شرق شناسی-110
زاخاو، کارل ادوارد (Sachau, Carl Edward)
از اهالی آلمان (1845-1930) در 20 ژوئیه 1845 در نوی‌مونستر(Neumunster) ایالت شلسویگ- هولشتاین به دنیا آمد. تخصص خاور‌شناسی او در زمینه مطالعات باستانی، ادبیات دینی، جغرافیای تاریخی و زبان‌های شرقی بود. وی پس از گذرانیدن دوران تحصیلی مقدماتی در سال 1864 تا 1867 در دانشگاه‌های کیل ولایپزیگ نزد پروفسور دیلمان (Dillmann)، نولدکه و فلایشر به تحصیل در زبان‌های شرقی پرداخت و در سال 1867 از دانشگاه لایپزیگ به اخذ درجه دکتری نائل آمد. زاخاو پس از اخذ درجه دکتری در سال 1869 تا 1876 استاد زبان‌های سامی در دانشگاه برلین شد و از 1876 به بعد استادی زبان‌های شرقی را در دانشگاه سلطنتی برلین به عهده گرفت. زاخاو از 1887 مدیر سمینار زبان‌های زنده شرقی دردانشگاه برلین بود و در عین حال عضویت فرهنگستان سلطنتی علوم برلین را هم داشته است علاوه بر این زاخاو عضو آکادمی‌های وین و سن پیترزبورگ و انجمن‌های شرق‌شناسی آمریکا و باستان‌شناسی کتاب مقدس لندن و سلطنتی آسیائی بوده و زمانی هم استادی مهمان در دانشگاه اکسفورد را داشته است. ایشان در 16سپتامبر 1930 در برلین در‌گذشت.(1).
وی برای تحقیق در زبان‌های شرقی در سال 1888 در برلین مرکزی بنیاد نهاد و روزگاری دراز در آنجا به تدریس پرداخت و به داشتن دید وسیع و دقت علمی و فعالیت زیاد مشهور بود و تالیفا‌تش در میان خاور‌شناسان جهان در نخستین درجه علمی قرار دارد (2). زاخاو در زمینه مطالعات مربوط به ابوریحان بیرونی کار‌شناس بر‌جسته‌ای بود. او ترجمه آثار الباقیه بیرونی را به پیوست شرح حال جامعی از بیرونی در لایپزیگ منتشر ساخت و ترجمه کتاب ماللهند بیرونی را هم چاپ کرد و مقاله‌ای هم درباره شطرنج از نظر بیرونی نوشته است (3).
قدیمترین ماخذ ایرانی کتاب فرهنگ خاور‌شناسان مرحوم ابوالقاسم سحاب هم اشاره‌ای به آثار این دانشمند آلمانی دارد و می‌نویسد که دکتر ادوارد زاخاو شرق‌شناس دانشمند معروف از علاقمندان مخصوص به نشر آثار بزرگان اسلامی است و شرح خدمات او در فهرست کتابخانه بریل آمده است. وی کتابی در خصوص انتشار مذهب مسیحیت در شرق نوشته و در سال 1915 به چاپ رسانیده و قسمت مربوط به مسیحیت در ایران را جداگانه در سال1919 چاپ نموده و کتاب‌های معروف ریاضی‌دان بزرگ ایرانی ابوریحان بیرونی را با اضافه کردن فهرست و یا‌داشت‌هائی ترجمه و چاپ نموده است. (4).
در دانشنامه بزرگ اسلامی در مقاله معرفی کتاب آثار الباقیه عن قرون الخالیه تالیف ابوریحان نوشته است که: متن عربی این کتاب را مرحوم ادوارد کارل زاخائو (زاخاو) خاور‌شناس آلمانی برای نخستین بار در سال 1878م در لایپزیگ به چاپ رسانید و در سال بعد یعنی در سال 1879 به زبان انگلیسی ترجمه کرده و در همان سال در لندن چاپ نمود. چاپ زاخاو افتادگی‌هائی داشته که بعد‌ها توسط محققان دیگر از نسخه‌های موجود در استانبول گرد‌آوری شده و به نام ساقطات آثار الباقیه به چاپ رسیده است. این کتاب یکبار دیگر در سال 1923 تجدید چاپ گردیده است.( 5).
نگاهی به آثار زاخاو:
1- مقالات تازه در شناخت ادبیات زردشتی چاپ 1871.
2- درباره شرح وندیداد چاپ 1874.
3- درباره تاریخ وگاه شماری خوارزم چاپ لایپزیگ 1873.
4- تصحیح وندیداد چاپ 1874.
5- جبر و مقابله در تحقیق ابوریحان بیرونی درباره شطرنج. چاپ 1875.
6- آثار الباقیة عن قرون‌الخالیة تالیف ابوریحان بیرونی (ترجمه انگلیسی وتصحیح).چاپ لندن 1879.
7- نوشته‌های پراکنده پاپیروس‌های پهلوی در مصر چاپ 1878.
8- تحقیق ماللهند بیرونی (ترجمه انگلیسی، تصحیح، یاداشت‌ها و نمایه) چاپ لندن 1888.
9- فهرست کتاب‌های نسخ خطی عربی، فارسی، ترکی هندی و پشتو در کتابخانه بودلیان (با همکاری). چاپ 1899-1954 در سه جلد.
10- در باره مناسبات حقوقی مسیحیان در عصر حکومت ساسانیان چاپ برلین 1907.
11- مسیحیت در ایران چاپ 1916برلین. و بسیاری مقاله وکتاب در باره مسیحیت پاپیروس‌های آرامی و سریانی و اسلام.
زاروبین، ایوان ایوانویج (Zarubin , Ivan Ivanovich (
متولد 1887 و متوفی در 1964 متخصص در گویش‌شناسی ایرانی، زبان‌های پامیری. وی از اهالی جمهوری روسیه 9 اکتبر 1887 در پیترزبورگ به دنیا آمد و پس از طی دوره تحصیلات مقدماتی در سال 1907 تا 1912 در رشته تاریخ و زبان‌شناسی در دانشگاه پیترزبورگ مشغول تحصیل شد و بطور همزمان با فارغ‌التحصیلی از دانشگاه پیترزبورگ از دانشگاه خارکوف جمهوری اوکراین در رشته حقوق هم تحصیلات خود را پایان داد و در سال 1938 با ارائه پایان‌نامه به اخذ درجه دکتری در زبان‌شناسی نائل آمد. ایشان در سال 1910 کارمند علمی و از 1918 مدیر بخش ملل مسلمان آسیای میانه و نیز مدیر موزه مردم‌شناسی و قوم‌شناسی وابسته به انستیتوی قوم‌شناسی آکادمی علوم اتحاد شوروی بود 1918 و 1919 سرپرست گروه قوم‌شناسی اعزامی به ترکمنستان و در سال‌های 1926 و1927 سرپرست گروه شش نفره اعزامی به نواحی کوهستانی دره زر‌افشان شهر‌های سمرقند و تاشکند و در 1928 تا 1929 سرپرست گروه اعزامی به ترکمنستان برای تحقیق درباره زبان بلوچی و در 1948 تا 1949 سرپرست گروه گویش‌شناسی انستیتوی تاریخ، زبان و ادبیات بخش تاجیکی آکادمی علوم اتحاد شوروی اعزامی به کولاب بود. زاروبین مدیر انستیتوی زبان‌شناسی آکادمی علوم اتحاد شوروی و استاد انستیتوی فلسفه، ادبیات وتاریخ دانشگاه دولتی لنینگراد نیز بوده است.
در‌گذشت این خاور‌شناس بر‌جسته در 3 فوریه 1964 واقع شده است.(6).
طبق مندرجات دانشنامه آزاد ویکی‌پدیای انگلیسی زاروبین تعدادی کتاب در زمینه زبان‌های ایرانی نوشته و رهبر و رئیس رسمی بخش زبان‌های پامیری اتحاد شوروی بوده است. این زبان‌ها در ناحیه بدخشان تاجیکستان رایج بوده و به آن گفتگو می‌شده است. وی استاد دانشگاه لنینگراد بود که در سال 1949 به این سمت دست یافته بود و نیز مدیریت بخش خاور نزدیک و آسیای مرکزی راهم داشته است. زاروبین در تابستان 1914 به همراه یک زبان‌شناس فرانسوی به ناحیه پامیر سفر کرده و به تحقیق در زبان‌شناسی و قوم‌شناسی پرداخته است و در سال‌های بعد زاروبین به مطالعات وتحقیقات خود در زمینه زبان‌شناسی و قوم‌شناسی و فولکلور منطقه اشراف کامل پیدا گرد و یکی از تحقیقات و آثار مهم او و تحقیقاتش درباره قوم‌شناسی آسیای میانه در سال‌های 1926-1930 از سوی فرهنگستان علوم شوروی منتشر شده است.(7).
به موجب نوشته سایت Prabook زاروبین ایوان اوانویچ یکی از متخصصان اتحاد شوروی در زمینه زبان‌های ایرانی به ویژه زبان پامیری بوده است و بخش اعظم مجموعه Kunstkamera درباره زبان‌های پامیری در مجموعه خاور نزدیک و آسیای میانه در دوره فعالیت ایوان ایوانویج زاروبین در سال 1914 فراهم شده است(8).
گزارشی کوتاه از آثار زاروبین در زمینه مطالعات ایرانی:
1- اسناد و یادداشت‌هائی پیرامون قوم‌شناسی تاجیک‌های کوه‌نشین دره برتنگ چاپ پترو‌گراد 1917.
2- دو نمونه از اشعار مردمی حوالی پامیر چاپ 1924.
3- پیرامون فهرست زبان‌های پامیری چاپ 1924.
4- درباره زبان یهودیان هرات چاپ 1924.
5- پیرامون آموزش زبان بلوچی و فولکلور چاپ لنینگراد 1930.
6- برنامه‌های قوم‌شناسی هیات اعزامی تاجیکستان چاپ 1926-
7- درباره ویژگی زبان مونجانی (اسناد گویش‌های ایرانی) چاپ 1927.
8- گزارش کارهای قوم‌شناسی تابستان 1926 در آسیای میانه چاپ لنینگراد 1927.
9- شرحی پیرامون زبان محاوره‌ای یهودیان سمرقند چاپ لنینگراد 1928.
10- داستان‌های بلوچی گرد آوری، ویرایش و ترجمه)چاپ مسکو ولنینگراد 1932-
11- بررسی زبان‌های اقلیت‌های قومی در تاجیکستان چاپ لنینگراد 1934.
12- شرحی بر آوا‌شناسی زبان‌های ایرانی (ویرایش) چاپ 1955.
13- شرحی پیرامون مطالعه زبان‌های ایرانی چاپ مسکو 1962.
14- نسخ خطی اسماعیلیه در موزه آسیائی مجموعه ایوانوویچ زاروبین چاپ لنینگراد 1917.
منابع وماخذ:
1- گروه مؤلفان و مترجمان: فرهنگ خاور‌شناسان جلد چهارم ص539 چاپ تهران 1388 و محمد رستمی ایران‌شناسان و ادبیات فارسی ص436 چاپ تهران 1390 هر دو کتاب از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
2- دانشنامه آزاد پارسی ویکی‌جو مقاله کارل ادوارد زاخاو.
3- دانشنامه آزاد ویکی‌پدیا فارسی.
4- ابوالقاسم سحاب فرهنگ خاور‌شناسان ص282 چاپ تهران 1317 شرکت طبع کتاب.
5- دانشنامه بزرگ اسلامی جلد اول ص68 بر‌گرفته از سایت دانشگاه بزرگ اسلامی.
6- ماخذ شماره 1 ص549.
7- دانشنامه ویکی‌پدیای فارسی مقاله ایوان ایوانویچ زاروبین.
8- سایت دانشنامه بیوگرافی جهانی (World Biographical Encyclopedia) که مخفف آن Parabooks است، مقاله (Ivan Ivanovich Zarubin ).
زاخاو، کارل ادوارد (Sachau, Carl Edward)
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
وی برای تحقیق در زبان‌های شرقی در سال 1888 در برلین مرکزی بنیاد نهاد و روزگاری دراز در آنجا به تدریس پرداخت و به داشتن دید وسیع و دقت علمی و فعالیت زیاد مشهور بود و تالیفا‌تش در میان خاور‌شناسان جهان در نخستین درجه علمی قرار دارد (2). زاخاو در زمینه مطالعات مربوط به ابوریحان بیرونی کار‌شناس بر‌جسته‌ای بود. او ترجمه آثار الباقیه بیرونی را به پیوست شرح حال جامعی از بیرونی در لایپزیگ منتشر ساخت و ترجمه کتاب ماللهند بیرونی را هم چاپ کرد و مقاله‌ای هم درباره شطرنج از نظر بیرونی نوشته است (3).
قدیمترین ماخذ ایرانی کتاب فرهنگ خاور‌شناسان مرحوم ابوالقاسم سحاب هم اشاره‌ای به آثار این دانشمند آلمانی دارد و می‌نویسد که دکتر ادوارد زاخاو شرق‌شناس دانشمند معروف از علاقمندان مخصوص به نشر آثار بزرگان اسلامی است و شرح خدمات او در فهرست کتابخانه بریل آمده است. وی کتابی در خصوص انتشار مذهب مسیحیت در شرق نوشته و در سال 1915 به چاپ رسانیده و قسمت مربوط به مسیحیت در ایران را جداگانه در سال1919 چاپ نموده و کتاب‌های معروف ریاضی‌دان بزرگ ایرانی ابوریحان بیرونی را با اضافه کردن فهرست و یا‌داشت‌هائی ترجمه و چاپ نموده است. (4).
لطفا روی عکس بنر تبلیغاتی کلیک کنید تا برایتان شماره بگیرد
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید تا برای شما شماره بگیرد؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
1- مقالات تازه در شناخت ادبیات زردشتی چاپ 1871.
2- درباره شرح وندیداد چاپ 1874.
3- درباره تاریخ وگاه شماری خوارزم چاپ لایپزیگ 1873.
4- تصحیح وندیداد چاپ 1874.
5- جبر و مقابله در تحقیق ابوریحان بیرونی درباره شطرنج. چاپ 1875.
6- آثار الباقیة عن قرون‌الخالیة تالیف ابوریحان بیرونی (ترجمه انگلیسی وتصحیح).چاپ لندن 1879.
7- نوشته‌های پراکنده پاپیروس‌های پهلوی در مصر چاپ 1878.
8- تحقیق ماللهند بیرونی (ترجمه انگلیسی، تصحیح، یاداشت‌ها و نمایه) چاپ لندن 1888.
9- فهرست کتاب‌های نسخ خطی عربی، فارسی، ترکی هندی و پشتو در کتابخانه بودلیان (با همکاری). چاپ 1899-1954 در سه جلد.
10- در باره مناسبات حقوقی مسیحیان در عصر حکومت ساسانیان چاپ برلین 1907.
11- مسیحیت در ایران چاپ 1916برلین. و بسیاری مقاله وکتاب در باره مسیحیت پاپیروس‌های آرامی و سریانی و اسلام.
زاروبین، ایوان ایوانویج (Zarubin , Ivan Ivanovich (
متولد 1887 و متوفی در 1964 متخصص در گویش‌شناسی ایرانی، زبان‌های پامیری. وی از اهالی جمهوری روسیه 9 اکتبر 1887 در پیترزبورگ به دنیا آمد و پس از طی دوره تحصیلات مقدماتی در سال 1907 تا 1912 در رشته تاریخ و زبان‌شناسی در دانشگاه پیترزبورگ مشغول تحصیل شد و بطور همزمان با فارغ‌التحصیلی از دانشگاه پیترزبورگ از دانشگاه خارکوف جمهوری اوکراین در رشته حقوق هم تحصیلات خود را پایان داد و در سال 1938 با ارائه پایان‌نامه به اخذ درجه دکتری در زبان‌شناسی نائل آمد. ایشان در سال 1910 کارمند علمی و از 1918 مدیر بخش ملل مسلمان آسیای میانه و نیز مدیر موزه مردم‌شناسی و قوم‌شناسی وابسته به انستیتوی قوم‌شناسی آکادمی علوم اتحاد شوروی بود 1918 و 1919 سرپرست گروه قوم‌شناسی اعزامی به ترکمنستان و در سال‌های 1926 و1927 سرپرست گروه شش نفره اعزامی به نواحی کوهستانی دره زر‌افشان شهر‌های سمرقند و تاشکند و در 1928 تا 1929 سرپرست گروه اعزامی به ترکمنستان برای تحقیق درباره زبان بلوچی و در 1948 تا 1949 سرپرست گروه گویش‌شناسی انستیتوی تاریخ، زبان و ادبیات بخش تاجیکی آکادمی علوم اتحاد شوروی اعزامی به کولاب بود. زاروبین مدیر انستیتوی زبان‌شناسی آکادمی علوم اتحاد شوروی و استاد انستیتوی فلسفه، ادبیات وتاریخ دانشگاه دولتی لنینگراد نیز بوده است.
در‌گذشت این خاور‌شناس بر‌جسته در 3 فوریه 1964 واقع شده است.(6).
طبق مندرجات دانشنامه آزاد ویکی‌پدیای انگلیسی زاروبین تعدادی کتاب در زمینه زبان‌های ایرانی نوشته و رهبر و رئیس رسمی بخش زبان‌های پامیری اتحاد شوروی بوده است. این زبان‌ها در ناحیه بدخشان تاجیکستان رایج بوده و به آن گفتگو می‌شده است. وی استاد دانشگاه لنینگراد بود که در سال 1949 به این سمت دست یافته بود و نیز مدیریت بخش خاور نزدیک و آسیای مرکزی راهم داشته است. زاروبین در تابستان 1914 به همراه یک زبان‌شناس فرانسوی به ناحیه پامیر سفر کرده و به تحقیق در زبان‌شناسی و قوم‌شناسی پرداخته است و در سال‌های بعد زاروبین به مطالعات وتحقیقات خود در زمینه زبان‌شناسی و قوم‌شناسی و فولکلور منطقه اشراف کامل پیدا گرد و یکی از تحقیقات و آثار مهم او و تحقیقاتش درباره قوم‌شناسی آسیای میانه در سال‌های 1926-1930 از سوی فرهنگستان علوم شوروی منتشر شده است.(7).
به موجب نوشته سایت Prabook زاروبین ایوان اوانویچ یکی از متخصصان اتحاد شوروی در زمینه زبان‌های ایرانی به ویژه زبان پامیری بوده است و بخش اعظم مجموعه Kunstkamera درباره زبان‌های پامیری در مجموعه خاور نزدیک و آسیای میانه در دوره فعالیت ایوان ایوانویج زاروبین در سال 1914 فراهم شده است(8).
گزارشی کوتاه از آثار زاروبین در زمینه مطالعات ایرانی:
1- اسناد و یادداشت‌هائی پیرامون قوم‌شناسی تاجیک‌های کوه‌نشین دره برتنگ چاپ پترو‌گراد 1917.
2- دو نمونه از اشعار مردمی حوالی پامیر چاپ 1924.
3- پیرامون فهرست زبان‌های پامیری چاپ 1924.
4- درباره زبان یهودیان هرات چاپ 1924.
5- پیرامون آموزش زبان بلوچی و فولکلور چاپ لنینگراد 1930.
6- برنامه‌های قوم‌شناسی هیات اعزامی تاجیکستان چاپ 1926-
7- درباره ویژگی زبان مونجانی (اسناد گویش‌های ایرانی) چاپ 1927.
8- گزارش کارهای قوم‌شناسی تابستان 1926 در آسیای میانه چاپ لنینگراد 1927.
9- شرحی پیرامون زبان محاوره‌ای یهودیان سمرقند چاپ لنینگراد 1928.
10- داستان‌های بلوچی گرد آوری، ویرایش و ترجمه)چاپ مسکو ولنینگراد 1932-
11- بررسی زبان‌های اقلیت‌های قومی در تاجیکستان چاپ لنینگراد 1934.
12- شرحی بر آوا‌شناسی زبان‌های ایرانی (ویرایش) چاپ 1955.
13- شرحی پیرامون مطالعه زبان‌های ایرانی چاپ مسکو 1962.
14- نسخ خطی اسماعیلیه در موزه آسیائی مجموعه ایوانوویچ زاروبین چاپ لنینگراد 1917.
منابع وماخذ:
1- گروه مؤلفان و مترجمان: فرهنگ خاور‌شناسان جلد چهارم ص539 چاپ تهران 1388 و محمد رستمی ایران‌شناسان و ادبیات فارسی ص436 چاپ تهران 1390 هر دو کتاب از انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
2- دانشنامه آزاد پارسی ویکی‌جو مقاله کارل ادوارد زاخاو.
3- دانشنامه آزاد ویکی‌پدیا فارسی.
4- ابوالقاسم سحاب فرهنگ خاور‌شناسان ص282 چاپ تهران 1317 شرکت طبع کتاب.
5- دانشنامه بزرگ اسلامی جلد اول ص68 بر‌گرفته از سایت دانشگاه بزرگ اسلامی.
6- ماخذ شماره 1 ص549.
7- دانشنامه ویکی‌پدیای فارسی مقاله ایوان ایوانویچ زاروبین.
لطفا روی عکس تبلیغاتی کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
8- سایت دانشنامه بیوگرافی جهانی (World Biographical Encyclopedia) که مخفف آن Parabooks است، مقاله (Ivan Ivanovich Zarubin ).
لطفا روی عکس تبلیغات زیر کلیک کنید؛ ادامه مطلب پس از این تبلیغات
 |
