پشت پرده‌های کانادا:
هجدهم نوامبر 2019، پس از انتخابات فدرال و پیش از اعلان کابینه کانادا توسط ترودو، در سفری کاملا بی‌سروصدا (1)، پادشاه اردن به اتاوا آمد و جلسه‌ای پشت درب‌های بسته با نخست‌وزیر داشت. گفته می‌شود این جلسه "بیشتر" در مورد پناهندگان بوده {شما بخوانید: پناهنده‌های سوری که از طریق اردن به کانادا می‌آیند، شامل داعشی‌های برگشتی، سوریه‌ای‌های گریخته از جنگ و کلاه‌سفیدها و...}، و البته مسائل اقتصادی {شما بخوانید: اردن که اصلا عدد اقتصادی قابل اعتنایی با کانادا ندارد (حدود 140 میلیون دلار در سال (2))، اما همسایه پُر قدرت مرز جنوبی‌اش یعنی عربستان داستان اقتصادی بزرگی با کانادا دارد (حدود 3 بیلیون دلار در سال (3))}، و نیز مسائل امنیتی {شما بخوانید: اردن دو هفته پیش مجوز تردد اسرائیلی‌ها به دو منطقه‌اش را پس گرفت (4) – پادشاه با پسرش در آن دو منطقه نماز شکر خواندند (5)- و چند ماه‌ست که روابطش با اسرائیل خوب نیست (6)} صحبت کرده‌اند.
در پی این دیدار کانادا برای اولین بار به نفع قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل بر ضد اسرائیل رای داد (7) که مخالفان آن فقط آمریکا و اسرائیل و 5 کشور میکروسکوپی در اقیانوس آرام بودند که کمک‌های مستقیم بزرگی از آمریکا دریافت می‌کنند. البته در این رای‌های یک‌طرفه در مجمع عمومی که قابلیت اجرایی هم ندارد و یک رای کانادا هیچ اثری در نتیجه بجا نمی‌گذارد با توجه به ارتباط میان کانادا و اسرائیل حتما بین کشور مورد بررسی قرار گرفته بوده است. گفتنی است اسرائیل به کانادا در این مورد اعتراض کرده اما با کمال تعجب هیچ فشار دیپلماتیکی وارد نکرده است (8). البته باید در نظر داشت که کانادا برای بازپس‌گیری صندلی کمیته امنیت سازمان ملل نیاز به همراهی کشورهای عضو به ویژه اعراب و اروپایی دارد و با توجه به شرایط کنونی این رای کانادا می‌تواند حمایتی از سوی اعراب را برایش به ارمغان بیاورد.
از طرف دیگر کریستینا فریلند بعد از نتایج ضعیفی که در نفتا، رابطه با اوکراین، ناتوانی در حل مناقشه با چین در مورد مدیر مالی شرکت هوآوی و دستگیری کانادایی‌ها در چین، جلسات متوالی بیحاصل درباره ونزوئلا، امضاء نکردن قرارداد تجارت آزاد با اروپا، به اجرا درنیامدن تجارت آزاد با کشورهای حوزه اقیانوس آرام و... داشت در مجموع کارنامه‌ای بسیار ضعیف و با برخوردهای یکطرفه از خود بجا گذاشت که کاملا با سیاست‌های خارجه متوازن سابق کانادا در تضاد بود. اگرچه سیاسیون بنا به سیاستِ واقعیت را نشان نده و طور دیگری وانمود کن، از همه نقاط ضعف بالای فریلند بعنوان نقاط قوتش نام می‌برند و او را تشویق می‌کنند ولی در واقع همه می‌دانند که مشکلات فوق در زمان او اتفاق افتاده و هیچکدامشان هم حل نشده‌اند، بعلاوه اظهارات یکطرفه فریلند در مورد عربستان سعودی (صحیح بودن یا نبودنش موضوعی دیگر است) باعث تخریب رابطه کانادا نه تنها با عربستان بلکه حتی با متحدینش هم شد، بطوریکه حتی یک کشور متحد کانادا نیز پشت کانادا نایستاد.
بنظر می‌رسد پادشاه اردن به آرامی با پیشنهاد راه‌حلی برای کانادا به اتاوا آمد تا راهی را برای کانادا بگشاید؛ پادشاه با رفتنش وزیر خارجه کانادا را نیز بُرد، فریلند به سمت معاونت نخست‌وزیر مثلا ارتقا داده شد تا همه (منجمله خودش) لبخند بزنند و در عین حال کانادا را از سیاست تمام بن‌بست خارجی فریلند با دنیا رهایی دهد؛ دوستانی میان اعراب بیابد، بده بستانی با اسرائیل کنند، هوآوی پیشنهاد انتقال جابجایی واحد تحقیقاتش از آمریکا به کانادا را بدهد، اردن دوباره به اسرائیلی‌ها ویزا بدهد، جلسه بعدی مخالفان ونزوئلا در کانادا لغو شود، وزیر خارجه جدید کانادا اولین ارتباط موفق با چین را داشته باشد و... رفتن فریلند منجر به تغییراتی هم خوب و هم بد در سیاست خارجه کانادا خواهد شد، یعنی: باید انتظار برگشت تدریجی روابط کانادا با عربستان را داشت، موضع کانادا در مورد اوکراین آرامتر شود، کانادا در "امور داخلی کشورها" از جمله عربستان و ایران  دخالت نکرده(!) و اظهار نظر محکمی نکند، در آینده کانادا یک امتیاز به اسرائیل بدهد و مهمتر از همه کانادا حمایت اعراب در پس گرفتن کرسی مهم سازمان ملل (که هارپر آنرا از دست داد) را بدست می‌آورد.
 
 
1- https://pm.gc.ca/en/news/readouts/2019/11/18/prime-minister-trudeau-meets-his-majesty-king-abdullah-ii-jordan
2- https://tradingeconomics.com/jordan/exports/canada
3- https://en.wikipedia.org/wiki/Canada%E2%80%93Saudi_Arabia_relations
4- https://www.nytimes.com/2019/11/10/world/middleeast/jordan-israel-lease-land.html
5- https://www.timesofisrael.com/jordanian-king-prince-visit-and-pray-at-second-enclave-returned-by-israel/
6- https://www.middleeastmonitor.com/20191107-jordan-bans-israelis-from-entering-al-baqura%E2%80%8F-area/
7- https://www.cbc.ca/news/politics/un-palestinian-vote-canada-israel-us-1.5365637
8- https://www.theglobeandmail.com/politics/article-israel-protests-canada-for-voting-at-un-supporting-palestinian-state/