یکی از خلبانان افغان که با آغاز پیشروی سریع طالبان با هواپیمای خود به ازبکستان گریخته بود به رویترز گفت که خلبانان افغان آموزش دیده افغان توسط آمریکا و دیگر پرسنلی که حدود یک ماه گذشته را در اردوگاهی در ازبکستان گذرانده‌اند، خروج از این اردوگاه را از روز یکشنبه آغاز کرده‌اند.
پیشتر گفته می‌شد که تعداد زیادی از هواپیماهای افغانستانی با خدمه به ازبکستان گریخته‌اند اما ازبکستان بجز چند مورد اندک، خبر ورود آنها را تکذیب کرده بود. اکنون طالبان و آمریکا، هر دو ادعای مالکیت و بازگرداندن این هواپیماها را دارند، اما طالبان خواستار بازگشت خلبانان و خدمه نیز هست. حاکمان جدید افغانستان گفته‌اند که از پرسنل نظامی سابق برای پیوستن به نیروهای امنیتی اصلاح شده کشور دعوت خواهند کرد و آنها هیچ آسیبی نخواهند دید اما خلبانان می‌گویند حتی پیش از قدرت گرفتن طالبان مورد ترور قرار گرفته بودند.
 
خلبانان افغان پناهنده به ازبکستان در حال فرار بدون هواپیما
یک خلبان که نخواست نامش فاش شود گفت که اولین گروه خلبانان ازبکستان را به مقصد امارات ترک کرده‌اند و یا لااقل هم اکنون به امارات می‌روند. انتظار می‌رود که فرار این خلبانان و خدمه پرواز طی چندین موج انجام شود. آغاز این موج روز یکشنبه بوده و بنظر می‌رسد طی روز دوشنبه و یا چند روز بعدی به پایان برسد. این افراد پیشتر در یک اردوگاه ازبک در نزدیکی شهر "ترمذ" سکونت داشتند و اظهار می‌دارند که احساس زندانی بودن دارند زیرا تحرکشان بسیار محدود بوده و غذا و دارو کافی هم ندارند.
حدود یک هفته پیش هنگامی که آمریکایی‌ها برای بردن دستگاه‌های "بیومتریک" موجود در این هواپیماها وارد این اردوگاه شدند خلبانان متوجه موضوع شده و تصمیم به فرار گرفتند. برخی از آنها تنها با پوشیدن لباسشان و ساکی بر دوش از اردوگاه فرار کردند. در گزارش‌های آمده به چگونگی و راه فرار این خلبانان اشاره نشده و مشخص نیست در امارات چه چیزی در انتظار آنهاست. آمریکا، ازبکستان و امارات در اینباره سکوت کرده‌اند. طبق گزارشات اشرف غنی، رئیس جمهور فراری افغانستان نیز اکنون در امارات بسر می‌برد اگرچه از قطر درخواست پناهندگی کرده و خودش می‌گوید می‌خواهد سریعا به افغانستان باز گردد.
پیشتر تنش در اردوگاه ازبکستان افشا شده بود، زیرا خلبانان نگران بودند که طی زد و بندی به افغانستان بازگردانده و توسط طالبان کشته شوند. آنها می‌گفتند که ادعای امنیت آنها از سمت هرکسی که باشد توخالی زیرا آنها پیش از استیلای طالبان، توسط جنگجویان طالبان ردیابی و برخی ترور شده بودند. طالبان می‌گوید که پس از به دست گرفتن کنترل کشور عفو عمومی داده کسی را مجازات نخواهد کرد. مقامات فعلی و سابق آمریکا می‌گویند که طالبان ازبکستان را برای تحویل هواپیما و پرسنل تحت فشار قرار داده است.
آمریکا تاکنون اقدامی برای پذیرفتن این خلبانان انجام نداده اگرچه در زمان تحویل گرفتن دستگاه‌های بیومتریک بازدیدی از هواپیماها داشته است. هنوز مشخص نیست چه اتفاقی برای ۴۶ هواپیما از جمله هواپیماهای سبک ای-۲۹ و بالگردهای بلک هاوک یوه-۶۰ می‌افتد که این خلبانان با آنها و در پی سقوط نیروهای زمینی و به قدرت رسیدن طالبان به ازبکستان رفتند. "جان هربست" سفیر سابق ایالات متحده در ازبکستان می‌گود: "امیدوارم برنامه‌هایی در دست اجرا باشد تا مطمئن شویم این هواپیماها و هلی‌کوپترها به ایالات متحده باز گردند و مطمئنا به دست طالبان نیافتند".

بیشتر بخوانید:

• آمریکا پس از ۲۰ سال از افغانستان خارج شد؛ روز آخر چگونه بود؟
• کانادا بزودی با طالبان مذاکره می‌کند
• در عین انفجار، امروز آخرین پرواز نظامی کانادا از افغانستان انجام شد؛ چه کسانی جا ماندند و چه می‌کنند؟
• مریم منصف، نماینده افغان‌تبار مجلس کانادا، طالبان را برادر نامید
• غنی با ۱۶۹ میلیون دلار نقد در امارات و درخواست پناهندگی از قطر؛ آمریکا بیلیون‌ها دلار دارایی افغانستان را بلوکه کرد
• افغانستان سقوط کرد؛ چگونه و چرا طالبان اینگونه به قدرت رسید؟