روانشناسی-1077
کودکان خشمگین-2
در نوشته پیش به صورت خلاصه اشاره نمودم که این نوجوانان بی‌گناه در اثر بد‌سرپرستی و نبود بزرگترهای مناسب در زندگی‌شان اقدام به جرم‌هایی کرده و آینده خود را با محکوم شدن تباه می‌نمایند. اغلب آنها به دستِ فروشندگان مواد مخدر و یا عاملان فروش سکس و غیره می‌افتند و معمولا آنها را نیز معتاد می‌کنند که مبادا دست از فروش مواد مخدر بکشند.

چگونه یک پسر بچه، فردی خشمگین و عصبانی می‌شود:
ایجاد خشم و عصبانیت در یک پسر بچه اصلا مشکل نیست و هر بزرگسالی می‌تواند پسر بچه‌ای را خشمگین بار آورد. منبع خشم و عصبانیت در پسران درست همان منابعی است که برای بزرگسالان وجود دارد. تنها چیزی که مورد نیاز است بی‌احترامی است. خشم و عصبانیت پسر بچه‌ها از تحقیر و کتک زدن آنها بوجود می‌آید و در آنها نوعی محرومیت ایجاد می‌شود. خلاصه اینکه از شرم و خجالت و از هر عاملی که به پسر تلقین کند که او بی‌ارزش و بی‌خاصیت است. البته خیلی آسان نیست که با قاطعیت بگوئیم که یک فرد بزرگسال به طور کامل می‌تواند پسر بچه‌ای را تبدیل به شخصی خشمگین و عصبانی کند. در این راستا عواملی دیگر نیز وجود دارد اما عوامل فوق مهمترین آنها بودند.

از چه راههایی پسر بچه عصبانی و خشمگین بار می‌آید:
- توهین و ناسزاگویی: شیوه تربیتی و دیسیپلینی که باعث ایجاد شرم در پسر بچه شود. گفتن اینکه او شخص پایین و حقیری است. اولیا و افرادی که شرم و خجالت و بی‌احترامی را وسیله اصلی نظم و انضباط می‌دانند پسر بچه خود را به صورت دائم وادار می‌کنند که خود را فردی خجالت‌زده احساس نماید. زمانی‌که پسر بچه‌ای تجربه تلخ توهین و شرم را به صورت مکرر بشنود، هرگونه موضوعی که همراه با شرم باشد برایش خجالت‌آور است اعم از اینکه پسر کار بدی کرده و یا نکرده باشد، مثلا اگر پسری به طور جدی و شدید در اثر خود-ارضایی و یا هرگونه فعالیت‌های جنسی مورد خجالت قرار گیرد، هر موقع که از لحاظ جنسی تحریک بشود احساس شرمساری و خجالت می‌کند. اگر او گاهی مواقع اشتباهی مرتکب شود و مورد خجالت قرار گیرد، احتمالا ترسو خواهد شد، و تمایلی به آزمایش شانس‌ خود ندارد، نه تنها این بلکه حتی آنهائی‌که این خجالت را در او بوجود آورده‌اند نیز با آن در ارتباط خواهند بود. یعنی زمانیکه او دور و بر آن شخص قرار گیرد، حالت عصبی و ناراحت پیدا می‌کند.

- نادیده گرفتن و مورد بی‌توجهی قرار داد‌ن: اکثر پسرها به توجه نیاز دارند. آنها عاشق این هستند که اولویت بویژه پدر باشند. وقتی پسر بچه‌ها تکالیف خود را به خوبی انجام دادند و یا پدر برای مسابقه و یا بازی‌های آنها به تماشا می‌رود و یا با آنها به ماهی‌گیری می‌رود این بزرگترین خوشحالی و غرور برای آنها است. اگر پسر‌بچه شما بدون حضور شما بزرگ شود فردی عصبانی خواهد بود. او از خود می‌پرسد که چرا پدر مرا دوست ندارد. او رفتارهای پسرهای دیگر را با اولیا خودشان می‌بیند و اعتقاد پیدا می‌کند که پدرش به او توجهی ندارد.

حتی اگر شما هرگز پسر خود را تنبیه نکرده باشید و چیزی که باعث صدمه به حالات عاطفی او باشد، به کار نبرده باشید، وظیفه شما به عنوان پدر ناتمام و ناکامل خواهد بود. این کافی نیست که شما او را تهدید نکرده‌اید و یا کتک نزده‌اید بلکه شما بایستی یک نیروی فعال و نیرومند در زندگی او باشید. بسیار آسان است که شما درگیر کارهای خود باشید و یا بخواهید به اعضای دیگر خانواده بپردازید و یا به مسائل مورد علاقه خود مشغول باشید و فراموش کنید که پسری هم دارید. پسرها به راهنمایی بزرگسالان، راحتی، اطمینان مجدد و نظم و ترتیب نیاز دارند. آنها نیاز دارند که بدانند شما به آنها توجه دارید.

با تنبیه (کتک) زدن پسر بچه به او نشان می‌دهید که احترامی برایش قائل نیستید. فحش و حرفهای رکیک، توهین، بی‌احترامی و کتک زدن یک کودک نشان‌دهنده آن است که او فردی بی‌ارزش است و شما به او توجهی ندارید. وقتی شما به سر و صورت کودک خود می‌زنید، آیا تعجب خواهید کرد که او در بزرگسالی بجای چالش و گفتگو با دوستان ناگهان به صورت آنها سیلی بزند؟ این اصلا تصادفی نیست که مردی در پاسخ به توهین و یا بی‌احترامی لیوان پر از مشروب خود را به صورت شخص توهین‌کننده بپاشد، دلیل این جز عصبانی بودن چیز دیگری نیست.
کتک و توهین‌های فیزیکی، آزار جنسی کودکان عامل مهم عدم احترام به کودکان است. کودک مظلوم در چنین آزاری ممکن است هرگز از لحاظ عاطفی یا صدمه روانی با این تخریب هویت رها نشود.
شخص آزارگر به کودک یاد می‌دهد که او پایین‌تر و محقرتر از بقیه کودکان است. آنها فکر می‌کنند که اصولا بچه‌های بدی هستند. آزارگر‌ی باعث می‌شود که کودک درباره آنچه که رخ داده احساس خجالت نماید و از خود و دیگران بیزار گردد. شخص آزارگر به کودکان می‌گوید که آنها مانند اشیا هستند و هیچگونه حق و هویتی ندارند و فقط برای این بوجود آمده‌اند که جهت مقاصد افراد دیگر مورد استفاده قرار گیرند.
توهین و تنبیهات بدنی و آزار جنسی، افکار پسر بچه‌ها را منحرف می‌‌کند که نتوانند با افراد دیگر بخوبی مواجه شوند و گفتگو نمایند. آنها به پسر بچه‌ها یاد می‌دهند که اگر چیزی را می‌خواهند داشته باشند، باید مورد تجاوز قرار گیرند. به او یاد می‌دهند که دیگران باید از آنها سواستفاده نمایند. پسرانی که از لحاظ جنسی مورد آزار قرار گرفته باشند مشکلات بیشتری در ارتباط با روابط جنسی طبیعی در زندگی خواهند داشت. رابطه جنسی آنها با جنس مخالف همیشه منبع نگرانی برای آنها است. آیا این قابل تعجب است که بسیاری از آزارگران جنسی و بدنی در کودکی خودشان مورد آزار جنسی و توهین قرار گرفته‌اند یا قرار گرفته باشند؟‌ اگر شما در کودکی مورد آزار جنسی قرار گیرید و یاد بگیرید که کودکان ضعیف فقط برای مورد ‌استفاده افراد قوی هستند، اگر خود شما روزی نیرومند و قوی شوید چه خواهید کرد، و چه چیزی از فردی ضعیف‌تر از خود طلب می‌کنید؟ شما عصبانی و خشمگین می‌شوید و از آنها سواستفاده می‌کنید. چرا؟ برای اینکه این تنها چیزی است که شما یاد گرفته‌اید.
کوشش نمایید در پسر بچه خود ایجاد شرم و خجالت‌زدگی نکنید. واقعا صحیح نیست که برای بد عمل کردن یک مورد کوچک و یا یک اشتباه کودک را شرمسار نمایید. البته خجالت دادن و تولید شرم کردن وسیله خوبی برای انجام نظم و ترتیب است به شرطی که در حد متوسط باشد و نه خیلی سنگین. معمولا افراد زمانی باید احساس شرمساری و بی‌احترامی نسبت به خود را احساس کنند که یک کار غیرقابل قبول انجام دهند. این ایجاد شرم و خجالت را بایستی برای زمانی که کودک کار بسیار بدی را انجام داده است نگهدارید. حتی مقدار کم از شرمساری و بی‌احترامی اثرات مخرب طولانی مدت خواهد داشت. به شخص‌ می‌بایست تفاوت بین رفتار بد و یا فرد بد را یاد داد. این بسیار مهم است که هدف از انتقاد خود را بر رفتار کودک متمرکز نمائیم و نه شخص او به عنوان یک کودک. رفتار بد را می‌شود اصلاح کرد و تغییر داد، اما پسر بد را احتمالا نمی‌توان تغییر داد. آن دسته از پسرها که یاد گرفته‌اند که واقعا افراد بدی هستند وقتی بزرگ شدند احساس حقارت و کوچکی در برابر دیگران می‌کنند. این خجالت دادن و شرمسار کردن و توهین نمودن کودک در او ایجاد حقارت می‌کند و این حس حقارت به خشم و عصبانی شدن تبدیل می‌شود. باید بیشتر تمرکز ما بر جنبه‌های مثبت رفتار کودک باشد. پس از سال‌ها پژوهش‌های روان‌شناختی به این نتیجه رسیده شده است که تشویق و تمجید رفتار خوب خیلی موثرتر از تنبیه برای رفتار‌های بد است. هدف از این بحث در واقع پیدا کردن ‌وسیله موثرتر برای تغییر رفتار می‌باشد. تقویت رفتار مثبت خیلی بیشتر از تنبیه و ایجاد تغییر رفتار موثر است.
حتی برای تربیت یک پرنده و یا حیوانات دیگر در آزمایشگاه با تقویت رفتار مورد علاقه، احتمال بیشتری هست که او در آینده آن رفتار خوب را تکرار نماید. نه فقط این بلکه با تشویق و ترغیب پسرتان شما به او می‌گویید که از نقطه نظر شما، او فرد باارزشی است در نتیجه او شما را به جای درد کشیدن و غمگین شدن یک همکار و همبازی خوب در ذهن خود مجسم می‌کند.