ابوالحسن بنی صدر، نخستین رئیس جمهور ایران پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ این کشور، که پس از به چالش کشیدن قدرت فزاینده روحانیون در تبدیل حکومت جمهوری به حکومت دینی استیضاح شد و از تهران گریخت، شنبه، در ۸۸ سالگی در فرانسه درگذشت. خانواده بنی صدر روز شنبه در بیانیه‌ای آنلاین اعلام کردند که وی پس از طی یک بیماری طولانی در بیمارستانی در پاریس درگذشته است. تلویزیون دولتی ایران نیز به سبک خودش سرگذشتی از زندگی او را پخش کرد.
وی در میان دریایی از روحانیون شیعه با لباس‌های سیاه، از جمله معدود افراد کت و شلواری به سبک غربی و با زمینه فرانسوی بود. او در فلسفه در امتداد ژان پل سارتر بود؛ ژان ۱۵ سال قبل اعتقاد داشت که وی اولین رئیس جمهور ایران خواهد شد.
از دید رسانه‌های مستقل خارجی سید ابولحسن بنی صدر که بود و چگونه زیست؟
اختلافات فاحش بنی صدر با روحانیون باعث انزوای او شد، وی ناسیونالیستی بود که در پی پیاده‌سازی اقتصاد به سبک سوسیالیستی در ایران بود و اعتقاد عمیق شیعه در وی نیز توسط پدر روحانیش که از دوستان آیت‌الله خمینی بود، به او القا گشته بود. وی هرگز قدرت خود را بر دولتی که ظاهرا رهبریش را بر عهده داشت اجبار نمی‌کرد و حوادثی خارج از کنترل او، از جمله بحران گروگانگیری سفارت آمریکا و حمله عراق به ایران تبدیل به بحران‌های عمیق زمان او شده بودند.
قدرت واقعی در همه دوران دست آیت‌الله روح‌الله خمینی، رهبر انقلاب بود که در تبعید در فرانسه با بنی صدر کار می‌کرد و در انقلاب به تهران بازگشته بود. خمینی همراه با مجلس، تنها پس از ۱۶ ماه کار، او را برکنار کرد و پس از آن بنی صدر به پاریس فرار کرد تا چندین دهه باقی عمرش را در آنجا بگذراند. بنی صدر بعدا در مورد خمینی گفت: "من مانند کودکی بودم که می‌دیدم پدرم به تدریج تبدیل به فردی الکلی می‌شود. ماده مخدر برای خمینی قدرت بود".
بنی صدر پیش از انقلاب
بنی صدر متولد ۲ فروردین ۱۳۱۲ مطابق با ۲۲ مارس ۱۹۳۳ در روستای باغچه در همدان ایران است که در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شد. پدرش نصرالله بنی صدر، یک آیت‌الله و روحانی عالی رتبه شیعه بود که با سیاست‌های رضاشاه، پدر محمدرضا شاه، مخالفت می‌کرد. بنی صدر یکبار به خود بالیده بود که "حتی در شکم مادرم، من یک انقلابی بودم". او در جوانی به شاه معترض بود و دوبار زندانی شد. وی از محمد مصدق، نخست وزیر ایران که صنعت نفت ایران را ملی کرد و بعدا، در جریان کودتای مورد حمایت سیا در سال ۱۹۵۳ میلادی برکنار شد، حمایت می‌کرد و در ناآرامی‌های سال ۱۹۶۳ میلادی زخمی شد و به فرانسه گریخت.
وی دوره ابتدایی و راهنمایی را در کبودراهنگ و دیپلم خود را از دبیرستان شریعتی شهر همدان دریافت کرد. او در دانشگاه تهران، در رشته‌های اقتصاد و حقوق اسلامی تحصیل کرد و چهار سال در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی فعالیت نمود. وی در ۷ شهریور ۱۳۴۰ با عذرا حسینی ازدواج کرد، که حاصل آن، دو دختر و یک پسر (فیروزه، زهرا، علی) است. دختر وی فیروزه بنی‌صدر در سال ۱۳۶۱ با مسعود رجوی ازدواج کرد و پس از ۲ سال از او جدا شد.
بنی صدر در رشته اقتصاد و امور مالی در دانشگاه سوربن پاریس تحصیل کرد دکترا گرفت و بعدا در آنجا تدریس کرد. او که به فرانسه و عربی تسلط داشت کتاب‌ها و نوشته‌هایی در زمینه سوسیالیسم و اسلام تألیف کرده و از این ایده‌ها بعدا پس از ورود به حلقه داخلی خمینی استفاده نمود.
بنی صدر و انقلاب
خمینی که قبلاً توسط محمدرضا شاه پهلوی به عراق تبعید شده بود، در نهایت در سال ۱۹۷۸ تحت فشار مجدد پادشاه ایران مجبور به عزیمت به فرانسه گشت. با رسیدن به پاریس و ندانستن زبان فرانسوی، این بنی صدر بود که خانواده‌اش را از آپارتمانش به مکان دیگری برد تا خمینی در آن سکنی گزیند. خمینی در "نوفل لو شاتو"، روستایی خارج از پایتخت فرانسه، به سر می‌برد.
در آنجا بود که بنا به مصاحبه بنی صدر با آسوشیتدپرس، وی و گروهی از دوستانش پیام‌های خمینی را به گوش ایرانی‌ها می‌رساندند. نوار ضبط شده اظهارات خمینی در اروپا فروخته و سپس به ایران فرستاده می‌شد و برخی از پیام‌هایش نیز به صورت تلفنی برای هوادارانش در شهرهای مختلف ایران ارسال گفته می‌شد. بنی صدر یکبار گفته بود که این پیام‌ها زمینه بازگشت خمینی را پس از فرار شاه در اوایل سال ۱۹۷۹ از ایران فراهم کرد، اگرچه خمینی تا پیش از ورود به ایران مطمئن نبود که از حمایت کامل برخوردار باشد اما بنی صدر در سال ۲۰۱۹ به آسوشیتدپرس گفت: "من کاملا مطمئن بودم، اما نه خمینی و نه بسیاری دیگر در ایران از وضعیت مطمئن نبودند".
اما خمینی نهایتا به ایران بازگشت و انقلاب اسلامی او کشور را فرا گرفت. بنی صدر تنها چند روز پس از تصرف سفارت آمریکا در تهران توسط دانش‌آموزان تندروی خط امام، عضو شورای انقلاب شد و رئیس وزارت خارجه کشور گشت. وی تنها ۱۸ روز پس از رسیدن به این مقام و در پی تلاش برای پایان دادن به بحران گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران با مذاکره، توسط خمینی عزل شد. بنی صدر بعدها گفت: "گروگانگیران دیکتاتورهایی بودند که در درون یک دولت یک دولت ایجاد کرده بودند".
اما او در شورای انقلاب ماند و ملی شدن صنایع اصلی و مشاغل خصوصی دوره شاه را پیش برد. در اوایل سال ۱۹۸۰، پس از آنکه خمینی گفت که یک روحانی نباید رئیس جمهور شود، این بنی صدر بود که سه چهارم آراء انتخابات را به دست آورد و این سمت را بر عهده گرفت. وی در سخنرانی افتتاحیه خود گفت: "انقلاب ما برنده نمی‌شود مگر اینکه صادر شود. ما قصد داریم نظم جدیدی ایجاد کنیم که در آن افراد محروم همیشه محروم نباشند".
در پی پاکسازی نیروهای مسلح ایران توسط انقلابیون، عراق از این ضعف استفاده کرده و به ایران حمله نظامی می‌کند و درگیری خونین هشت ساله بین دو کشور آغاز می‌گردد. بنی صدر برخلاف قانون اساسی، از طرف خمینی عهده‌دار فرماندهی نظامی کل کشور می‌شود اما ناکامی‌های اوائل جنگ و شکایات سپاه از جنگ باعث مشکلات سیاسی هم برای بنی صدری شد که از دو سقوط هلیکوپترش در نزدیکی جبهه جان سالم به در برده بود.
سرانجام مجلس که توسط روحانیون تندرو تشکیل شده بود بنی صدر را در ژوئن ۱۹۸۱ به دلیل مخالفت وی با حضور روحانیون در سیستم سیاسی کشور، استیضاح کرد. یک ماه بعد، بنی صدر سوار بر بوئینگ ۷۰۷ نیروی هوایی ایران، به همراه مسعود رجوی رهبر گروه شبه نظامی چپ مجاهدین خلق که اخیرا بر علیه انقلاب شده و دست به جنگ مسلحانه زده بود، به فرانسه فرار کردند. در حالیکه سیبل بنی صدر یکی از مشخصه‌های بارز وی بود، وی برای خروج از ایران سبیلش را تراشید و رسانه‌های ایران نیز مدعی شدند او با پوشیدن لباس زنانه از کشور فرار کرده است.
بنی صدر پس از فرار گفت: "مسئولیت سنگین فاجعه‌های وحشتناکی که بر سر کشور آمده بر عهده خمینی است و وی تا حد زیادی این مسیر را به مردم ما تحمیل کرده است".
بنی صدر پس از فرار از ایران
وی پس از خروج از ایران در ابتدا با مسعود رجوی شورای ملی مقاومت ایران را تشکیل دادند. وی در سال ۱۹۸۴ پس از مشارکت رجوی و مجاهدین خلق با صدام حسین دیکتاتور عراق که درگیر جنگ با ایران هم بود، از این شورا خارج شد و تا پایان عمر در خارج از پاریس مورد حمله افرادی مظنون به ارتباط با ایران بود که به همین واسطه تحت مراقبت پلیس قرار داشت.
بنی صدر پس از ادعای بدون شاهد در کتابی مبنی بر تبانی کمپین رونالد ریگان جمهوریخواه با رهبران ایران برای جلوگیری از آزادی گروگان‌ها برای شکست دادن جیمی کارتر دموکرات در انتخاب شدن مجددش به ریاست جمهوری آمریکا، دوباره شهرت یافت. این ادعای وی منجر به "سورپرایز اکتبر" در سیاست آمریکا شد و گفته می‌شود که عمدا طوری زمان‌بندی شده و آنقدر قدرتمند بود که نتیجه انتخابات را به نفع ریگان برگرداند. محققان سنای آمریکا بعدا در سال ۱۹۹۲ گفتند که "بر اساس شواهد بنظر می‌رسد که چنین معامله‌ای رخ نداده است." با این حال، پس از تحلیف ریگان در سال ۱۹۸۱، فروش تسلیحات ایالات متحده از طریق اسرائیل به ایران آغاز شد که به رسوایی "ایران‌کنترا" معروف گشت. ایران با این تسلیحات شکست‌های سنگینی بر صدام حسین وارد کرد و تقریبا عراق را از کلیه خاک خود بیرون کرد.
بنی صدر در سال ۱۹۹۱ در حین یک سفر در ایالات متحده به یک گروگان سابق گفت: "روحانیت از شما به عنوان ابزاری برای خلاص شدن از شر نیروهای دموکراتیک استفاده کرد. در شبی که گروگان گرفته شدی، من پیش خمینی رفتم و به او گفتم او برخلاف اسلام و علیه دموکراسی عمل کرده است".
وی تا لحظه مرگ بر علیه حکومت دینی ایران و به نفع جمهوری و انقلاب موضع‌گیری می‌کرد و با هیچ نیروی داخلی و یا خارجی دیگری نیز ائتلاف یا همکاری نکرد.
بنا به اطلاعیه‌ای که خانواده آقای بنی‌صدر منتشر کرده‌اند، وی پس از یک دوره طولانی بیماری، صبح روز شنبه در یکی از بیمارستان‌های شهر پاریس درگذشته است. در این بیانیه آمده: "... رئیس جمهور منتخب مردم ایران در تاریخ ۱۷ مهرماه ۱۴۰۰ پس از مبارزه طولانی مدت با بیماری در بیمارستان سالپتریه شهر پاریس به رحمت ایزدی پیوست". کسی تاکنون هیچ توضیحی در مورد بیماری وی نداده است.
وی در میان دریایی از روحانیون شیعه با لباس‌های سیاه، از جمله معدود افراد کت و شلواری به سبک غربی و با زمینه فرانسوی بود. او در فلسفه در امتداد ژان پل سارتر بود؛ ژان ۱۵ سال قبل اعتقاد داشت که وی اولین رئیس جمهور ایران خواهد شد.
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
از دید رسانه‌های مستقل خارجی سید ابولحسن بنی صدر که بود و چگونه زیست؟
اختلافات فاحش بنی صدر با روحانیون باعث انزوای او شد، وی ناسیونالیستی بود که در پی پیاده‌سازی اقتصاد به سبک سوسیالیستی در ایران بود و اعتقاد عمیق شیعه در وی نیز توسط پدر روحانیش که از دوستان آیت‌الله خمینی بود، به او القا گشته بود. وی هرگز قدرت خود را بر دولتی که ظاهرا رهبریش را بر عهده داشت اجبار نمی‌کرد و حوادثی خارج از کنترل او، از جمله بحران گروگانگیری سفارت آمریکا و حمله عراق به ایران تبدیل به بحران‌های عمیق زمان او شده بودند.
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
لطفا روی عکس بنر تبلیغاتی کلیک کنید تا برایتان شماره بگیرد
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید تا برای شما شماره بگیرد؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
بنی صدر متولد ۲ فروردین ۱۳۱۲ مطابق با ۲۲ مارس ۱۹۳۳ در روستای باغچه در همدان ایران است که در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شد. پدرش نصرالله بنی صدر، یک آیت‌الله و روحانی عالی رتبه شیعه بود که با سیاست‌های رضاشاه، پدر محمدرضا شاه، مخالفت می‌کرد. بنی صدر یکبار به خود بالیده بود که "حتی در شکم مادرم، من یک انقلابی بودم". او در جوانی به شاه معترض بود و دوبار زندانی شد. وی از محمد مصدق، نخست وزیر ایران که صنعت نفت ایران را ملی کرد و بعدا، در جریان کودتای مورد حمایت سیا در سال ۱۹۵۳ میلادی برکنار شد، حمایت می‌کرد و در ناآرامی‌های سال ۱۹۶۳ میلادی زخمی شد و به فرانسه گریخت.
وی دوره ابتدایی و راهنمایی را در کبودراهنگ و دیپلم خود را از دبیرستان شریعتی شهر همدان دریافت کرد. او در دانشگاه تهران، در رشته‌های اقتصاد و حقوق اسلامی تحصیل کرد و چهار سال در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی فعالیت نمود. وی در ۷ شهریور ۱۳۴۰ با عذرا حسینی ازدواج کرد، که حاصل آن، دو دختر و یک پسر (فیروزه، زهرا، علی) است. دختر وی فیروزه بنی‌صدر در سال ۱۳۶۱ با مسعود رجوی ازدواج کرد و پس از ۲ سال از او جدا شد.
بنی صدر در رشته اقتصاد و امور مالی در دانشگاه سوربن پاریس تحصیل کرد دکترا گرفت و بعدا در آنجا تدریس کرد. او که به فرانسه و عربی تسلط داشت کتاب‌ها و نوشته‌هایی در زمینه سوسیالیسم و اسلام تألیف کرده و از این ایده‌ها بعدا پس از ورود به حلقه داخلی خمینی استفاده نمود.
بنی صدر و انقلاب
خمینی که قبلاً توسط محمدرضا شاه پهلوی به عراق تبعید شده بود، در نهایت در سال ۱۹۷۸ تحت فشار مجدد پادشاه ایران مجبور به عزیمت به فرانسه گشت. با رسیدن به پاریس و ندانستن زبان فرانسوی، این بنی صدر بود که خانواده‌اش را از آپارتمانش به مکان دیگری برد تا خمینی در آن سکنی گزیند. خمینی در "نوفل لو شاتو"، روستایی خارج از پایتخت فرانسه، به سر می‌برد.
در آنجا بود که بنا به مصاحبه بنی صدر با آسوشیتدپرس، وی و گروهی از دوستانش پیام‌های خمینی را به گوش ایرانی‌ها می‌رساندند. نوار ضبط شده اظهارات خمینی در اروپا فروخته و سپس به ایران فرستاده می‌شد و برخی از پیام‌هایش نیز به صورت تلفنی برای هوادارانش در شهرهای مختلف ایران ارسال گفته می‌شد. بنی صدر یکبار گفته بود که این پیام‌ها زمینه بازگشت خمینی را پس از فرار شاه در اوایل سال ۱۹۷۹ از ایران فراهم کرد، اگرچه خمینی تا پیش از ورود به ایران مطمئن نبود که از حمایت کامل برخوردار باشد اما بنی صدر در سال ۲۰۱۹ به آسوشیتدپرس گفت: "من کاملا مطمئن بودم، اما نه خمینی و نه بسیاری دیگر در ایران از وضعیت مطمئن نبودند".
اما خمینی نهایتا به ایران بازگشت و انقلاب اسلامی او کشور را فرا گرفت. بنی صدر تنها چند روز پس از تصرف سفارت آمریکا در تهران توسط دانش‌آموزان تندروی خط امام، عضو شورای انقلاب شد و رئیس وزارت خارجه کشور گشت. وی تنها ۱۸ روز پس از رسیدن به این مقام و در پی تلاش برای پایان دادن به بحران گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران با مذاکره، توسط خمینی عزل شد. بنی صدر بعدها گفت: "گروگانگیران دیکتاتورهایی بودند که در درون یک دولت یک دولت ایجاد کرده بودند".
اما او در شورای انقلاب ماند و ملی شدن صنایع اصلی و مشاغل خصوصی دوره شاه را پیش برد. در اوایل سال ۱۹۸۰، پس از آنکه خمینی گفت که یک روحانی نباید رئیس جمهور شود، این بنی صدر بود که سه چهارم آراء انتخابات را به دست آورد و این سمت را بر عهده گرفت. وی در سخنرانی افتتاحیه خود گفت: "انقلاب ما برنده نمی‌شود مگر اینکه صادر شود. ما قصد داریم نظم جدیدی ایجاد کنیم که در آن افراد محروم همیشه محروم نباشند".
در پی پاکسازی نیروهای مسلح ایران توسط انقلابیون، عراق از این ضعف استفاده کرده و به ایران حمله نظامی می‌کند و درگیری خونین هشت ساله بین دو کشور آغاز می‌گردد. بنی صدر برخلاف قانون اساسی، از طرف خمینی عهده‌دار فرماندهی نظامی کل کشور می‌شود اما ناکامی‌های اوائل جنگ و شکایات سپاه از جنگ باعث مشکلات سیاسی هم برای بنی صدری شد که از دو سقوط هلیکوپترش در نزدیکی جبهه جان سالم به در برده بود.
سرانجام مجلس که توسط روحانیون تندرو تشکیل شده بود بنی صدر را در ژوئن ۱۹۸۱ به دلیل مخالفت وی با حضور روحانیون در سیستم سیاسی کشور، استیضاح کرد. یک ماه بعد، بنی صدر سوار بر بوئینگ ۷۰۷ نیروی هوایی ایران، به همراه مسعود رجوی رهبر گروه شبه نظامی چپ مجاهدین خلق که اخیرا بر علیه انقلاب شده و دست به جنگ مسلحانه زده بود، به فرانسه فرار کردند. در حالیکه سیبل بنی صدر یکی از مشخصه‌های بارز وی بود، وی برای خروج از ایران سبیلش را تراشید و رسانه‌های ایران نیز مدعی شدند او با پوشیدن لباس زنانه از کشور فرار کرده است.
بنی صدر پس از فرار گفت: "مسئولیت سنگین فاجعه‌های وحشتناکی که بر سر کشور آمده بر عهده خمینی است و وی تا حد زیادی این مسیر را به مردم ما تحمیل کرده است".
بنی صدر پس از فرار از ایران
وی پس از خروج از ایران در ابتدا با مسعود رجوی شورای ملی مقاومت ایران را تشکیل دادند. وی در سال ۱۹۸۴ پس از مشارکت رجوی و مجاهدین خلق با صدام حسین دیکتاتور عراق که درگیر جنگ با ایران هم بود، از این شورا خارج شد و تا پایان عمر در خارج از پاریس مورد حمله افرادی مظنون به ارتباط با ایران بود که به همین واسطه تحت مراقبت پلیس قرار داشت.
بنی صدر پس از ادعای بدون شاهد در کتابی مبنی بر تبانی کمپین رونالد ریگان جمهوریخواه با رهبران ایران برای جلوگیری از آزادی گروگان‌ها برای شکست دادن جیمی کارتر دموکرات در انتخاب شدن مجددش به ریاست جمهوری آمریکا، دوباره شهرت یافت. این ادعای وی منجر به "سورپرایز اکتبر" در سیاست آمریکا شد و گفته می‌شود که عمدا طوری زمان‌بندی شده و آنقدر قدرتمند بود که نتیجه انتخابات را به نفع ریگان برگرداند. محققان سنای آمریکا بعدا در سال ۱۹۹۲ گفتند که "بر اساس شواهد بنظر می‌رسد که چنین معامله‌ای رخ نداده است." با این حال، پس از تحلیف ریگان در سال ۱۹۸۱، فروش تسلیحات ایالات متحده از طریق اسرائیل به ایران آغاز شد که به رسوایی "ایران‌کنترا" معروف گشت. ایران با این تسلیحات شکست‌های سنگینی بر صدام حسین وارد کرد و تقریبا عراق را از کلیه خاک خود بیرون کرد.
بنی صدر در سال ۱۹۹۱ در حین یک سفر در ایالات متحده به یک گروگان سابق گفت: "روحانیت از شما به عنوان ابزاری برای خلاص شدن از شر نیروهای دموکراتیک استفاده کرد. در شبی که گروگان گرفته شدی، من پیش خمینی رفتم و به او گفتم او برخلاف اسلام و علیه دموکراسی عمل کرده است".
وی تا لحظه مرگ بر علیه حکومت دینی ایران و به نفع جمهوری و انقلاب موضع‌گیری می‌کرد و با هیچ نیروی داخلی و یا خارجی دیگری نیز ائتلاف یا همکاری نکرد.
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
بنا به اطلاعیه‌ای که خانواده آقای بنی‌صدر منتشر کرده‌اند، وی پس از یک دوره طولانی بیماری، صبح روز شنبه در یکی از بیمارستان‌های شهر پاریس درگذشته است. در این بیانیه آمده: "... رئیس جمهور منتخب مردم ایران در تاریخ ۱۷ مهرماه ۱۴۰۰ پس از مبارزه طولانی مدت با بیماری در بیمارستان سالپتریه شهر پاریس به رحمت ایزدی پیوست". کسی تاکنون هیچ توضیحی در مورد بیماری وی نداده است.
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
 |
