ایران استار: آنطور که وزارت خارجه دولت جمهوری اسلامی ایران روایت کرده، دولت کانادا برای چندمین بار در طی چند ماه اخیر بررسی درخواست جمهوری اسلامی برای رفع موانع خدمات کنسولی را به آینده نامعلوم موکول کرده است. جمهوری اسلامی ایران در چند ماه اخیر چندین بار از دولت کانادا درخواست کرده که موانع و محدودیت‌های خدمات کنسولی میان دو کشور را برطرف کند اما دولت کانادا به این موضوع پاسخ منفی داده است.
روز گذشته سایت وزارت امور خارجه دولت ایران اعلام کرد که محسن بهاروند معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت خارجه ایران با خانم مارتا مورگان معاون وزیر امور خارجه کانادا گفتگوی تلفنی داشته‌اند. وزارت خارجه ایران مدعی شده است: طرفین با توجه به برقراری پروازهای بین‌المللی در آینده نزدیک ( به دنبال وقفه ایجاد شده پس از شیوع ویروس کرونا) بر سرعت بخشیدن به حل و فصل مسائل مربوط به سقوط هواپیمای اوکراینی تاکید کردند. دو طرف توافق داشتند که پروسه انجام تحقیقات و نهایی شدن پرونده هواپیمای اوکراینی سریع، شفاف و عادلانه حل و فصل شود.

کانادا درخواست دوباره ایران برای برقراری روابط دیپلماتیک را رد کرد

وزارت امور خارجه ایران اعلام کرده که آقای بهاروند با این استدلال که تعداد زیاد ایرانیان مقیم کانادا در زمینه دریافت خدمات کنسولی مشکل دارند و همچنین به منظور مسائل حقوقی و نیاز به ارتباط با خانواده افرادی که در سقوط هواپیما جان خود را از دست داده‌اند، از دولت کانادا خواسته تا موانع ارائه خدمات کنسولی به شهروندان ایرانی و کانادایی را برطرف کرده و اتباع مقیم دو کشور قادر به دریافت این خدمات باشند اما طرف کانادایی بررسی این موضوع را به آینده موکول کرد.
در واقع این برای چندمین بار است که دولت جمهوری اسلامی همزمان با مطرح کردن موضوع همکاری خود با دولت کانادا درباره ماجرای هواپیما اوکراینی، موضوع بر طرف شدن محدودیت خدمات کنسولی از سوی دولت کانادا را هم مطرح کرده است اما پاسخ دولت کانادا همچنان منفی بوده است. به عبارت دیگر مشوق همکاری جمهوری اسلامی در ماجرای هواپیما اوکراینی تاکنون نتوانسته به عنوان محرکی مثبت برای تغییر نظر مسئولان دولت کانادا درباره از سرگیری خدمات کنسولی عمل کند.
 
سابقه تعطیل شدن خدمات کنسولی کانادا در ایران
محدودیت دولت کانادا برای ارائه خدمات کنسولی در ایران به سال ۸ سال قبل باز می‌گردد یعنی زمانی که هنوز سفارت کانادا در تهران بسته نشده بود. ابتدا سفارت کانادا روز یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۱ شمسی برابر با ۳۰ آوریل ۲۰۱۲ اعلام کرد که بخش صدور ویزای این سفارتخانه در ایران به منظور کاهش هزینه ها تعطیل شده و خدمات مربوط به صدور ویزا برای ایرانیان به شهر آنکارا در ترکیه منتقل شده است.
تنها چند ماه بعد یعنی روز جمعه، ۱۷ شهریور ۱۳۹۱ برابر با هفتم سپتامبر ۲۰۱۲ "جان برد" وزیر وقت امورخارجه دولت محافظه‌کار کانادادر بیانیه‌ای اعلام کرد کانادا سفارتش را در ایران تعطیل می‌کند، وی همچنین دیپلمات‌های ایرانی در کانادا را عنصر نامطلوب خواند و اعلام کرد روابط دیپلماتیک بین کانادا و ایران به حالت تعلیق درآمده و آنها باید در مدت ۵ روز این کشور را ترک کنند.
در این بیانیه آمده بود: موضع کانادا در قبال رژیم ایران شناخته شده است. کانادا دولت ایران را مهم‌ترین تهدید برای صلح جهانی و امنیت دنیا می‌داند. وزارت امور خارجه کانادا همچنین اعلام کرد که به طور رسمی ایران را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار می‌دهد. این در حالی بود که پیش از تعطیلی سفارت کانادا هم، روابط ایران و کانادا پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به طور معمول سرد بود و قتل زهرا کاظمی، عکاس ایرانی‌تبار مقیم کانادا، هنگام دیدار از ایران در تابستان سال ۲۰۰۳ میلادی هم بر سردی این روابط افزوده بود.
"استفن هارپر" نخست وزیر محافظه‌کار وقت کانادا برای این کار دلایل دیگری از جمله عدم امنیت دیپلمات‌های کانادایی، وضعیت بد حقوق بشر در ایران و نهایتا حمایت از اسرائیل را نیز در شرایط متفاوتی اعلان کرد. دو کشور تاکنون کشورهایی را به عنوان حافظ منافع در کشور مقابل معرفی کرده‌اند که در آنها نیز تاکنون هیچگونه کار کنسولی انجام نشده است.
در شرایط کنونی هم به نظرمی‌رسد دولت کانادا قصد ندارد در حالی که تنها یکسال به پایان دولت حسن روحانی باقیمانده و احتمالا دولت بعدی ایران در اختیار تندروها قرار خواهد گرفت، یخ روابط با جمهوری اسلامی را ولو با پاداش همکاری در پرونده هواپیما اوکراینی از هم باز کند.