بر اساس گزارش منتشر شده امروز، دولت کانادا  برای جبران خسارت ۲۸,۰۰۰ قربانی مدارس بومیان مجموعا بیش از ۳ بیلیون دلار می‌پردازد. گزارش نهایی کمیته نظارت بر روند جبران خسارت که از سال ۲۰۰۷ آغاز شده، مروری جامع بر تلاش‌ها برای جبران خسارت وارده به نسل‌های متوالی کودکان بومی کانادایی دارد. در حالی که این مدرسه برای تعداد انگشت‌شماری از کودکان مثبت بوده، اکثر قریب به اتفاق کودکان بومیان در سیستم این مدارس که برای زدودن رسوم از کودکان طراحی شده بود، مورد سوء استفاده جنسی، جسمی یا روانی قرار گرفتند. در این گزارش آمده است: "كودكان سه ساله به زور از خانواده و اجتماعات خود جدا شده و به مدارس منتقل شدند. برای اکثر افراد، سیستم مدارس بومیان عمیقاً منفی بود و بر کودکان، خانواده‌ها و فرهنگ آنها تأثیر منفی پایداری داشته است".
اولین مدارس شناخته شده بومیان در دهه ۱۸۲۰ تأسیس شدند و آخرین آنها در سال ۱۹۹۷ بسته شد. در کل، تقریباً ۱۵۰,۰۰۰ کودک بومیان، شامل "ملت اول"، "اینویت" و "متیس" به زور به این مدارس برده شدند.
 
پایان پرونده غرامت بومیان کانادا با پرداخت بیش از ۳ بیلیون دلاری دولت
طرح جبران خسارت مصوب دادگاه، موسوم به فرآیند ارزیابی مستقل که از سال ۲۰۰۷ راه افتاده حاصل یک توافق جامع میان بازماندگان، دولت فدرال و کلیساهایی بود که مدارس را اداره می‌کردند. نتیجه این طرح گزارش امروز می‌باشد که می‌گوید بر اساس ماهیت و میزان آسیب رسیدن به اشخاص، هر یک از شاکیان حداکثر ۲۷۵,۰۰۰ دلار غرامت دریافت می‌کنند. ۳۸,۲۷۶ شکایت از ساسکاچوان ثبت شده که بیشترین تعداد شاکیان را به خود اختصاص داده است. قاضی دادگستری به مبلغ ۲.۱۴ میلیارد دلار غرامت را به ۲۳,۴۳۱ نفر از شاکیان اعطا كرد، در حالی كه ۴,۴۱۵ شاکی دیگر قبلا و مستقیماً از دولت فدرال غرامت دریافت كرده‌اند. به طور کلی، دولت مبلغ ۳.۲۳ میلیارد دلار بابت غرامت و دیگر هزینه‌های پرداخت می‌کند. هزینه کلی اجرای این طرح نیز ۴۱۱ میلیون دلار دیگر بوده است.
در این گزارش همچنین به سوء استفاده‌های برخی از وکلا در سرکیسه کردن بومیان در ارائه شکایاتشان نیز پرداخته شده است. به عنوان مثال، در یک مورد، دادگاه‌ها در کلگری وکیل پرونده بیش از ۵۶۰۰ مشتری را با پرداخت یک میلیون دلار تطمیع کردند تا از طرح شکایت منصرف شود. این کمیته در گزارش خود نوشته: "موضوع سوء استفاده و سوء رفتار وکلا نیز خود یک چالش مهم بوده است".
روند ادعاها نیز به چندین دعوای حقوقی طولانی کشیده شد، از جمله در مورد اینکه آیا اطلاعات فردی مدعی و داستان‌های آنها باید نابود شوند یا محفوظ بمانند. تصمیم نهایی این بود که قاضی ارشد اسناد را پس از ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۷ از بین ببرد، مگر اینکه مدعیان نسخه‌ای را برای خود بخواهند یا آن را به اشتراک بگذارند. از دیگر درگیری‌ها می‌توان به عدم تحقق تحقیقات جنایی دولت در "سنت آن" واقع در "فورت آلبانی" انتاریو اشاره کرد که در آن دانش‌آموزان مورد آزار جنسی و جسمی وحشتناکی قرار گرفته‌اند، مانند "شوک با صندلی برقی" و خوردن استفراغ خودشان. "ادموند متاتاوابین"، یکی از بازماندگان "سنت آن" می‌گوید که حکایت‌های آنجا همچنان باقی‌ست و چنین حکمی "بدان معنا نیست که کار تمام شده است". علاوه بر موارد فوق کشته و ناپدید شدن زنان بومیان که به اغلب پرونده‌های آنها رسیدگی مناسبی نمی‌شود و تبعیضات نژادی سیستماتیک علیه آنها در سطوح جامعه بخش‌های دیگری هستند که با نخست وزیری ترودو رسیدگی به آنها از اهمیت برخوردار شده‌اند.
در حالی که روند جبران خسارت اکنون به پایان رسیده، این گزارش در مورد لزوم ادامه "سفرهای شفابخش" مسئولین و ملاقات با بازماندگان، خانواده‌ها و جوامع آنها صحبت می‌کند. همچنین می‌گوید باید به تأثیرات جامعه معاصر كانادا به طور كلی رسیدگی شود. در این گزارش آمده: "تأثیرات مداوم مدارس مسکونی را روی جوامع بومیان در سطح پایین تحصیلات و نرخ بالای بیکاری، کم‌کاری، بهداشت ضعیف، فقر و خودکشی فرزندان بازماندگان می‌توان دید".