پیروزی یک اصولگرا در انتخابات ریاست جمهوری ایران انتقالی خواهد بود از جبهه مدارا به جبهه فعال. آنچه از برگزاری انتخاباتی بدون حضور گروه‌های مختلف در وضعیت فشار حداکثری از داخل و خارج برمی‌آمد نمی‌توانست رئیس جمهوری کاملا قابل پیش‌بینی بجز گزینه سیدعلی خامنه‌ای باشد. اما در ایران امروز بیش از آنچه از صندوق‌های رای بیرون آمده، آن چیزی مهم جلوه می‌کند که از صندوق‌ها بیرون نیامد: آرای باطله و آرای شرکت نکرده.
بنا به گزارش دولت ایران، آراء باطله با ۱۴ درصد به مقام دوم رسید و بنا به گزارش خبرگزاری ترکیه از صدها مرکز رای، عدم حضور مردمی و صندوق‌های خالی قابل مشاهده بود. با توجه به اغراق حکومت ایران در اکثر اعلاناتش، می‌توان حدس زد که مشارکت ۴۸ درصدی نیز آماری بسیار بالاتر از واقعیت باشد تا جایی که برآوردها، حاصل جمع این دو عامل که به معنای عدم همراهی مردمی برآورد می‌شود را تا حدود ۸۲ درصد تخمین می‌زنند و این احتمالا به معنای پیش‌بینی ظهور یک رادیکال جدید در عرصه کشوری رادیکال زده است.
 
تحلیل آینده با نیروهای کنونی: آیا ریزش مردمی در ایران به ظهور رادیکالی در رادیکال می‌انجامد؟
پس از انقلاب ۱۳۵۷، بیشتر طرفداران سلطنت از ایران خارج شدند. لس‌آنجلس و کشورهای آلمان، سوئد، نروژ، استرالیا، کانادا و فرانسه که پیشتر محل تجمع نیروهای مخالف سلطنت محمدرضا، آخرین پادشاه ایران بودند، تبدیل به تجمع نیروهای سلطنت‌طلبی شد که مخالف حکومت جدید انقلابی، جمهوری اسلامی بودند. اما چندی نگذشت که اتحاد نیروهای انقلابی در ایران شکاف برداشت، شکست و ریزش‌ها آغاز شد. در طی این چند دهه که از انقلاب می‌گذرد همه احزاب و جناح‌ها بجز طرفداران سلطنت با ریزش مواجه بوده‌اند. مهمترین و تاثیرگذارترین ریزش اما، ریزش طرفداران جمهوریت از حکومت در انتخابات اخیر بود. جدا شدن بخش عظیم مردم در این انتخابات که احتمالا بزودی در انتخابات بعدی مجلس نیز شاهدش خواهیم بود، حکومتی یکدست را در دستان سیدعلی خامنه‌ای باقی می‌گذارد که بیش از خوشحالی باید مایه نگرانیش باشد: مردمی مخالف و بدون رهبر که می‌توانند جذب هر نیروی دیگری شوند، به ویژه اگر رادیکال باشد. اصولا اشخاصی که از یک رادیکال خارج می‌شوند، بعلت اینکه پیشتر تفکرات رادیکالی داشته‌اند، به راحتی جذب یک رادیکال می‌شوند تا هر جناح غیر رادیکال دیگری، اما سوال اینجاست: کدام رادیکال؟
بیائید نگاهی به کلیه جریانات سیاسی ایران بیاندازیم. نیروهای حکومتی که به دو دسته اصولگرای محافظه‌کار و اصلاح‌طلبان رفرمیست تقسیم می‌شود، با این انتخابات، اکنون بخش بزرگی از اصلاح‌طلبان و حتی بخش کوچکی از اصولگرایانش را از دست داده است. این گروه جدا شده هنوز هیچ راهبری ندارند، آنها نه از سیدمحمد خاتمی فتوا می‌گیرند و نه گوش به حرف محمود احمدی‌نژاد که هر دو رئیس‌جمهورهای سابق هستند، می‌دهند. بنظر می‌رسد سیاست دوری و فراموشی خامنه‌ای روی محبوبیت میرحسین موسوی از اعتراض سال ۱۳۸۸ تاکنون اثر گذاشته به شکلی که وی نیز محبوبیت گذشته‌اش را از دست داده است. در نیروهای اوپزیسیون خارج از کشور نیز باید گفت مجاهدین پایگاه مردمی و نیز نظامی خاصی ندارند و طرفدارانشان بعلت سیاست‌های "دشمن دشمن من دوست من است" از ده‌ها هزار به چندین هزار از نزدیک‌ترین‌هایشان کاهش یافته است. چپ‌ها که پیشتر به اقلیت، اکثریت و کمونیست‌ها تقسیم شده بودند در جذب نیرو نه تنها ناموفق بوده‌اند بلکه برخی از نیروهای خود را نیز از دست داده‌اند. گروه‌های قومیتی مانند کردها، ترک - آذری‌ها و عرب‌ها که مدتهاست بطور هدفمند نیروهایشان را با حملات حکومت ایران از دست می‌دهند و علاوه بر آن بعلت گرایشات شدید قومی احتمال تشکیل حکومتی با پایگاه مردمی را نخواهند داشت بطوریکه خود این تشکیلات بیشتر تبلیغ به جدایی و فدرالیسم می‌کنند تا حکومتی فراگیر.
در این میان، همانطوریکه قبلا اشاره شد، تنها گروهی که توانسته به نیروهایش بیافزاید طرفداران سلطنت هستند. این گروه نیز با کنار کشیدن پنج سال پیش رضا پهلوی، پسر آخرین پادشاه ایران از سلطنت‌خواهی، اکنون به سه دسته سلطنت‌طلبان مشروطه، سلطنت‌طلبان منتظر پادشاه جدید و سلطنت‌طلبان طرفدار رضا پهلوی تقسیم می‌شوند که بیشترین تعداد طرفداران در این گروه آخر است. رضا پهلوی با تاسیس شورای ملی ایران سعی در تجمیع نیروها دارد. بیشترین طرفداران اپوزیسیون‌های مقیم خارج اکنون پا به سن گذاشته‌اند بطوریکه در این نیروها بندرت می‌توان جوانی را یافت.
اما جناح‌های غیر تشکیلاتی مطرح دیگری نیز در فضای سیاسی ایران به چشم می‌خورند که عمدتا مشهوریتشان بعلت همان رفتار رادیکالی آنها بوده، مانند روح‌الله زم که توانسته بود میلیون‌ها مخاطب مخالف را با یک کانال تلگرامی به خود جذب کند. زم در پی یک عملیات برون مرزی توسط حکومت ایران دستگیر، به داخل ایران منتقل و سپس اعدام شد. دیگر چهره مطرح مسیح (معصومه) علی‌نژاد است که مدتها خبرنگار شش رسانه و نیز خبرنگار مجلس حکومت ایران بوده و با خارج شدن از ایران و به راه اندازی جنبش‌های آزادی یواشکی و چهارشنبه سفید به مشهوریت رسیده و اکنون با مقامات آمریکایی دیدار می‌کند. با اینکه این افراد توانسته‌اند مخاطبان زیادی را به خود جلب کنند، اما در واقع بعلت نداشتن و ندانستن اهمیت تشکیلات سیاسی باعث تجمیع ظاهری و تقسیم باطنی می‌شوند.
گروهی نیز معتقدند که این وضعیت و آینده تاثیر مهمی از سعی نیروهای خارجی در اشغال یا تقسیم ایران به مانند آنچه در عراق، لیبی و افغانستان اتفاق افتاده می‌باشد.
آنچه باید در انتها به آن اشاره کنیم، تضاد و درگیری شدید میان کلیه نیروهای ذکر شده با یکدیگر و نیز تاثیر بزرگ عامل دین بر نیروهای داخلی ایران، که بزرگترین نیروی مردمی است، می‌باشد. آیا خامنه‌ای با کارت جدیدش، رئیسی موفق خواهد شد؟ آیا نیرویی میانه‌رو و ائتلافی بوجود می‌آید و یا رادیکالی جدید برمی‌خیزد؟

---

سخنرانی دیوید ورمسر تحلیلگر خاورمیانه، ترجمه پیروز صادقی