تشخیص دقیق اختلال اوتیسم چالش بزرگی است، به ویژه در مواردی که افراد در حدفاصل دو بیماری مشابه،‌مانند نشانگان اسپجر و اوتیسم قرار داشته‌باشد.
براساس گزارش فیوچریزم، متخصصان ممكن است به زودی بتوانند با كمک ردیابی حركات و انبساط مردمك چشم در واكنش به تماشای حركت توده‌ای از نقاط متحرک، نشانه‌ای تعیین كننده برای تشخیص اوتیسم به دست آورند.
این كشف توسط گروهی از محققان دانشگاه پیزا در ایتالیا صورت گرفته‌است. این محققان دریافته‌اند خطای دید ساده می‌تواند به عنوان ابزاری برای ردیابی چگونگی تمركز افراد روی جزئیات و نادیده گرفتن تصاویر بزرگتر مورد استفاده قرار گیرد.
اختلال طیفی اوتیسم مجموعه‌ای از نشانه‌های خفیف تا شدید را پوشش می‌دهد كه این نشانه‌ها معمولا شامل بروز اختلال در كنترل حركتی و پردازش اطلاعات حسی هستند و به بروز رفتارهایی مانند حركات تكرارشونده یا حساسیت بیش از اندازه منجر می‌شوند. ارتباطات و واكنش دادن به نشانه‌های اجتماعی نیز در این شرایط می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و رفتارهای متفاوتی مانند مهارت‌های زبانی را تحت تاثیر قرار داده و حتی ممكن است منجر به خاموشی افراد شود.
وجود طیف گسترده‌ای از نشانه‌ها كه تمامی آنها معمولا چند سال پس از تولد بروز پیدا می‌كنند،‌تشخیص این اختلال را به امری بسیار دشوار تبدیل كرده‌است و به همین دلیل در اختیار داشتن ابزاری برای تشخیص دقیق‌تر برای متخصصان امری حیاتی است.
محققان در این تكنیک از دو لایه نقاط متضاد كه درون استوانه‌ای باریک در جهتی متضاد یكدیگر در چرخشند استفاده کردند. آنها از افراد خواستند به آن تصویر نگاه كرده و سپس پرسیدند كه آیا استوانه درحال چرخیدن است یا تنها دو صفحه از نقاط رنگی روی یكدیگر می‌لغزند؟
تفاوت میان این دو ترجمه از تصویر به نحوه درک آنها از دو لایه تصویری بستگی داشت. اگر تصویر را به شكل دو لایه مجزا از یكدیگر می‌دیدند، درواقع تمركز‌شان ابتدا روی یک رنگ و سپس روی رنگ دیگر بود و هریک را به صورت مجزا به عنوان حسی غیرمرتبط درک می‌کردند و این یعنی داشتن دیدگاهی بسیار دقیق و مبتنی بر جزئیات.
اما زمانی كه مغز روی كلیات متمركز می‌شود، تصویر را به شكل یک سیستم یكپارچه (استوانه‌ای درحال چرخیدن) می‌بیند. افرادی كه مغزشان نشانه‌هایی مرتبط با اوتیسم را از خود نشان می‌دهند، بیشتر بر جزئیات متمركز هستند تا كلیات،‌نشانه‌ای از نحوه اتصالات عصبی در پردازش حسی كه ناشی از اوتیسم است.
محققان این آزمایش خطای دید را روی 50 بزرگسال غیرمبتلا انجام دادند و به جای پرسش و پاسخ از سیستمی برای ردیابی بزرگی و كوچكی مردمك چشم آنها استفاده كردند. پس از آن محققان برای ردیابی نشانه‌های اوتیسم در داوطلبان از تعدادی پرسشنامه‌ نیز استفاده كردند و متوجه شدند افرادی كه در این پرسشنامه‌ها بالاترین امتیاز را به دست می‌آورند،‌ دارای بیشترین نوسانات در اندازه مردمک چشم بوده‌اند و این به آن معنی است كه این افراد به جای استوانه چرخان بیشتر روی صفحاتی از نقطه‌های متحرک متمركز بوده‌اند.
استفاده از این آزمون برای تشخیص اوتیسم به مطالعات بیشتری نیاز خواهد داشت، اما از آنجایی كه اوتیسم معمولا برقراری ارتباط با دیگران را برای افراد مشكل می‌سازد، و همین موضوع تشخیص متخصص را دشوارتر خواهد ساخت،‌استفاده از این آزمون و ردیابی مردمک چشم‌ها می‌تواند به ابزار كمكی كلیدی برای تشخیص این اختلال تبدیل شود.