ایران استار: در حالی که به تازگی یک قطعنامه حقوق بشری علیه ایران با پیشنهاد کانادا تصویب شده و از طرف دیگر یک دستگاه امنیتی سایبری در کانادا ایران را در کنار چین، کره شمالی و روسیه به عنوان تهدید سایبری برای کانادا معرفی کرده است، چندین مقام جمهوری اسلامی به شدت از عملکرد سیاست خارجی کانادا انتقاد کردند.
ساقط شدن هواپیما اوکراینی با دو موشک نیروی هوایی سپاه در ۱۸ دیماه ۱۳۹۸ باعث سردی هرچه بیشتر روابط ایران و کانادا شده است. طرف کانادایی از روند رسیدگی به این پرونده و مجموعه همکاری های انجام شده از طرف جمهوری اسلامی رضایت ندارد و این موضوع را بارها مقام های سیاست خارجی کانادا عنوان کرده‌اند.
 
حملات جدید جمهوری اسلامی به کانادا: انتقاد از نقش کانادا در پرونده‌های هواپیما اوکراینی و محمود خاوری
محسن بهاروند معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در امور حقوقی و بین‌المللی در گفت‌وگو با روزنامه تهران تایمز در ایران به شدت از مواضع دولت کانادا در پیگیری سرنوشت هواپیما اوکراینی انتقاد کرده و گفته است: "ایران تمام همکاری‌های لازم را با کانادا و دیگر کشورها انجام داده است. من فکر می‌کنم کانادا بر اساس تعصبات سیاسی این مسئله را مطرح می‌کند. طبق بند ۱۳ معاهده شیکاگو، کشوری که در آن حادثه رخ داده، مسئول روند تحقیق است". او در همین راستا افزود: "ایران همچنین در حال تحقیق درباره حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی است و دسترسی لازم را برای طرف‌های بین‌المللی ایجاد کرده است و هنوز دو ماه به موعد گزارش مانده است. اگرچه، ضرب‌الاجل یک ساله گزارش می‌تواند تمدید شود، گروه تحقیقات ایران تمام تلاشش را می‌کند تا گزارش را در موعد مقرر کامل کند".
بهاروند ادامه داد: "ایران چندبار آمادگی‌اش را برای همکاری اعلام کرده است و هیچ مانعی در تحقیق درباره این حادثه طبق معاهده‌های بین‌المللی نمی‌بیند و ما در حال حاضر در حال همکاری با طرف اوکراینی هستیم. ما پذیرفتیم که به خانواده جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی که در ۸ ژانویه در نزدیکی تهران سرنگون شد، غرامت بپردازیم. ما حتما در چارچوب قوانین همکاری خواهیم کرد و به وضوح تایید کردیم که این اشتباه از سوی نیروی نظامی ایران اتفاق افتاد و این که تهران هیچ چیزی را پنهان نکرده است".
بهاروند در این رابطه اشاره‌ای به اظهارات اخیر مقام‌های اوکراینی مبنی بر تعمدی بودن ساقط شدن هواپیما اوکراینی و انتقاد از عدم همکاری ایران در این پرونده نکرد. کانادا می‌گوید بعلت عدم شفافیت ایران در پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی مجبور شده است یک کارگروه مستقل ایجاد کند تا تحقیقات مستقل بین‌المللی انجام دهد. مقامات ایرانی از اعلان زدن هواپیمای اوکراینی توسط نیروهای سپاه این کشور به مدت سه روز خودداری کرده بودند تا با فشار جاستین ترودو نخست وزیر کانادا مواجه شدند و سرانجام اعتراف کردند.

استرداد خاوری

بهاروند همچنین در پاسخ به سوالی مبنی اینکه جمهوری اسلامی در بازگرداندن برخی افراد { مانند محمودخاوری} از کانادا ناموفق بوده توضیح داد: "ما توافقنامه‌ای برای استرداد [مجرمان و متخلفان] با کانادا نداریم. اما طبق اصول کلی قوانین، کانادا باید متخلف را استرداد کند نه این که به آن‌ها پناه داده و مخفی‌شان کند. طبق قوانین بین‌المللی، تمامی کشورها مسئولیت مبارزه با جرایم و فساد مالی را بر عهده دارند. من با مدیرعامل دفتر مقابله با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل صحبت کردم و گفتم که از کانادا درخواست کرده‌ایم برخی متخلفان ایرانی را استرداد کند اما متاسفانه تا کنون انجام نشده است. اگرچه در دیداری که با مدیرعامل در وین داشتم، همین موضوع را مطرح کردم تا بتوانیم از کانادا بخواهیم مجرمان و کلاهبرداران را تحت پیگرد قانونی قرار دهد، اما ممکن است کانادا همکاری نکند. ما دارایی‌های بلوکه‌شده در کانادا نداریم اما دولت ایران مقداری پول در سفارت و دیگر مراکز دیپلماتیک داشت که بیشتر به شورای فرهنگی ایران مرتبط بود که کانادا در پی یک شکایت آمریکا علیه ایران، آن را توقیف کرد. اگرچه ما حقوقمان را فراموش نمی‌کنیم و کانادا باید این پول را بپردازد".
کانادا علیرغم تلاش‌های جمهوری اسلامی از دستگیری خاوری امتناع می‌کند و ادعا می‌کند در صورت بازگرداندن خاوری جان وی در خطر خواهد بود. حکم دادگاه خاوری در ایران با اختلاس حدود ۲.۶ بیلیون دلار، بازگرداندن پول اختلاسی، جزای نقدی و ۳۰ سال حبس است.
جمهوری اسلامی پیشتر نام خاوری را به اینترپل داده بود اما دستگیری وی در دو مورد حتی با نشان دادن مکانش به پلیس کانادا محقق نشده بود. نام خاوری دو سال پیش از لیست قرمز اینترپل بعلتی که اعلان نشده خارج شده بود و به تازگی مقامات ایرانی چندین نامه‌نگاری با مقام های اینترپل درباره بازگرداندن امثال محمود خاوری از کانادا انجام داده‌اند که پیش‌بینی می‌شود که همچنان در نهایت در رسیدن به این خواسته ناکام بماند.

• گزارش ایران استار از نامه اعتراضی جمهوری اسلامی به اینترپل را اینجا بخوانید.
• انتقاد قوه قضاییه جمهوری اسلامی از عدم همکاری کانادا درباره محمودخاوری را اینجا بخوانید
• شراکت ناکام پسران خاوری با سرمایه‌گذار عربستانی در تورنتو را اینجا بخوانید
• کشته شدن خاوری در یک سریال پخش شده در صداوسیمای جمهوری اسلامی را اینجا بخوانید

 
انتقادهای چند مقام جمهوری اسلامی: کانادا سیاسی‌کاری می‌کند
از طرف دیگر منوچهر مرادی سفیر جمهوری اسلامی در اوکراین نیز مدعی شد کانادا به دنبال بهره برداری سیاسی از پرونده هواپیما اوکراینی است. وی درباره روند مذاکرات ایران و اوکراین درباره سانحه هواپیمای اوکراینی نیز گفت: "اکثر جانباختگان این حادثه دردناک ایرانی هستند به همین جهت دولت ایران بیش از دیگر کشورها محق و مصر است که ابعاد این حادثه روشن شود". وی با بیان اینکه تاکنون دو دور مذاکره بین مسئولان ذیربط دو کشور در کی‌یف و تهران برگزار شده، خاطرنشان کرد: "دور اول مذاکرات در شهر کی‌یف و در شرایط محدودیت‌های کرونائی و محدودیت سفرهای هوایی انجام شد. کانادا به دنبال بهره‌برداری سیاسی از سانحه هواپیمای اوکراینی و تبدیل آن به ابزاری برای پی‌گیری سیاست‌های تخاصم‌آمیز خود علیه ایران است".

از طرف دیگر یک نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در حمله‌ای تند به کانادا مدعی شد که برخی رفتارهای کانادا تحت تاثیر آمریکا است. جلیل رحیمی جهان آبادی در واکنش به گزارش آژانس امنیت سایبری کانادا و تهدید خواندن ایران گفته است: "کانادا کشور مهاجرپذیر است و بسیاری از ایرانیان که دارای سرمایه مالی هستند، به این کشور مهاجرت می‌کنند از این رو کانادا برای جذب سرمایه آنها و رضایت مهاجرین از کشورهای مختلف از این موضع‌گیری‌ها علیه کشورهای مبدا انجام می‌دهد". وی گفته است که تنش‌های ایران و آمریکا در منطقه بر مواضع کشورهایی مانند کانادا تاثیر دارد و از طرفی جمهوری اسلامی نتوانسته در عرصه فرهنگی و دیپلماسی واقعیت های لازم برای شناخت مردم و سیاستمداران کانادا از ایران را ارائه کند.