و عضو فرهنگستان تحقیقات پیشرفته در آسیای میانه هم بوده است. (2).
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
لطفا روی عکس بنر تبلیغاتی کلیک کنید تا برایتان شماره بگیرد
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید تا برای شما شماره بگیرد؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
2- اسکان ترکمن‌ها در خان‌نشین خیوه در قرن نوزدهم چاپ 1959.
3- نقشه مناطق قومی ترکمنستان جنوبی و خراسان در سده‌های هفده و هجده چاپ 1959.
4- قبیله ساکار در خان‌نشین خیوه (براساس بایگانی خان‌های خیوه در وقایع‌نامه بیانی.چاپ 1960.
5- سندی درباره تاریخ ترکمن‌ها از بایگانی خان‌های خیوه (A Document of Turkmen History from the Archives of the Khiva Khans) چاپ 1960.
6- شجره خوارزمشاهی به مثابه سندی درباره تاریخ ترکمن‌ها تالیف بیانی، چاپ 1961.
7- ترکمن‌های خوارزم در سده نوزدهم (The Turkomane of Khorezme in the19th century چاپ مسکو 1961.
8- درباره مناسبات ارضی در خان‌نشین خیوه (منابع و موارد استفاده آنها) چاپ 1969.
9- درباره تالیف آثار کتاب‌شناسی توصیفی مربوط به تاریخ ادبیات فارسی- تاجیکی (با همکاری) چاپ 1970.
10- ادبیات فارسی بر مبنای تالیف استوری (ترجمه، اصلاح و تکمیل)(Persian Litrature) ترجمه به زبان روسی چاپ مسکو 1972.
11- آماده‌سازی و بررسی کتاب‌شناسی ادبیات فارسی (اثر استوری) با همکاری ( The Preparation of A Bio- bibliographical Survey of Persian literature ) چاپ 1972.
12- نقش آسیای مرکزی در تاریخ شرق اسلامی (The Role of Central Asian in the History of the Muslim East) چاپ نیویورک شورای افغانستان انجمن آسیا‌ئی سال 1980.
13- مقاله عبدالرحمان (Abd-al Rahman) چاپ در دانشنامه ایرانیکا جلد اول 1982.
14- مقاله عبدالعزیز سلطان(Abd-al Aziz Soltan ) چاپ در دانشنامه ایرانیکا جلد اول 1985.
15- مقاله عبدالله‌خان‌بن اسکندر (َAbdallahkhan B Eskandar) چاپ در دانشنامه ایرانیکا 1985.
16- مقاله ابوالخیر‌خان (Abul-Khayr Khan) چاپ در دانشنامه ایرانیکا سال 1985.
17- ابو‌سعید‌خان (Abu Said Khan) چاپ در دانشنامه ایرانیکا سال 1985.
18- تاریخ اطلس آسیای مرکزی که بسیار کتاب جامع و مهمی است.
19- ادبیات فارسی بر مبنای تالیف استوری، ترجمه یحیی آرین‌پور،کریم کشاورز و سیروس ایزدی در دو جلد با پیشگفتار بر چاپ فارسی توسط احمد منزوی چاپ1362 تهران.
منابع وماخذ:
1- گروه مؤلفان و مترجمان: فرهنگ خاورشناسان، جلد دوم صص256-257 چاپ 1382 تهران از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و ویکی‌پدیای فارسی، مقاله یوری برگل.
2- ویکی‌پدیای انگلیسی مقاله (Yuri Beregl).
3- دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی مقاله چارلز امبروز استوری از سایت اینترنتی.
4- سایت ویکی‌نور، مقاله ادبیات فارسی بر مبنای استوری.
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
5- مقاله واسیلی ولادیمیرویچ بارتولد مجله جهان کتاب سال 15 دی و اسفند 1389.
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
 |
