ایران استار: همزمان با کاهش محدودیت‌های سفرهای هوایی در جهان و امکان ارسال جعبه سیاه هواپیمایی اوکراینی از سوی ایران به سایر کشورها، وزارت حمل و نقل کانادا اعلام کرده است که همچنان به دنبال تحقیقات کامل در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران است. این در حالی است که مقام های جمهوری اسلامی ایران با فرض معرفی اپراتور سامانه موشکی سپاه به عنوان مقصر اصلی حادثه مدعی هستند که این جعبه سیاه اطلاعات با ارزشی نخواهد داشت.
وزارت حمل و نقل کانادا در بیانیه‌ای اعلام کرده است که همچنان به دنبال شفافیت، پاسخگویی، عدالت، جبران خسارت و تحقیقات کامل برای ارائه به خانواده‌های قربانیان فاجعه سقوط هواپیما است. دولت کانادا به منظور بهبود ایمنی حمل و نقل هوایی جهانی و جلوگیری از وقوع فجایع مانند پرواز بین‌المللی هواپیمایی اوکراین‌، همکاری خود را با شرکای بین‌المللی‌اش ادامه می‌دهد.
به تازگی خبرگزاری رویترز اعلام کرد است که ایران جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی را به یکی از کشورهای فرانسه یا اوکراین به عنوان ذی نفع ارسال خواهد کرد. این خبر را رضا جعفر زاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری هم درگفتگو با صدا و سیما جمهوری اسلامی تایید کرده و گفته است: «طبق قوانین و مقررات هوانوردی بین الملل بررسی سانحه هواپیمایی سانحه دیده اوکراینی جزو وظایف تیم بررسی تیم ایران است. در گذشته هم اعلام شده بود در صورتی که امکان بازخوانی جعبه cvr که مکالمات خلبان و اطلاعات موتور در آنجا قرار دارد نباشد جعبه سیاه به کشور دیگری ارسال می‌شود. اگر در ایران امکان بازخوانی وجود داشت جعبه سیاه توسط مسئولان بازرسی ایران با حضور بازرسان کشور‌های ذی نفع بازخوانی می‌شود. اگر جعبه سیاه در ایران بازخوانی نشود به کشور‌های ذی نفع از جمله اوکراین یا فرانسه با حضور نمایندگانی از تبم بررسی سانحه فرستاده می‌شود».
سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران البته گفته است: «در صورتی که شرایط پرواز فراهم شود جعبه سیاه ارسال خواهد شد. اما هنوز تصمیم قطعی در این زمینه گرفته نشده است».
هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دی‌ماه ۹۸ اندکی پس از ترک فرودگاه تهران به مقصد کی‌یف، هدف موشک‌های پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و سرنگون شد. همه ۱۷۶ نفر خدمه و مسافر این هواپیما کشته شده‌اند که در میان آنها تعدادی از شهروندان کانادا هم وجود داشتند.
 
اسرار جعبه سیاه چیست؟
داستان جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی یکی از چالش برانگیزترین مواردی بوده است که ذیل داستان کلی ساقط شدن این هواپیما توجه رسانه ها را به خود جلب کرده است. مقام‌های ایرانی اگرچه تلویحا مدعی شده‌اند امکان بازخوانی این جعبه سیاه در ایران وجود ندارد اما از سوی دیگر مدعی بی‌ارزش یا کم‌ارزش بودن اطلاعات آن شده‌اند.
امیر حاتمی، وزیر دفاع دولت حسن روحانی در ۳۰ بهمن ماه سال گذشته اعلام کرد: «این جعبه سیاه آسیب قابل توجهی دیده است و از بخش صنایع دفاعی خواسته شده تا برای بازسازی جعبه سیاه کمک کند. مقرر شده نخست بازسازی جعبه سیاه انجام و بعد بازخوانی شود». این ادعا توسط آقای بهاروند معاون وزیر خارجه ایران هم مطرح شده است. وی گفته است ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و بعید می‌داند که اطلاعات مهمی در جعبه سیاه باشد.
بهاروند گفته است: «بررسی و بازخوانی جعبه سیاه هواپیما آخرین قدم در تحقیقات فنی است و فکر نمی‌کنیم جعبه سیاه حاوی اطلاعاتی باشد که کمک شایانی به تحقیقات به عمل آمده ما بکند و بعید می‌دانیم اطلاعات مهمی در آن باشد چرا که همه تحقیقاتمان به پایان رسیده و می‌دانیم که چه اتفاقی افتاده است».
این ادعا در حالی مطرح شده است که چندی پیش رسانه‌های اوکراینی یک فایل صوتی از مکالمه خلبان یکی از پروازهای شرکت آسمان با برج مراقبت فرودگاه تهران در زمان حادثه را منتشر کردند که تائید می‌کرد بر خلاف ادعای مقام‌های ایران از اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی از همان دقایق نخست مشخص شده بود.
همین موضوع باعث شده این گمانه هم مطرح شود که جمهوری اسلامی با معرفی یک اپراتور به عنوان مقصر، پیشاپیش سعی کرده اطلاعاتی که در آینده از جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی استخراج خواهد شد را تحت تاثیر قرار دهد و به نوعی ارزش‌زدایی کند.
 
نارضایتی ذی‌نفعان از مقصریابی حادثه
جمهوری اسلامی اپراتور سامانه موشکی سپاه را به عنوان مقصر این حادثه معرفی کرده و به تازگی هم سخنگوی قوه قضاییه از دستگیری ۶ نفر از عوامل ذیربط با سقوط این هواپیما خبر داده که البته سه نفر با قرار تامین آزاد شده و سه نفر دیگر در بازداشت هستند.
این در حالی است که اوکراین اعلام کرده معرفی یک سرباز نیروهای مسلح به عنوان مقصر سقوط هواپیما قابل قبول نیست و باید افراد دیگری در ساختاری که امکان بروز چنین خطایی را ممکن کرده نیز پاسخگو باشند.
چندی پیش نیز چند وکیل کانادایی به وکالت از جانب بازماندگان تعدادی از قربانیان، شکایتی علیه برخی مثام‌های ارشد جمهوری اسلامی از جمله آیت الله علی خامنه‌ای به عنوان فرمانده کل نیروهای مصلح ایران مطرح کردند و خواستار غرامت یک و نیم میلیارد دلار به پول کانادا شدند.