اول از همه باید بدانیم که وزارت امور خارجه آمریکا، دفتر کنترل دارایی‌ها وزارت خزانه‌داری و گارد ساحلی این کشور این دفترچه راهنما را با هدف اجرای سخت‌گیرانه‌تر تحریم‌ها علیه چند کشور از جمله ایران منتشر کرده‌اند.
آمریکا به طور جزئی‌تر می‌گوید هدف دفترچه کمک به صنعت دریانوردی و فعالان بخش انرژی و فلزات برای مقابله با روش‌های کشورهایی مانند ایران، کره شمالی و سوریه برای دور زدن تحریم‌ها با استفاده از ظرفیت‌های صنعت کشتی‌رانی است.
خاموش کردن ترانسپوندر یعنی چه؟
ترانسپوندر در صنعت دریانوردی دستگاهی است که در پاسخ به سیگنالهای تشخیص هویت دریافت شده، سیگنالهای مشخص کننده هویت را منتشر می‌کنند.
طبق مقررات سازمان دريانوردی بين‌المللی شناورهايی که وزن خالص آنها بالاتر از ۳۰۰ تن است، در آب‌های بين‌المللی بايد تمام مدت دستگاه ترانسپوندر خود را روشن نگاه دارند تا موقعيت، کد شناسه، سرعت، مسير و ساير مشخصات آنها را مخابره کند.
حالا اگر دو کشتی بخواهند بدون مشخص موقعیت خودشان روی دریا جابجایی بار داشته باشند یا یک کشتی قصد داشته باشد که مقصد خود را از دید دیگران پنهان کند می‌تواند با خاموش ترانسپوندر به هدف خودش برسد و البته مدعی شود که ترانسپوندر را به خاطر نقص فنی آنتن یا شرایط بد آب و هوایی خاموش کرده و خودش را از خطر مجازات در امان نگه دارد.
شواهد به نفع آمریکا از سانچی تا آدریان یک
آمریکا، ایران و کشورهایی مانند سوریه و کره شمالی را متهم می‌کند که با استفاده از حربه خاموش کردن ترانسپوندر تحریم‌ها را دور می‌زنند و به طور مشخص ایران و کشوری مانند چین را متهم کرده که از این طریق تحریم های نفتی آمریکا را دور زده‌اند.
البته شواهد و قرائن هم از این ادعای آمریکا حمایت می‌کند. در ژانویه سال ۲۰۱۸ میلادی یک نفتکش ایرانی به نام سانچی با یک کشتی فله‌بر چینی در آب‌های شرق چین برخورد کرد و نفتکش ایرانی به طور کامل غرق شد و تمام کارکنان آن کشته شدند.
برخی از رسانه‌های ایرانی همان زمان خبر دارند که مقصد سانچی کره شمالی بوده است و رویترز نیر نوشت که ترانسپوندرهای سانچی و کشتی چینی۴۸ ساعت قبل از تصادف، سیگنالی نفرستاده بودند و به همین دلیل، مسیر دقیق این کشتی‌ها مشخص نبوده است. البته مسئولان ایرانی خاموش کردن عمدی ترانسپوندر سانچی را تکذیب کردند و آن را به اختلال و شلوغی منطقه و... ربط دارند.
ماجرای کشتی آدریان یک هم تا حدی ادعای آمریکا را درباره دور زدن تحریم‌ها توسط ایران با خاموش کردن ترانسپوندر کشتی تایید می کند.
کشتی آدریان یک در اواسط تابستان گذشته با ۲.۱ میلیون بشکه نفت به ارزش حدود ۱۴۰ میلیون دلار توسط بریتانیا و پلیس جبل الطارق توقیف شد. جبل‌الطارق اعلام کرد هنگام توقیف آدریان که البته آن زمان با نام گریس ١ شناخته می‌شد احتمالا حامل محموله‌ای برای پالایشگاهی در سوریه بوده که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپاست. در نهایت پس از چند هفته کش و قوس ۲۴ مرداد دادگاهی در جبل الطارق دستور آزادی این نفتکش را صادر کرد.
دولت ایران پس از توقیف اعلام کرد که نفت این کشتی را به فردی فروخته است و علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران گفت این فرد تصمیم می‌گیرد کشتی کجا پهلو بگیرد. همان زمان رویترز خبر داد بر اساس داده‌های ردیابی کشتی‌ها به نظر می‌آید که نفتکش گریس ۱ در غرب سوریه حین حرکت در دریای مدیترانه گیرنده ترانسپوندر خود را خاموش کرده است.
به احتمال زیاد مواردی از این دست آمریکا را به تکافو انداخته تا دفترچه راهنمایی اخیر را منتشر کند و به نفتکش‌ها درباره خاموش کردن ترانسپوندر و انتقال نفت ایران هشدار دهد.
البته انتشار این دفترچه راهنما فراتر از این نشان می دهد که آمریکا در پیشبرد برنامه خودش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران همچنان جدی است.
 |
